Læknaneminn - 01.09.1981, Qupperneq 6

Leiðari
Hér ber 3.-4. tölublað Læknanem-
ans '81 fyrir augu lesenda. Það fer
væntanlega ekki fram hjá neinum
að þetta er í fyrsta sinn sem blaðið
er offsettprentað. Ýmsar ástæður
liggja að baki því að breytt er yfir í
þessa tækni. Fyrst má nefna
áferðina sem er mun fallegri á því
sem offsettprentað er en hinu sem
prentað er með gömlu blýaðferð-
inni. Sérstaklega á það við um
Ijósmyndir sem jafnframt verða
öllu skýrari. Þá er vinnan í prent-
smiðjunni öll einfaldari og meiri
möguleikar fyrir hendi varðandi
uppsetningu. Loks má nefna að
offsetttækni ræður nú ríkjum í allri
útgáfu og Læknaneminn erorðinn
eins og gamall blýdraugur í prent-
smiðjunni.
Ýmsu hefir verið breytt um leið.
Þriggja dálka fyrirkomulag er tek-
ið upp í samræmi við þá skoðun
hraðlestrarmanna að léttara sé að
lesa mjóan dálk en breiðan. Auk
þess fjölgar skipulagsmöguleik-
um. Letur er tvenns konar, venju-
legt dagblaðaletur og steinskrift á
víxl. í framtíðinni hugsa ég mér að
hið fyrrnefnda verði fyrir fræðilegt
efni en það síðarnefnda fyrir efni
félagslegs eðlis. Þetta stenst alls
ekki í þessu tölublaði eins og allir
sjá.
Forsíðan hefir breyst lítið eitt,
stafirnir á þeirri gömlu hafa mörg-
um þótt klunnalegir. Áfram er
haldið þeim sið að hver ritstjóri
hafi sinn forsíðulit og verður minn
litur rautt.
Af efni blaðsins ber hæst grein-
arnar um dauðann, framsöguer-
indi fjögurra ágætra manna frá
dauðaráðstefnu F.L. Þetta efni trúi
ég að eigi nokkurt erindi til lækna-
nema. Á námsferli sínum eru þeir
smám saman að kynnast dauðan-
um af eigin raun (þótt á annarra
kostnað sé) og eru því á eins konar
mótunarskeiði. Ég hefi verið að
velta þessu dálítið fyrir mér meðan
ég las prófarkirnar að erindunum
fjórum. Þegar ég settist í lækna-
deild hafði ég enn ekki litið augum
dauðan mann. Takmarkaðist
reynsla mín af þeim við misraun-
verulegar kvikmyndir. Önnur
reynsla kom smám saman. Fyrst
heili hjá Hannesi og handleggur
hjá Melvini. Þá gráir líkamir nokk-
urra aldraðra Englendinga. Fersk
líkin á Barónstígnum stóðu
kannske mest í manni (afsakið
orðalagið) en vandist þó. Síðan
hafa kynnin við líf, dauða og þeirra
landamæri orðið stöðugt nánari.
Langt er þó í að umgengnin við
dauðann verði manni jafneðlileg
og skúffur eða skápar, sokkar eða
skór. Það er tvennt sem ég ætla að
lýsa í því sambandi.
Fyrst hugsum við okkur að mað-
ur leggist inn á spítala sem ég er
að snuðra á. Ég tek af honum sögu
og skoða. Hann hefir sögu um
langan og erfiðan hjartasjúkdóm.
Ég rabba við manninn um hans
sjúkdóm eins og ekkert sé og við
ræðum um daginn og veginn áeft-
ir. Það er kvöld og ég fer heim og
sef, það er helgi og ég kem aftur á
mánudegi. Skjólstæðingur minn
frá föstudagskvöldi er dauður. Ég
heyri rapport um það hjá einum af
þessum elskulegu ligeglad að-
stoðarlæknum á morgunfundi. Ég
yppti öxlum og er sama. En samt
er að læðast í mér dálítið skrítin
tilfinning sem mig grunar að fleiri
þekki: Maðurinn sem ég rabbaði
við nýlega erdauðurog ekki munu
ég né aðrir ræða við hann í annan
tíma.
Hin reynslan er sú að sjá fram á
dauða annars manns. Maður fer
kannski í aðgerð og hangir í haka
þar sem verið er að skera mann á
besta aldri með greindan krabba í
maga. Meiningin er að taka mag-
ann. Það fyrstasem blasirvið þeg-
ar opnað er er risastórt meinvarp í
lifur. Þá kemur í Ijós að æxlið er
vaxið út um allt og er gersamlega
óskurðtækt. Lokað aftur, lítil von.
Manninum erekið burtog reyntað
gera „eitthvað ". Og eftir stend ég
og halla undir flatt: Þarna er mað-
ur, tiltölulega hress, sem ég veit að
muni deyja áður en mörg misseri
eru liðin og við því er ekki nokkurn
skapaðan andskotans hrærandi
hlut að gera.
Svona spekúlasjónir hafa ,,full-
orðnir" læknar vafalítið svæft í
sér. En mönnum á mínu reki bendi
ég á að gefa gaum að og velta
þessu fyrir sér meðan þeim endist
örendi.
SS.
4
LÆKNANEMINN - 34. árg.