Úrval - 01.06.1976, Qupperneq 98
96
LJRVAL
heilinn líklegastur til að gera mistök
Það er ekki að undra þótt margir
læknar telji, að ekki ætti að ræða
áríðandi mál né taka mikilvægar
ákvarðanir á morgnana, nokkra fyrstu
dagana eftir flug austur á bóginn, né á
kvöldin eftir flug vestur á við.
Það tekur meira en einn sólarhring
fyrir líkamann að aðlaga sig nýjum
takti dægranna og endaskiptum dags
og nætur. Þetta sama gildir á löngum
geimferðum, þegar líkamlegur og
annar líffræðilegur taktur mannsins
er allur úr lagi færður.
Það var annar dagur ,, neyðar-
ástandsins. ” Hitinn var 30°, kolvetn-
ið í loftinu þrjú prósent og súrefni
16%. Líkamshiti okkar var hár og
þyngsli yfir höfðinu.
„Neyðarástandið” leiddi til minni
blóðþrýstings. Mér fínnst ég vera
farinn að venjast hitanum, en ég er
örmagna áður en ég má fara í bólið.
Ég er síþyrstur. Við emm farnir að
skilja hve rétt franski rithöfundurinn
St. Exupéry hafði fyrir sér, þegar
hann sagði við vatnið: ,,Það er ekki
hægt að segja, að þú sért nauðsynlegt
fyrir lxfið — þú ert lífið!”
Otreikningar sýna að á flugi, sem
stendur lengur en mánuð, er óhjá-
kvæmilegt að nota vatn, sem hreins-
að er úr úrgangsefnum geimfaranna,
fremur en birgðir, sem teknar em
með frá jörðu. Hreinsitækin em til
muna léttari en vatnsbirgðirnar.
Vitað er, að mannslíkaminn gefur
frá sér meira vatn en hann neytir.
Þessi mismunur, sem nemur um 300
milligrömmum á dag, myndast af
efnabreytingu fæðunnar í líkam-
anum. í geimfari okkar fer það, sem
líkaminn lætur frá sér, í hreinsi-
kerfið, þar sem öll óhreinindi em
tekin úr því ásamt öllum efnum sem
mynda bragð eða lykt, en framkallað
efnalega hreint vatn og bætt í það
söltum og öðrum efnum.
Það er svolítið athyglisvert að allir,
sem fengið hafa þannig hreinsað
vatn, hafa dmkkið það með ánægju,
meðan þeir vissu ekki hvernig það var
til komið.
...Fjórði dagur ,,neyðarástands-
ins. ” Okkur virðist vatnið gufa upp
úr geimunum.
Ég er stöðugt að væta höfuðið. Mér
finnst mér líða skár þannig. Ég fer að
dæmi Hermans og vef blautu hand-
klæði um hálsinn á mér, en það
virðist lítið stoða.
Sálarástandið er verra en venju-
lega. Öll okkar amakefli safnast
saman — við fáum ekki síðdegis-
blundinn, litlar sem engar upplýs-
ingar frá „stjórnstöðinni”, tiltölu-
lega lítinn matarskammt og við emm
með hita — allt leggst þetta á sinnið.
Allar óskir snúast um vatn og svala.
Enginn nennir að lesa.
í talstöðinni heyrist kunnugleg
rödd sálfræðingsins okkar. Hann er
að legga fyrir okkur próf.
,,Við byrjum á orðtengingapróf-
inu. Svarið eins fljótt og þið getið,
hver um sig á að reyna að verða
fyrstur: Skógur.”