Víðförli - 01.09.1947, Blaðsíða 20

146
VIÐFORLI
Maðurinn er aldrei húsbóndi yfir sjálfuni sér. Oftast er hann
þræll hvata sinna og hugsmíða, fordóma, dulda og drauma,
klíkuskoðana, aldaranda og tíðarsmekks. Enginn er þvílíkur
þræll sem sá, er heldur sig geta gert, hvað sem er, og hugsað,
hvað sem er, um hvað, sem vera skal. Og enginn er svo frjáls
sem sá, er Guði er skuldbundinn í hollustu og lotningu heilagr-
ar trúar. Þetta gildir um alla. Ekki síður um presta en aðra.
IV.
Prestur, sem ekki væri „bundinn af játningum", væri ekki
öfundsverður. Auðvitað felst „binding“ í því, að kirkjan hefur
grundvöll og markmið, er eitthvað, vill eitthvað. Það leggur
óhjákvæmilega hömlur á þá, sem starfa í hennar nafni, eiga
að flytja orð hennar og ekki eitthvað og eitthvað. Samskonar
hömlur gangast ábyrgir menn undir á öllum sviðum, því meiri
sem til meiri hluta er ætlazt af þeim og þeir gera meiri kröfur
til sjál'fra sín.
Ef kirkjan ætlar að vera kirkja, þ. e. nokkurnveginn samstætt
vitni og verkfæri sérstakrar köllunar, þá verður hún að setja
einstökum boðberum sínum viss takmörk. Það kann að virð-
ast hart aðgöngu. En ef málið er hugsað, þá sér hver maður, að
hitt væri ólíkt harkalegra að fela mönnum hið ábyrgðarmesta
hlutverk án þess að fá þeim neitt til að styðjast við. Þeir tímar
geta komið, sem leiði ótvírætt í Ijó's, að það er harla mikið
miskunnarleysi við einstaklinginn að láta honum að flestu eða
öl'lu eftir að skapa sér mælikvarða og viðmiðun. Svo mikið er
víst, að prestar í nálægum löndum hafa lært að meta játningar
kirkju sinnar og vígslueið sinn. Hefðu þeir elcki haft við þetta
að styðjast, hefði þeim með engu móti verið stætt í því storm-
viðri, sem yfir þá gekk. Játningarnar og vígslueiðurinn voru
virkið, sem prestar nágrannalandanna bjuggu um sig í, þegar
markvisst, heiðið ríkisváld heimtaði af kirkjunni að hlíta sínum
skilningi á því, hvað sé sannleikur, hvert hlutverk kirkjunnar.
Það ríkisvald lét svo sem í veðri vaka, að það vildi ekki hagga