Víðförli - 01.09.1947, Page 22

148
VÍÐFÖRLI
hennar styrkist, en veiklist ekki, að hver læri af reynslu annarr-
ar jafnframt því, sem hver ávaxtar sitt pund svo sem Guð gefur
náð til. íslenzka kirkjan er lítiil sproti á stóru tré, kvistur á
grein, sem heitir evangelisk-lúthersk kirkja, en sú grein aftur á
meiði hinnar almennu kirkju. Játningar vorar eru ytra tákn
þessarar einingar.
Það er vitanlega alveg rétt, að vér lúturn engurn erlendum
kirkjuhöfðingjum. Kirkja íslands er frjáls. Vér þurfum ekki að
hlíta erkibiskupsboðskap um trúarskilning. En vér erum ekki
svo frjálsir, að vér þurfurn ekki að fara að lögum almennra
raka og staðreynda. Vér höfum málfrelsi á alþjóðavettvangi.
Þar getum vér kvatt oss hljóðs um skilning á trúaratriðum og
túl'kun þeirra, um eðii og gildi játninga, um það, hvað felst í
hugtakinu „evangelísk-lúthersk kirkja“. En hitt er oss ekki
'fært að úrskurða slíka hluti án þess að heyra annarra manna
rök og álit.
Meðan þjóðkirkja íslands heitir evangelisk-lúthersk kirkja,
þá er hún það, sem i þessu hugtaki jelst að almennum skilningi,
alveg eins og hvítt er hvítt á íslandi og tveir og tveir fjórir. Vér
getum ekki á eindæmi lagt alveg nýja merkingu inn í hugtök,
sem eru alþjóðleg, og ekki heldur samþykkt, að þau skuli ekki
hafa neina merkingu. Slíkt er ekki aðeins að slíta tengslin við
trúfélag kristinna manna, heldur að segja sig úr lögum við
siðmenninguna.
En sé hinsvegar sagt, að hér sé ekki evangelisk-lú thersk
kirkja, þá er það í andstöðu við handbók og stjórnarskrá og lög-
'leysa. Og væri þetta heiti niður fellt og íslenzka kirkjan jafn-
framt slitin úr sambandi við fortíð sína og trúbræður annarra
landa, þá væri hér stofnuð ný kirkjudeild og yrði að skilgreina
sérkenni þeirrar nýsmíðar, ákveða henni játningagrundvöll.
Mun nokkur hugsa til slíkra stórvirkja á íslandi? Væri svo,
þá væri vert að hugsa alvarlega út í, til hvers slíkt myndi leiða,
bæði hvað snertir kirkjuna innanlands og aðstöðu hennar út á
við.