Læknaneminn - 01.04.2010, Blaðsíða 108

Acousticus Neurinoma á íslandi í 30 ár
(1979-2009)
Þorsteinn H. Guðmundsson', Einar J.
Einarsson', Ingibjörg Hinriksdóttir3, Ingvar
Ólafsson2, Sigurður Stefánsson2 & Hannes
Petersen12
Inngangur
Nýgengi acousticus neurinoma (AN) meðal
íslendinga er ekki þekkt, en tilgangur
rannsóknarinnar er að kanna það, ásamt
því að rannsaka sjúkdóminn með tilliti til
greiningar og meðferðar. Með þvi að kalla
þá sem greindust síðustu 5 ár í heyrnar-og
jafnvægispróf fást frekari upplýsingar um
hverju meðferð hefur skilað og hver áhrif AN
eru til skemmri og lengri tíma.
Efniviður og aðferðir
Þýðinu var safnað saman við leit á HTÍ,
HNE-deild LSH, heila-og taugaskurðdeild
LSH og Sjúkratryggingar íslands
(Siglingastofnun). Með afturskyggnum hætti
var farið f gegnum sjúkraskrár einstaklinga
með staðfesta greiningu AN og m.a. var
leitað að heyrnarprófum, niðurstöðum úr
myndgreiningarrannsóknum, hvaða meðferð
var valin o.fl. Tuttugu og fimm einstaklingar
af þeim 35 sem greindust síðustu 5 ár
samþykktu að koma í frekari skoðun,
heyrnarmælingu, vöðvasvar jafnvægis
(VEMP) og jafnvægispróf auk þess sem lagðir
voru fyrir þá tveir staðlaðir spurningalistar um
heyrn (HMS) og jafnvægi.
Niðurstöður
Alls fundust 103 einstaklingar með staðfesta
greiningu AN þannig að nýgengi er 1/100.000
á ári. Meðalaldur við greiningu er 52 ár.
Fjöldi greindra æxla fyrstu 10 árin voru 13,
þau næstu 21 og síðustu 10 ár greindust
55 tilfelli. Um 10% æxla voru greind fyrir
tilviljun. Aðalkvörtun við greiningu er
heyrnarskerðing (69%). Skurðaðgerð var
framkvæmd á 47,16 voru meðhöndluð með
gammageislun og 30 var fylgt eftir með
myndgreiningu. (eftirlitshópnum stækkaði
æxlið í 25% tilfella en meðalheyrn breyttist
lítið (úr 47,ldB í 47,4dB). Af þeim sem fóru
í aðgerð misstu 57% heyrn é sjúka eyranu i
kjölfarið, meðan heyrn á heilbrigða eyranu
versnaði frá greiningu (úr 18,6dB í 27,7dB)
og 38% þeirra fengu algjöra andlitslömun.
Heyrn þeirra sem meðhöndlaðir voru með
gammageislun versnaði fyrst eftir meðferð
m.v. greiningu (frá 43,3dB í 50,9dB) en
batnaði síðan (45,2dB). Heildarstigafjöldi
úr HMS spurningalistanum er minnstur í
eftirlitshópnum (48,4 stig af 228), næst kemur
hópurinn sem fór í gammageislun (57,9 stig af
228) og aðgerðarhópur er hæstur (85,8 stig
af 228). VEMP svar kom fram í 42% tilfella á
sjúka eyra í eftirlits-og gammahópunum en
ekkert svar kom á öllum 3 aðgerðareyrunum.
Álykun
Nýgengi AN á Islandi er svipað og í Evrópu.
Eftirlit með MRI er raunhæfur kostur
og gammageislun er fýsilegri kostur en
skurðaðgerð m.t.t. heyrnar og fylgikvilla en
verri m.t.t. jafnvægis samkvæmt mælingum
sem framkvæmdar voru.
CHAMPIX®(vareniclin)
Filmuhúðaðar töflur 0,5 mg og 1 mg. Ábendingar: Hjá fullorðnum til að hætta reykingum. Skammtar: Hefja á meðferð samkvæmt eftirfarandi
áætlun: Dagur 1-3: 0,5 mg einu sinni á sólarhring. Dagur 4-7: 0,5 mg tvisvar á sólarhring. Dagur 8-meðferðarloka: 1 mg tvisvar á sólarhring.
Heildartími meðferðarer 12 vikur. Skert nýrnastarfsemi: Lítið til í meðallagi mikið skert nýrnastarfsemi: Ekki þarfaöbreytaskömmtum. Alvarlega
skertnýmastarfsemi: 1 mg einu sinni á dag eftir þriggja daga skammtaaðlögun (0,5 mg einu sinni á dag). Skertlifrarstarfsemi: Ekki þarf að breyta
skömmtum. Aldraðir. Ekki þarf að breyta skömmtum. Börn: Ekki er mælt með notkun handa börnum og unglingum yngri en 18 ára.
Frábendingar: Ofnæmi fyrir virka efninu eða einhverju hjálparefnanna. Sérstök varnaðarorð og varúðarreglur við notkun: Aðlaga getur þurft
skammta hjá sjúklingum sem samtímis nota teófýllín, warfarín og og insúlín. Eftir markaðssetningu hefur verið greint frá þunglyndi, sjálfsvígs-
hugsunum, -hegðun og -tilraunum hjá sjúklingum sem reynt hafa að hætta reykingum með CHAMPIX. Ekki höfðu allir sjúklingar hætt að reykja
þegar einkennin komu fram, ekki höfðu allir geðsjúkdóma fýrir sem vitaö var um. Læknar ættu að vera meðvitaðir um hugsanlega hættu á
verulegum þunglyndiseinkennum hjá sjúklingum sem reyna að hætta að reykja og ættu að leiðbeina þeim m.t.t. þess. Hætta skal strax meðferð
með ef læknir, sjúklingur, fjölskylda eða aöstandendur verða varir við óróleika, geðdeyfð eða breytingar á hegðun eða ef sjúklingur fær
sjálfsvígshugsanir eða sýnir sjálfsvígshegðun. Geðdeyfð, sem í mjög sjaldgæfum tilvikum hefur í för með sér sjálfsvígshugsanir og -tilraunir,
getur verið einkenni nikótínfráhvarfs. Að hætta að reykja, með eða án lyfjameðferðar, hefur einnig verið tengt við versnun undirliggjandi
geðsjúkdóma (t.d. þunglyndis). Öryggi og verkun Champix hjá sjúklingum með alvarlega geðsjúkdóma eins og geðklofa, geðhvarfasýki og
alvarlegt þunglyndi hefur ekki verið rannsakað. Gæta skal varúðar við meðferð á sjúklingum með sögu um geðsjúkdóma og leiðbeina þeim m.t.t.
þess. Enginn klínísk reynsla liggur fyrir um notkun CHAMPIX hjá sjúklingum með flogaveiki.Við lok meðferða gætti aukinnar skapstryggðar,
löngunar til að reykja, þunglyndis og /eða svefnleysis hjá allt að 3% sjúklingar þegar meðferð var hætt. Upplýsa skal sjúkling um þetta og ræða
hugsanlega þörfáaðminnkaskammtasmámsaman í lok meðferðar. Milliverkanir: Ekki hefurveriðgreintfrá klínísktmarktækum milliverkunum
lyfja við CHAMPIX. Meðganga og brjóstagjöf: CHAMPIXá ekki að nota á meðgöngu. Ekki er vitað hvort varencilin útskilst í brjóstamjólk. Meta
skal hvort vegi þyngra, ávinningurinn sem barnið hefur af brjóstagjöfinni eða ávinningurinn sem móðirin hefur af CHAMPIX meðferð, áður en
ákveðið er hvort halda skuli brjóstagjöf áfram. Áhrif á haefni til aksturs og notkunar véia: Champix getur haft lítil eða í meðallagi mikil áhrif á
hæfni til aksturs og notkunarvéla. Ámeðan á meðferðinni stendurgeta sjúklingarfundiðfyrirsundli og syfju. Aukaverkanir: Þegar reykingum er
hætt, hvort sem það er gert með eða án lyfjameðferðar, geta komiðfram ýmis einkenni, t.d. andleg vanlíðan og þunglyndi, svefnleysi, skapstyggð,
kvíði, einbeitingarskortur, eirðarleysi, hægur hjartsláttur, aukin matarlyst og þyngdaraukning. I klinísku rannsóknunum var ekki aðgreint, hvort
aukaverkanimarvoru vegnafráhvarfseinkenna nikótínseðatengdust notkun viðkomandi meðferðarlyfs. í klínískum rannsóknum með Champix
voru u.þ.b. 4000 sjúklingar meðhöndlaðir í allt að 1 ár. Aukaverkanirnar voru vægar eða í meðailagi slæmar og komu almennt fram á fyrstu viku
meðferðar. Mjög algengaraukaverkanir (>10%): Ógleði, höfuðverkur, óeðlilegar draumfarir, svefnleysi. Algengaraukaverkanir (>1 % og <10%):
Aukin matarlyst, syfja, sundl, röskun á bragðskyni, uppköst, hægðatregða, niðurgangur, uppþemba, magaóþægindi, meltingartruflanir,
vindgangur, munnþurrkurog þreyta. Aukþess hefur sjaldan verið greintfrá (>0,1% og <1 %) gáttatifi og brjóstverkjum. Ofskömmtun: Veita skal
stuðningsmeðferð eftir þörfum. Pakkningar og verð 1. febrúar 2010: Upphafspakkning (0,5 mg 11 stk + 1mg 42 stk): 18.589.- 8 vikna fram-
haldspakkning (1mg, 112 stk): 31.726,- Lyfið er lyfseðilsskylt og greiðist skv. greiðslufyrirkomulagi 0 i lyfjaverðskrá. Handhafi markaðsleyfis:
Pfizer, Vistorhf., Hörgatúni2,210 Garðabær. Samantektumeiginleikalyfserstytt isamræmi við reglugerð um lyfjaauglýsingar. Upplýsingarum
lyfið er að finna í sérlyfjaskrá og á lyfjastofnun.is.