Freyja - 01.12.1905, Blaðsíða 15
VIII. 5-
FREYJA
111
Næst bókahlööunni hvar allar hillur svignuðu undan þunga
bókfellanna sem geymdu framþróunarsögu mannkynsins—hugvit og
menningu aldanna, dýrmoetari auðlegð en slegið gull, var hið veg-
l.ega musteri guösins Serapis. Sagt er að byggingameistarar
hins fræga musteris Eddessa, hafi stœrt sig af því musteri og
sagt,að komandi aldir mundu jafna þvf við musteri Serapis.og gef-
ur það nokkurn vegin ljósa hugmynd um dýrð þessa Alexandríu-
musteris. Sagnaritarar og fornfræöingar segja, að það hafi verið
eitt hið veglegasta minnismerki heiðinnar siðmenningar, og aS allri
snilld hafi það gengið næst musteri Júpiters í Róm oginu óviðjafn-
anlega Parthenon í Athenuborg, sem er án efa mesta listaverk er
jörð vor hefir átt.
Musteri Serapis var byggt á svo hárri hœð að upp að því lágu
hundrað tröppur, og var hœð sú gjörð af mannahöndum. Musteri
þetta var ekki ein bygging, heldur krans af byggingum utan um
eina afar stóra byggingu, sein stóð í miðjum byggingaklasanum á
súlum miklum og fagurlega gjörðum. Síðari tíma frœðimenn segja,
að bygginga meisturum musteris þessa hafi tekist að samrýma í því
byggingalist Grikkja og forn-Egypta á svo listfengan hátt að hvort
virtist öðru eiginlegt. Musteri þetta skoðuðu samtíðamenn þess
sem friðarsáttmála milli egyptsku pýramída-íþróttarinnar og grísku
byggingalistarinnar (Acropolis ], því þar vœru sameinuð hin tröll-
vöxna egyptska pýramída og grafkvelfinga-gjörð við ina frábœru
grísku snilld og smekkvísi.
En óskiljanlegast og merkilegast af öllu þessu erguðinn sjálfur
—guðinn Serapis. Það er örðugt að gjöra scr grein fyrir stærð
hans, hversu nálœgð hans fyllti hinn mikla geim musterisins, svo
að hœgri hönd hans nam vegginn til hægri,en hin tii vinstri handar.
Og meistarinn hafði einnig fundið ráð til að láta líkama guðsins
vera allstaðar nálœgan. I honum blönduðust allar þekktar málm-
tegundir—silfur, gull, eir, kopar, tin, og hér og þar í samsteypu
þessari stirndi á dýrmœtustu gimsteina—þá dýrmœtustu sem heim-
urinn þá þekkti, þar til þetta risavaxna líkneski ljómaði eins og
þar væri skínandi Saffírssteinn og litirnir voru fegurri, glansamein,