Læknaneminn - 01.11.1978, Side 40

c) afla allra nauðsynlegra erlendra efnislykla,
sem minni söfnin hefðu ekki tök á að afla sér
kostnaðar vegna. Með þessum efnislyklum og
aðgangi að tölvumiðstöð erlendis getur mið-
bókasafnið annast allar meiriháttar heimilda-
leitir fyrir þau og fyrir þá einstaklinga sem
koma beint til miðbókasafnsins í heimildaleit.
d) hafa tengsl við erlend miðbókasöfn og upp-
lýsingamiðstöðvar á sviði læknisfræði og sjá
um að fá þaðan efni lánað og ljósrit af tíma-
ritsgreinum keypt. Eftir að jarðstöð fyrir
fjarskiptasamband um gervihnött kemst í
gagnið hér eftir rúmt ár, opnast möguleiki á
beinu sambandi við upplýsingamiðstöð erlend-
is, t. d. við MEDLINE-tölvumiðstöðina við
Karolinska Institutet í Stokkhólmi. Þá væri
hægt að senda beiðnir um heimildaleitir beint
til þessarar tölvumiðstöðvar gegnum útstöð
(terminal) sem væri í miðbókasafninu hér.
Þannig væri á örfáum mínútum hægt að fá í
hendur frá útstöðinni útskrift með tilvitnun-
um í greinar, sem fjalla um það efni, er upp-
lýsinga var leitað um. Slík fjarskipti gegnum
gervihnetti eru orðin algeng erlendis og nú-
tímatækni hefur gert þau mjög áreiðan-
leg.ii.t2
3. Miðbókasafnið gæti séð um að kaupa inn og
skrá efni fyrir þau söfn er þess óskuðu.
4. Vel kæmi til greina, að miðbókasafnið hefði
geymslusafn fyrir tvítök rita og eldri tímaritaár-
ganga. Skráð og aðgengilegt safn af þessu tagi
mundi auðvelda mjög ritaskipti safna í milli.
Nú kynni einhver að spyrja, hvort stórt safn á
borð við miðbókasafn í læknisfræði, er þjónaði
allri okkar heilbrigðisstétt, yrði hagkvæmt og kæmi
að gagni, eða hvort það yrði aðeins enn einn fjár-
hagsbagginn á ríkinu. Víst er það satt, að allmikið
fé kostar að koma slíku safni upp og reka það, en
það er skoðun undirritaðs, að ennþá dýrara verði
fyrir okkur að vera án slíks safns og náinnar sam-
vinnu allra safna á þessu sviði. Þetta má styðja eft-
irfarandi rökum:
1. Aðurnefnd samskrá yfir efni allra okkar læknis-
fræðibókasafna mun stuðla að skynsamlegri og
skipulegri innkaupum á efni til safnanna og ætti
t. d. að koma í veg fyrir, að rándýrar bækur,
tímarit eða annað efni verði keypt til fleiri safna
en nauðsyn er á.
2. Samskráin mun og stuðla að betri nýtingu á hin-
um sameiginlega safnakosti þar sem hún mun
auðvelda mjög framkvæmd millisafnalána og hafa
í för með sér beinan sparnað fyrir söfnin. Nú
þurfa bókaverðir að giska á hvar líklegast muni
að finna efni er söfn þeirra þurfa að fá lánað og
kostar þetta oft margar hringingar, fyrirspurnir,
fé og tíma, sem annars mundi að miklu leyti
sparast.
3. Innkaup, flokkun og skráning á efni fyrir önnur
söfn verður þeim til hagræðis, ef ekki sparnaðar,
auk þess sem þá mundi skapast æskilegt samræmi
í uppsetningu efnis safna í milli.
Auðvitað þyrfti að kveða á um hlutverk og verk-
svið miðbókasafnsins í lögum og reglugerð. Þess
má geta, að í Bandaríkjunum hefur löggjöf um að-
stoð við læknisfræðibókasöfn {The Medical Library
Assistance Act. 1965) orðið þróun þeirra mjög mik-
ilvæg lyftistöng, en lög þessi kveða m. a. á um fjár-
hagsaðstoð í formi styrkja til læknisfræðibóka-
safna.3 3
Læknmleiltl HÍ og tniðbóhasafn
Það hefur verið skoðun þeirra, er fjallað hafa um
miðsafnshugmyndina áður, að safn af þessu tagi
skuli staðsett miðsvæðis, þ. e. í nágrenni HÍ og
Landspítalans, og jafnvel að miðbókasafn og bóka-
safn fyrir læknadeild verði eitt og sama safn-
ið. ii.in Þennan síðasttalda möguleika ber að at-
huga vandlega, en nú eru einmitt að hefjast fram-
kvæmdir við fyrsta áfanga nýbyggingar fyrir Lækna-
deild sunnan Landspítalans, og ætti að athuga, hvort
ekki verður mögulegt að koma þar fyrir miðbóka-
safni/læknadeildarsafni undir einu þaki. Ef af yrði,
mundi þó slíkt safn varla komast í gagnið í náinni
framtíð nema óvenjulega skörulega yrði að málum
staðið, en miðbókasafni verður að koma upp eins
fljótt og mögulegt, í leiguhúsnæði fyrst, ef ekki vill
betra til. Hversu nátengd sem miðbókasafn og
læknadeildarsafn annars verða í framtíðinni, þá er
Ijóst, að bæði kennarar og stúdentar læknadeildar
og skyldra deilda og námsbrauta (tannlæknadeild,
36
LÆKNAN E M INN