Víðförli - 01.09.1947, Page 43

ORÐ ERU DÝR
1(50
]>ví að gera mannfólkið að æpandi skríl í stað hugsandi
og skynjandi manna, sem séu dómbærir á málefni og þar
með atltvæðisbærir í raun og veru. Það er í senn fróðlegt
og óskemmtilegt að kynna sér, hvernig Islendingar hugsa
og tala og skrifa t. d. um utanríkismál nú. Engum líðst að
gera tilraun til að taka þar sjálfstæða afstöðu út frá skiln-
ingi sínum á íslenzkum málstað. Það verður að kúska hvern
mann undir eitthvert flokksmerki eða slagorð. Þegar orðinu
hallar í garð Ameríku, ríður af reiðarslagið: Þú ert komm-
únisti, þú vilt láta Eússa gleypa heiminn. Og gífuryrði
landráðabrígzlanna á hina sveifina láta þá ekki sitt eftir
liggja. Undir forustu blaðanna og leiðtoga í stjórnmálum
eru nú nálega allir Islendingar dregnir í dilk landráðanna,
til austurs eða vesturs. Hver von er til þess, að ísland haldi
sjálfstæði, ef þessi níðhöggur slagorðanna og svívirðing-
anna á að leika lausum hala við rætur þjóðmeiðsins? Vér
segjum löngum, að tungan sé fjöregg sjálfstæðisins. En það
eru marg'vísleg málspjöll til. Tungan saurgast af fleiru en
útlendum slettum. Stjórnmála-baráttan, — sem þó er tæp-
lega réttnefnd stjórmnála- barátta, því hún minnir oft meir
á geðveiki en baráttu manna, sern að vísu greinir á, en eru
ábyrgir orða sinna og gjörða — þessi svo kallaða barátta hef-
ur farið verr með mál og hugsun Islendinga en nokkur út-
lend áhrif gerðu nokkru sinni á öldum niðurlægingarinnar.
Martin Niemöller og' norski greinarhöfundurinn eru að súpa
seyðið af þeirri þróun, sem hér er ekki enn komin á sama
stig en er í fullum gangi.
Eg rakst á setningu eftir erlendan málfræðing. Hann
skrifar um málvöndun og ræðir í því sambandi um blót,
eðli þess og áhrif á málið, bendir á, að blótsemi stafar af
andlegri örbirgð, af skorti á hæfileika til þess að tjá hugsan-
U' sínar. Blótmaðurinn er í rauninni orðlaus og því grípur
hann til ómerkra upphrópana. í greinargerð sinni fyrir
beitingu blótsyrða segir höfundur: „Kona blótar ekki í eig-