Úrval - 01.01.1974, Qupperneq 83

SANNLEIKURINN UM LÚSITANÍU
81
ins gerðu til Leonards Pesketts,
helzta skipateiknara síns. Hann
varð að verða við öllum kröfum
Flotamálaráðuneytisins í hinum
minnstu smáatriðum. Skipið átti að
bera yfir 2000 farþega og 800 manna
skipshöfn. En til þess að skipið næði
þeim hraða, sem krafizt var, varð
Peskett að koma öllu fyrir í skips-
skrokk, sem mátti ekki vera lengri
en 760 fet, miðað við sjávaryfir-
borð, og hámarkslengd þilfarsþver-
bjálkanna mátti ekki verða yfir 88
fet. Þessi takmarkaða breidd skips-
ins gerði það að verkum, að smíða
varð hærra skip en nokkru sinni
hafði verið smíðað áður.
Allar vélar, gufukatla, eldsneyti
og öll helztu stjórn- og temprunar-
tæki varð að staðsetja neðan sjávar-
línu, eins og venjan var, hvað her-
skip snerti. Hvert hinna fjögurra
risavöxnu gufukatlarúms var smíð-
að sem aðskilið, vatnsþétt hólf. Til
þess að veita skipinu æskilegt upp-
burðarafl voru smíðuð vatnsþétt
hólf langsum eftir skipinu beggja
megin, þ. e. samsíða gufukatlarúm-
unum og vélarúmunum.
Yélarnar, gufukatlarnir og þessi
tvö löngu, vatnsþéttu hólf tóku upp
allt rýmið neðan sjávarlínu, og því
var ekkert rými eftir fyrir þau 6600
tonn af kolum, sem þurfti til þess
að knýja skipið áfram frá Liver-
pool til New York. Til þess að unnt
yrði að verða við kröfum Flota-
málaráðuneytisins, var því ákveðið
að nýta þessi löngu hólf sem kola-
geymslur. Menn gerðu sér ekki
grein fyrir því þá, hversu varhuga-
vert slíkt fyrirkomulag var.
En þar eð geyma átti kol í löngu,
vatnsþéttu hólfunum, varð að skera
op á þau til þess að koma kolunum
inn í þau við útskipun. Fyrir op
þessi voru síðan settir vatnsþéttir
hlerar, sem kyndararnir stjórnuðu
opnun og lokun á. Hver sá, sem
náð hefur í kol í venjulega heim-
iliskolageymslu, mun gera sér grein
fyrir þeim erfiðleikum, sem voru á
því að loka hlerum þessum nægi-
lega vel, bæði vegna þunga kol-
anna, sem þrýsti á innan frá, og
vegna þess að kolaryki og örlitlum
kolamolum hætti til að safnast fyr-
ir í falsinu, þannig að mjög erfitt
var að loka hlerunum nægilega vel.
Peskett gerði alls konar útreikn-
inga. Og hann komst að því, að
skipið yrði með 7 gráðu slagsíðu,
ef eitt kolageymsluop væri haft
opið. Væru tvö höfð opin, yrði slag-
síðan a. m. k. 15 gráður. En kæm-
ist sjór inn um fleiri en tvö op,
mundi skipið að öllum líkindum
ekki geta haldið sér á floti.
Samkvæmt nútímakröfum yrði
slíkur „innbyggður" óstöðugleiki al-
drei leyfður. En það varð að slaka
á fleiri kröfum, til þess að unnt
yrði að verða við kröfum Flota-
málaráðuneytisins. Peskett hafði
neyðzt til þess „að byggja hátt“.
Ofan á „aflpallinn", þ. e. véla- og
gufukatlarúmin, byggði hann sex
þilför, sem merkt voru bókstöfun-
um A til F. Var A-þilfar efst, en
F-þilfar neðst. Björgunarbátar
skipsins héngu uppi yfir A-þilfari.
Þegar þeim var sveiflað út á við,
áður en þeir skyldu látnir síga, voru
þeir aðeins 18 þumlungum frá þil-
farinu. Augsýnilega datt engum í
hug, að kæmi slagsíða á skipið, jafn