Ársrit Torfhildar - 01.11.1990, Síða 10
stundum að bregða upp ágætis mynd af henni. En Kjartan gerir
sig of oft sekan um skoðanaleysi, sem er agaleg synd. Það virðist
sama hversu lélegar bækur pilturinn fær í hendur, aldrei hvessir
hann stílinn og skammast. Eins þegar hann tekur fyrir bækur sem
þekkja ekki meðalmennsku, jafnvel þær hleypa ekki lífi í
átakanlegt blóðleysi stflsins.
"Við lífsins bláa haf' nefnist dómur hans um fimmtu ljóðabók
Kristjáns Hreinssonar, Vogrek 5. Vogrek er að hluta til í
hefðbundna forminu og gefur það Kjartani tilefni til að byrja á
spjalli um "form hlutanna". Það er svo sem allt í lagi, nema að
spjallið nær yfir helminginn af dómnum! Þessi aðferð minnir á
það þegar Árni Bergmann hefur greinilega ekki haft tíma til þess
að kafa ofan í bók, það er prjónað eitthvað meiningarlaust spjall
fyrir framan dóminn, hann verður varla meira en stutt ljóð, dæmi,
og vingjarnlegt klapp. Ekki veit ég hvort tímaleysið hefur hrjáð
Kj artan í þessu tilviki, en dómurinn er slæmur og segir afskaplega
fátt um bókina. Það er minnst á einhæfni í rímfléttum; engin
dæmi tekin. Síðan heldur hann áfram:
Einu tilraunir Kristjáns til að brjóta þetta munstur eru í
kvæðunum Islandsmet í 100 metra skuggasundi og Við
sjónvarpið. Einnig mætti nefna þetta ágæta kvæði Vogrek sem
bókin dregur nafn af og stendur fremst og aftast í henni:
Á rifi niðrí ijöru
var stór og mikill steinn
sem straumar hafsins færðu oft í kaf.
Mér fannst hann líkjast manni
því alltaf stóð hann einn
í öldunum við Kfsins bláa haf.
Ekki þarf nú burðug kvæði til að kallast ágæt hjá Kjartani.
Vogrek er fimmta ljóðabók Kristjáns og ég leyfi mér að fullyrða,
og það án allra raka, að bókin er verulega slæm. Eins og reyndar
hinar fjórar. Þessvegna eru þetta afstöðuleysi og vettlingartök
Kjartans óskiljanleg. Hér var komið tilefni til jarðarfarar; líkið í
kistunni og söfnuðurinn fyllti kirkjuna. En presturinn misskildi
alltsaman, jós líkið vatni og skírði það.
8