Goðasteinn - 01.12.1964, Síða 55
dranga. Tókst sigling þangað farsællega, en þrjú dægur urðu
skipverjar að bíða þar, eftir því að sjó lægði, svo hægt væri
að halda til Eyja. Var smjörið í stokknum eina vist þeirra
þann tíma.
Á árunum 1895-98 fer mjög að draga úr því, að landsmenn hafi
verzlunarviðskipti við Vestmannaeyjar. Þá kemur verzlun í Vík
í Mýrdal og verzlun Zöllners á Stokkseyri. Skiptust viðskiptin
að miklu leyti á þessa tvo staði hjá þeim, sem áður höfðu verzlað
við Eyjar, og jafnframt við Eyrarbakka, sumir við Guðmund á
Háeyri og Einar borgara, en langflestir fara með ull sína til
Lefoliiverzlunar. Stóð það svo í nokkur ár. Var þá vcrzlunin
miklu hagkvæmari, en meðan eingöngu var verzlað við Vest-
mannaeyjar. Á þessum árum (1886-88) voru tveir menn undir
Eyjafjöllum með smáverzlun, þeir Jón Sveinbjörnsson í Vestur-
holtum og Jón Sighvatsson í Efriholtum. Fengu þeir smáslumpa
af vörum frá Vestmannaeyjuni. Er þetta fyrsta tilraun til sveita-
verzlunar hér. Verzlun þeirra nafna varð þó ekki langæ. Einar
Jónsson hreppstjóri á Yzta-Skála var nokkur ár með smáverzlun,
en hún féll einnig niður. Lá öll kaupmannaverzlun í sveitinni
niðri nokkurn tíma, þar til Auðunn bóndi Ingvarsson í Dalseii
setur á stofn verzlun, en það mun hafa verið um eða eftir 1900.
Starfar verzlun hans enn.
Nokkru eftir síðustu aldamót mynda bændur í Árnes- og
Rangárvallasýslu verzlunarfélagið Ingólf á Stokkseyri. Og
nokkru seinna er stofnað félagið Hekla á Eyrarbakka, sem starf-
aði samtímis Ingólfi. Gengu nokkrir bændur undir Eyjafjöllum
í þau.
Árið 1919 hafði Sigurður bóndi Ólafsson á Núpi keypt sér
borgarabréf og búið sig að öðru leyti undir það að setja á stofn
verzlun á eigin spýtur en hætti við það áform sitt og tók að sér
afgrciðslu á vörum Kaupfélags Eyfellinga, en það var stofnað
það ár. Fyrstu hvatamenn og stofnendur þess voru þeir sr. Jakob
Ó. Lárusson í Holti, Sigurður Ólafsson á Núpi og Sigurður bóndi
Vigfússon á Brúnum. Höfðu þeir á hendi alla forstöðu félagsins
og framkvæmdir.
Vörurnar voru keyptar frá SlS í Reykjavík og fluttar þaðan
5J
Goðasteinn