Læknaneminn - 01.11.1978, Síða 20

Mynd 5. Myndir sýnir uterus, jylgjan er vel mynduð á jram-
vegg legsins og jóstrið sést glögglega í cavum uteri. Stœrðar-
hlutjöll %. CRL (Crown-rump length) mœlist u.þ.b. 60 mm,
sem svarar til 12 vikna og 4ra daga aldurs. V: Þvagblaðra.
P: Placenta .H: Höjuð jósturs. B: Fósturbolur, einnig sést
móta fyrir útlimum. L: Fram- og ajturveggur legs. C: Cer-
vix. X: Vagina.
Uöfuðhostir sonartwhninnur eru
1. Sonar sýnir einkar vel mjúkpartamyndir.
2. ð larlegar rannsóknir hafa sýnt að sonarskoðun
er algjörlega hœttulaus á hvaða tímabili með-
göngunnar sem er.
Polaroid-ljósmyndir eru oft teknar við sonarskoð-
un, en þær eru ein'kum til frekari skýringa á með-
fylgjandi sonarlýsingu, eins ef samanburðarskoðun
á að fara fram síðar.
Avallt skal skoða á fulla blöðru, a. m. k. fram á
16. viku, en fu 11 blaðra er hjálpleg að þrennu leyti:
1. 1 fyrsta lagi lyftir blaðran uterus upp úr pelvis,
þannig að os pubis skyggir ekki á. 2. Blaðran virkar
sem gagnsær (transonent) gluggi. 3. Blaðran ýtir
garnalykkjum úr vegi, en þær eru yfirleitt meira eða
minna loftfylltar og endurkasta því örbylgjum svo
til algjörlega. Allt obstetriskt tímatal er reiknað frá
1. degi síðustu tíða (menstrual-aldur), en til þess að
forðast rugling gerir sonarskoðun ráð fyrir sams
konar tímatali (fósturaldur að viðbættum 2 vikum ).
Avallt skal vanda til skoðunar, því slæm skoðun
er verri en engin. Einnig þarf að gæðameta í lýs-
ingunni hverja skoðun: ágæt, góð, sæmileg, léleg og
endurtaka allar þær skoðanir sem ekki teljast mark-
tækar.
Hagnýtl notagildi sonars kemur sennilega best
fram með því að ræða um hvert trimester fyrir sig.
I. TRIMESTER
Þroskamælikvarðinn er: Crown-rump lengd
(CRL). Hugh P. Robinson við Queen Mother’s
MyndA. MyndB.
Mynd 6. BnSar myndirnar eru af 23 ára gamalli konu. StærSarhlutjöll eru %,. Mynd A er langsniS, V: ÞvaghlaSran, vel
fyllt, U: Cavum uteri. Litla sljarnan er í amnionsekk sem situr efst uppi í jundushluta cavum uteri. StœrSin svarar til
rösklega 5 vikna aldurs. Mynd B er einnig langsniS en tekiS í fossa iliaca vinstra megin. V: ÞvagblaSra. C: Follicel cysta
eSa corpus luteum cysta, sem mœlist 4,2 cm í þvermál og er staSsett í vinstri ovarium.
18
LÆKNANEMINN