Ársrit Torfhildar - 01.04.1989, Page 19

Arsrit Torfhildar
Til suður byrgðist sýn og vestur snerist
til faðmlags myrkum skugga af sól í austri
í norðri veifuðu vindar skikkju dauðans
Lýríkin í þessum hluta og þeim 3. er háværari og epískari
(sérstaklega í 3. hlutanum) og Ijóðmælandinn byrjar að takast á
við hinn ytri heim. Reynir að forðast óminni ljóðrænnar
fegurðar. Hann hafði kropið fyrir valdinu („Æ varir mínar
kysstu þófa ljónsins/sem liljur væru . . .“) og afleiðingin var sú
að „sól og stjörnur voru aldrei eygðar“, hinir föllnu grafnir í
óvirðulega og skammvinna gröf: „Og djúpt í snænum voru
hetjur heygðar“. En orðið „hetjur“ fær í raun andhverfa
merkingu með næstu línu: „í hring í kringum blindan
vitfirring“.
Öðrum hluta lýkur svo með tilfinningu um sambandsleysi,
bæði skáldsins við umheiminn og í víðara samhengi;
sambandsleysi milli einstaklinga. Við sendum út ljósmerki út úr
myrkri einsemdarinnar, en án árangurs: „öskur ljónsins var þess
eina svar“.
Þriðji hluti er sá „epískasti“ í kvæðabálknum, með minnstu
sjálfhverfnina. T.d. kemur orðið „ég“ ekki fyrr en í 18. línu.
Ljóðmælandinn er ekki miðdepillinn en dregur upp mynd af
tilgangsleysi stríðsins og eyðileggingarmætti þess. Og til að
leggja áherslur á orð sín leitar hann í norrænar goðsögur, um
hetjurnar sem leituðust við að falla í bardaga til að fá inngöngu
í Valhöll þar sem biðu þeirra næturlangar veislur og á daginn
héldu þeir áfram þar sem frá var horfið -og börðust, það var
þeirra líf og yndi. Þetta voru hetjur. En Hannes sviptir hulunni
af þessari goðsögn:
17