Goðasteinn - 01.09.2009, Síða 80
Goðasteinn 2009
Á næsta sumar [1213] býst [Guðmundur biskup] til siglingar, og situr til
[sex] eða [sjö] vikur, verður tvisvar afturreka, og um síðir borinn sjúkur af
skipi; kemur hann til Hóla heim nærri veturnóttum, og situr heima í góðum
náðum, því að Arnór Tumason kom eftir boði erkibiskups á því sama sumri
til Noregs, er Guðmundur biskup varð afturreka. Eigi greina bækur að fleiri
nefndarmenn hafi siglt en Arnór og Þorvaldur Gizurarson. komu þeir báðir
fyrri til erkibiskups en herra Guðmundur, var því hans greinum og fram-
ferðum heldur vikið afvegar. Má það og vel skilja, hvern hlut Kygri-Björn,
er fyrr var nefndur, mundi þar í eiga, því að hann var alla götu vin biskups-
ins óvina, fyrst Kolbeins Tumasonar, en síðan Sighvats Sturlu sonar; er það
vísvitað, að Kygri-Björn fór til Noregs nær þessum tíma, og þaðan út til
Róms eigi miklu fyrir þingið í Lateran, er hélt herra Innocentius tercius ...
Kirkjuþingið (Concilium Lateranense Quartum) var haldið í nóvember 1215.
Kolbeinn Tumason féll í Víðinesbardaga árið 1208 og tók þá Arnór bróðir hans
goðorðsmaður í Ási í Hegranesi sem forystumaður Ásbirninga. Sumarið 1218 „...
kom út Guðmundur biskup og fór til stóls síns. ... Dreif þá lið mikið til biskups,
og horfði til kostnaðar. Arnór dró þá lið saman og kom [á óvart] um nótt til Hóla.
Tóku þeir biskup í hvílu sinni og drógu hann ofan eftir húsum ... og og óku með
hann í Ás til bús Arnórs. Þeir ráku af staðnum allt lið það, er biskupi var hendilagt
... þann vetur var biskup í Ási og haldinn sem óspektarmaður í myrkvastofu. ...
Um sumarið eftir [1219] báru þeir hann að Hvítá [í Borgar-firði] ... Arnór hafði
tekið sér fari ... í Hvítá og ætlaði, að biskup skyldi utan, hvort sem honum líkaði
vel eða illa. Sat Arnór þar um sumarið, og var biskup þar í geymslu.“ (íslendinga
saga)
Þá bjó í Llatey Eyjólfur Kársson, sá er fóstraði Aron Hjörleifsson, svo sem fyrr
var frá sagt. Hann kom í búðir Norðlendinga fyrir vestan Hvítá undir Þjóðólfsholti
þar sem biskup var. Þá nótt var foraðsveður með regni og krapahríð.
Eyjólfur spretti tjaldskörum að höfði biskups og tók af húðir, er tjaldað
var með bæði innan og utan. Hann tók biskup í fang sér og bar brott frá
búðinni, - og færðu hann þar í klæði þau, er þeir höfðu haft á mót honum,
kórkápu og kirtil hvítan, og riðu brott með hann út á Mýrar. ... Arnórr brá
utanferð sinni og fór norður til Skagafjarðar og var þar um veturinn. Þeir
biskup fóru í hríðinni vestur á Eyri [Eyrr: Geirrauðareyrr, síðar Narfaeyri, nú
Narfeyri, bær á Skógarströnd] og gengu þar á skip og fóru vestur til
Flateyjar. Þar voru þeir litla hríð, áður þeir fóru inn í Kerlingarfjörð, og lágu
þar í skógum, þar til þeir spurðu, að engin varð eftirleitin þeirra Arnórs.
(íslendinga saga)
78