Úrval - 01.06.1976, Side 116
114
ÚRVAL
hann!” segir áhangandi kenningar-
innar um tilveru snjómannsins
hræðilega.
Áhugi þessi er einnig tengdur
verunni sjálfri, sem kann að vera
náinn ættingi okkar úr fjarlægri og
gleymdri fortíð. Fyndist snjómaður-
inn, gæti þar með orðið um merk-
ustu uppgötvun aldarinnar að ræða,
bæði í dýrafræði- og mannfræði-
legum skilningi, uppgötvun, sem
gæti með hjálp samanburðar veitt
nánari skilning á okkar eigin þróun,
hegðun og forsögulcgum samfélög-
um mannsins.
Á árunum 1972 til 1974 dvaldi ég í
Himalajafjöllum sem leiðtogi leið-
angurs, sem vann að rannsókn á lífi
villtra dýra. Leiðangur þessi vann að
fyrstu vistfræðirannsókn, sem gerð
hafði verið í hinum afskekkta Arun-
dal í austasta hluta Nepalríkis.
Arundalur er einn af dýpstu fljóta-
dölum heimsins, einangraður griðar-
staður villtra dýra á milli hinna
himingnæfandi fjallgarða, Everest og
Kanchenjunga, hæsta og þriðja hæsta
fjalis jarðarinnar. Dalurinn hafði
verið tiltölulega lítt kannaður vegna
hins hrikalega landslags, vegna þess
hversu afskekktur hann var og vegna
hins þétta gróðurs. Hvorki dýra- né
jurtalíf hans hafði verið rannsakað
vandlega áður
SPOR í ÍSNUN.
Fjölmargar sögur um ,,yeti” hafa
borist frá Himalajafjöllunum í um
200 ár. Þorpsbúar þar segja ýmsar
sögur af veru þessari, og hafa sumar
þeirra gengið þar manna á milli í
nokkrar kynslóðir. Og sumir þeirra
segjast jafnvel hafa séð ,,yeti”. Fyrsti
vesturlandabúinn, sem birti frásögn
um ,,yeti”, var B. H. Hodgson. Var
það árið 1832. Síðan hafa yfir 40
vesturlandabúar, þar á meðai mjög
áreiðanlegir einstaklingar, sem njóta
mikils álits, lýst yfir því, að þeir hafi
ýmist séð ,,yeti” eða spor hans.
Lýsingar sjónarvotta, en þeim ber
furðulega vel saman, eru mjög
ýtarlegar. Líkami ,,yeti” er þrekvax-
inn og líkur líkama apa að lögun.
Hann er 167 til 182 1/2 sm á hæð og
er þakinn stuttu, stríðu hári. Er litur
þess sagður vera allt frá rauðbrúnu til
svarts, og er hann stundum með
hvíta bletti á bringunni. Hárið er
lengst á öxlunum. Andlitið er hár-
laust og fremur flatt. Kjálkarnir eru
sterkbyggðir. Tennurnar eru mjög
stórar og munnurinn breiður. Höfuð-
ið mjókkar upp á við og endar
kollurinn í nokkurs konar oddi.
Handleggirnir eru langir og ná næst-
um niður að hnjám. Axlirnar eru
luralegar, og hann er nokkuð hokinn
í baki. Hann er ekki með hala.
Um útlit snjómannsins höfum við
ekkert annað en þessar frásagnir
sjónarvotta, en ljósmyndir af sporum
hans veira áþreifanlegar upplýsingar.
Athyglisverðasta uppgötvun spora
var gerð af þeim Eric Shipton og
Michael Ward árið 1951. Sporin voru
í þunnu lagi af vel kristölluðum snjó,
sem lá ofan á hörðum ís, sem gaf til