Heimili og skóli - 01.12.1959, Side 23
HEIMILI OG SKÓLI
135
Bækur og rit send Heimili og skóla
Heimili og skóla hefur borizt flokkur smá-
rita, sem nefnist einu nafni Socialdeparte-
mentets smáskrift. Þetta eru alls sjö rit. Að
ritum þessum stendur Norsk samband for
smábarneopfostring, en útgefandi er félags-
málaráðuneytið. Fyrsta ritið í þessum flokki
er eftir uppeldisfræðinginn Ase Gruda Skard
og heitir Hva kan vi vente af barn pa olika
alderstrinl Þetta rit hefur verið að koma út í
styttri þýðingu í Heimili og skóla, og verður
ekki meira fjölyrt um það.
Hvem skal ta seg af barnaf nefnist 2. heft-
ið og fjallar um dagheimili, barnagarða og
fleiri slíkar stofnanir. Rætt er um þörfina á
þessum stofnunum í nútímaþjóðfélögum og
gefnar greinargóðar upplýsingar um rekstur
þeirra. Einnig birtar teikningar af hentugu
húsnæði.
Disiplin i heimen nefnist 3. ritið og er einn-
ig eftir Ase Gruda Skard. Nefna mætti nokkra
kafla í riti þessu, svo sem: Hvað er agi? Hvað
er átt við með aga á vorum dögum? Ólík aga-
form. Hvers vegna erum við í vafa um aga-
venjur? Hvaða áhrif hafa hinar ýmsu aga-
venjur á persónuleika barnanna? Agi og þjóð-
félagsaðstæður. Takmark og leiðir f barna-
uppeldi. — Hér hafa aðeins verið nefndar
nokkrar fyrirsagnir kaflanna, en þær gefa þó
nokkra hugmynd um efnið.
Det angár oss alle nefnist fjórða ritið. Rit
þetta er eftir Lucien Bovet, en þýtt á norsku
af Dr. Johan Lofthus yfirlækni og Káre Bö-
dal sálfræðingi. Þetta rit fjallar um afbrota-
æskuna. Aðalkaflarnir eru þessir: Hvað er af-
brotaæska? Orsakir æskuafbrota. Varnir gegn
afbrotum æskunnar. Meðferð ungra afbrota-
manna. — Hér er bent á helztu ástæður fyrir
því, að börn og unglingar gerast afbrota-
menn, og kemur þar margt athyglisvert fram.
Barnehjem — hjem for barn heitir fimmta
ritið og er eftir Cecilie og John Murphy. Eins
og nafnið bendir til, fjallar þetta rit um
heimili, foreldra eða fósturforeldra, og er hér
komið að viðkvæmu máli. Aðalkaflarnir í
þessu hefti nefnast: Hvar geta börn alizt upp,
sem ekki eiga sjálf neitt heimili? Lítil eða
stór barnaheimili. Litlu barnaheimilin. Dag-
legt líf í barnaheimilum. Helztu tæki. Aðrar
mikilvægar þarfir. Nokkrar mikilvægar leið-
beiningar. Starfsliðið o. fl. Einnig þetta er
merkilegt rit, sem vert er að kynna sér.
Barn med talevanske eftir Solveig Pahle
nefnist 6. ritið. Eins og nafnið bendir til,
fjallar þetta rit um börn, sem hafa málgalla
ýmiss konar. Nefna má þessa kafla í heftinu:
Eðlilegur málþroski barnsins. Seinfær mál-
þroski. Heyrnardeyfa. Stam. Holgóma börn.
Börn með málgalla og staða þeirra í fjöl-
skyldunni og samfélaginu. Börn með málgalla
eiga bágt. — í riti þessu er bent á ýmislegt,
sem hægt er að gera, til að létta börnunum
þessa byrði.
Adopsjon eftir Cato Hambro er 7. ritið í
þessum smáritaflokki. Eins og nafnið bendir
til er hér fjallað um viðkvæmt mál, sem sé
það, þegar öll bönd eru slitin á milli barna
og hinna eiginlegu foreldra, og barnið verð-
ur fósturbarn eða kjörbarn nýrra „foreldra".
Nefna má þessa kafla í ritinu: Hvað er ætt-
leiðing? Hvar geta foreldralaus börn alizt
upp? Á ógift móðir að gefa barnið sitt? Fóst-
urheimili og fósturforeldrar. Fósturbarnið
eða kjörbarnið. Á barnið að fá að vita, að
það er aðeins fóstur- eða kjörbarn?
Oll eru þessi smárit hin merkilegustu, og
væri mikill vinningur að því að fá þau gefin
út á íslenzku. Sum þeirra eru prýdd myndum,
bæði teiknimyndum og ljósmyndum.
Ut er komin ný vinnubók eftir Jón Þórðar-
son, kennara í Reykjavík, og mun tvímæla-
laust vera hin vandaðasta bók sinnar tegund-
ar, sem út hefur komið hér á landi. Hér er
um að ræða tvö hefti: ísland, 1 a, og ísland og
Færeyjar, 1 b. Kápur eru litprentaðar. Einnig
eru í heftunum margar litprentaðar myndir
og landakort. Allur frágangur heftanna er
mjög smekklegur. Guðmundur í. Guðjónsson
hefur skrifað textann af sinni alkunnu smekk-
vísi.
Bækur þessar skiptast að vonum í marga
kafla og flytja óhemjumikinn fróðleik um
land og þjóð, sem ætlazt er til að nemendur
noti sem heimildir í sínar eigin vinnubækur,
að miklu eða litlu leyti.
Það mætti nefna þessa kafla: Myndun ís-