Helgarpósturinn - 11.05.1979, Blaðsíða 8

8
Föstudagur 11. maí 1979 .—he/garpásturínn_
—helgar
pósturinrL-
Utgefandi: Blaðaútgáfan Vitaðsgjafi
sem er dótturfyrirtæki Alþýðublaðsin:
en með sjálfstæða stjórn.
Framkvæmdastjóri: Jóhannes Guð
mundsson.
Ritstjórar: Arni Þórarinsson, Björr
Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Jón Oskar Haf
steinsson
Blaðamenn: Aldis Baldvinsdóttir.
Guðjón Arngrimsson, Guðlaugur
Bergmundsson, Guðmundur Arni
Stefánsson
Ljósmyndir: Friðþjófur Helgason
Auglýsíngar: Ingibjörg Sigurðardóttir
Gjaldkeri: Halldóra Jónsdóttir
Oreífingarstjóri: Sigurður ,j Steinars-
son. Ritstjórn og auglýsingar eru að
Síðumúla 11, Reykjavík. Simi 81866.
Afgreiðslaað Hverf isgötu 8— 10. Sím-
ar: 81866. 81741, og 14900 og 14906.
Prentun: Blaðaprent h.f.
Askrift (með Alþýðublaðinu) er kr.
3000 á mánuði. Verð i lausasölu er kr.
150 eintakið.
KOSTABOÐIN
Ég sá það og heyrfti I sjónvarp-
inu um daginn að nú á tannburst-
unin að vera orðin leikur einn.
Þetta var I þeim dagskrárlið sem
maður verður að horfa á ef maður
vili fylgjast meö — það er aö
segja auglýsingatimanum. Mér
hefur eiginlega alitaf fundist þaö
töluvert vafamál hvort maður
kynnist þeim heimi og þvi þjóðfé-
lagisem viöbúum ibetur gegnum
fréttatimann eða auglýsingatim-
ann I sjónvarpinu.
Það giaddi mig mjög að heyra
þetta með tannburstunina. Eins
og hún hefur nú alltaf veriö mikið
böivað púl. Bévans vesen alltaf
með þessar tannkremstúpur. Nú
hafa sem sagt þessir kláru menn,
sem einlægt eru að finna uppá
einhverju hugvitsamlegu og
gagnlegu — einhverju til að gera
iifsbaslið örlitið léttbærara — bú-
ið til tannbursta, sem er meö inn-
byggðri túpu. Og reyndar Iika
innbyggðum túpukreistar^Ef mað-
ur fær sér þennan töfragrip losn-
ar maður við fjölmarga — og
greiniiega óþarfa — milliliði við
tannburstun: 1 fyrsta iagi þarf
ekki lengur að halda bæöi á tann-
bursta og túpu. Við það sparast
orka. i öðru lagi þarf ekki að
skrúfa tappa af einu eða neinu. i
þriðja lagi þarf ekki að kreista
eitt eða neitt (og þetta atriði hygg
ég, að sé hvað merkast varðandi
þessa uppfinningu, þvi eins og
fræðingar eru fyrir iöngu búnir að
sanna hafa fleiri hjónaskilnaðir
oröið út af þvi að annaö hjónanna
kreistir tannkremstúpuna I end-
ann, hitt I miðjunni, heldur en út-
af samanlögðu framhjáhaldi
mannkynssögunnar). Og i fjóröa
lagi þarf maður ekki að skrúfa
tappa á eitt eða neitt að lokinni
notkun.
Sem ég var að velta vöngum
yfir þessum áfangasigri visind-
anna, innblásinn af þvi mannlega
hugvitisem þarna liggur að baki,
datt mér reyndar I hug hvort ekki
væri snjailræði að sameina þenn-
an undratannbursta eidri upp-
finningu, nefnilega gamia, góða
rafmagnstannburstanum. Þannig
yrði tannburstunin ekki aðeins
leikur einn, heldur bókstaflega
litt merkjanieg: Hvorki þyrfti að
kreista tannkremiö úr túpunni né
heldur að hreyfa burstann. Mann-
leg orka sparaðist enn frekar,
raforka nýttist enn betur.
Ég iegg þessa hugmynd fram
algjöriega fritt á sameiginlegan
markað mannlegrar útsjónar-
semi. Geri engar kröfur um pat-
ent. Kannski yrði slikur bursti
einungis varða á leiöinni að þvi
sem hlýtur að vera hið endanlega
takmark, þ.e. að finna upp fæðu
sem gerir tennur óþarfar. Lof sé
guði fyrir óþrjótandi viðieitni
mannsandans til að færa út þekk-
ingarsvið sitt, leit hans að nýjum
sannindum til aö bæta heiminn og
fegra mannlifiö, nýjum tiiboðum
sem við getum ekki hafnað.
Við nánari umhugsun sé ég
reyndar i hendi mér, (eða var það
I sjónvarpinu minu?), að hið
endanlega takmark þessarar
þekkingarleitar, hið endanlega
tilboð, sem við getum ekki hafnað
er ekki að finna upp fæðu sem
gerir tennur óþarfar heldur að
finna upp mann sem gerir fæðu ó-
þarfa.
Þá fyrst veröur Hfið yfirleitt, og
tannburstunin sérstaklega, leikur
einn.
Litiö viö I kaupfélaginu. —AÞ.
Farmennirnir ungu sem eru i
forystusveit fyrir verkfalli yfir-
manna á kaupskipaflotanum Is-
lenska hafa oröið fyrir von-
brigðum. Þeir höfðu nú um
með havanavindil I munninum
eða milli handanna á göngum
Alþingishússins þar sem
samningafundir voru oft haldnir
og sumum fannst hann tala full
Farmannadeilan er fyrsta
vinnudeilan sem kemur veru-
lega til kasta Þorsteins, og það
er ekki ofsögum sagt að hann
talaði Ingólf Ingólfsson fulltrúa
veröa þeir fyrstu sem lentu á
Þorsteini Pálssyni. Núsitja þeir
heima með sárt ennið og kvarta
undan því að Torfi Hjartarson
skuli ekki boða til fundar með
FARMENNIRNIR UNGU OG
ÞORSTEINN PÁLSSON
nokkurn tima rætt um þaö sin á
milli hvernig ætti nú að taka á
hlutunum, setjabara fram háar
kröfur, láta ekki þessa kalla i
landi stjórna hlutunum, og ef
ekki yrði gengið að kröfum
þeirra strax, „þá boðum við
bara verkfall”, er haft eftir
þeim. En þessir ungu óreyndu
menn i kjarabaráttu áttuðu sig
bara ekki á þeim breyttu við-
horfum i kjaramálum sem nú
eru og að Vinnuveitendasam-
bandið myndi óspart nota sér
það stefnumið rikisstjórnarinn-
ar að leyfa engar grunnkaups-
hækkanir 1 ár. Þessir ungu far-
menn, sem eru fjarri heimilum
sinum I marga mánuði á ári
hverju, og gefst góður timi á
löngum stimum til að ræða sin
mál, héldu aö þeir kæmust upp
með þetta og auk þess að átta
sig ekki á þessu sterka vopni
Vinnuveitendasambandsins,
sem það sótti I herbúðir „rlkis-
stjórnar hinna vinnandi stétta”,
gerði enginn I raun og veru ráð
frjálslega um verkamennina I
fundarhléum. Seinna kom svo
Benedikt Gröndal verk-
fræöingur i Hamri og gerðist
formaður Vinnuveitendasam-
bandsins. Gröndal var traustur,
og hægur og lítið fyrir að gefa
stórar yfirlýsingar i fjölmiöla
eða réttara sagt blöðþvi þá.var
nú ekki fariö að tala um fjöl-
miðla. Um þessar mundir var
Björgvin Sigurðsson lögmaður,
framkvæmdastjóri Vinnuveit-
endasambandsins og það var
helst að hann gæfi einhverjar
yfirlýsingar. A eftir Benedikt
Gröndalverkfræðingisettist svo
JónH. Bergshjá Sláturfélaginu
I formannsstólinn I hvita húsinu
við Garðastræti og ólafur Jóns-
son áður tollgæslustjóri og full-
trúi lögreglustjóra varð for-
stjóri Vinnuveitendasambands-
ins. Hvorugur þessara manna
var mikið gefinn fyrir það að
láta samningaviöræðurnar fara
fram á vettvangi fjölmiðla,
enda er það altalaö að Vinnu-
hákarl
deiluaðilum og gamla „land-
liðið”, sem er meðal annars
Ingólfarnir hjá Farmanna og
fiskimannasambandinu segir
bara: „Jæja strákar mfnir
þarna sjáið þið”.
Ungu stýrimennina og vél-
stjórana sem nú skipa
samninganefnd yfirmanna
grunaði ekki aö verkfalli þeirra
yröi mætt af þeirri hörku sem
raun ber vitni og þar eiga þeir
fyrst og fremst við Þorstein
Pálsson. Að baki honum standa
svo harðjaxlar eins og Ragnar
Halldórsson I Isal, Kristján
Ragnarsson hjá LIÚ og Davið
„Skelfing” Thorsteinsson i
Smjörliki — allt haröir
samningamenn sem stunda
skiði með fjölskyldum slnum,
eiga vegleg ný einbýlishús og
hafa komið sér vel fyrir i þjóð-
félaginu. Þá áttu ungu far-
mennirnir ekki von á þvi að
rikisstjórnin yrði þeim svo and-
snúin sem raun ber vitni.
Ráðherrarnir hafa að visu
fyrir þvi hvernig Þorsteinn
Páisson hinn nýi aðaifram-
kvæmdastjóri Vinnuveitenda-
sambandsins myndi bregðast
við.
Vinnuveitendasam-
bandið eignast mann
sem talar
Hérna áður fyrr þegar Kjart-
an heitinn Thors var formaöur
Vinnuveitendasambandsins
gustaði oft af forystusveit þess.
Ef Útvarp og Sjónvarp hefðu
verið þá til staðar til að fá álit
hans á stöðu mála, hefðu lands-
menn áreiðaniega fengiö að
heyra sitt af hverju. Þá
tlökaöist ekki að fréttamenn
værumeð hljóönema ofan I koki
á fulltrúum vinnumarkaöarins
eins ognú er. Þaö var greintfrá
I kvöldfréttum Útvarpsins hvaö
samningafundir heföu staöiö
lengi og hvenær næsti fundur
væri ákveðinn, og Axel Thor-
steinsson morgunfréttamaður
Úrvarpsins um árabil, fékk
upplýsingar um þaö hjá Onnu
konu Torfa hvenær fundunum
hefði lokiö á nóttunni.
Kjartan Thors var gjarnan
veitendasambandið hafi
„tapað” siðustu samningum I
fjölmiðlum. ASI sá hvaö verða
vildi og réði til sin sérstakan
blaðafuiltrúa, sem auðvitað átti
fyrst og fremst að mata
Þjóðviljann að áliti sumra ASI
manna.Þetta gerðiHaukur Már
mjög samviskusamlega á
meðan „blaðafulltrúi” Vinnu-
veitendasambandsins Baldur
Guðlaugsson lögfræöingur var
alltaf svo önnum kafinn að hann
mátti varla vera að þvl aö bjóða
blaðamönnum góðan dag hvað
þá meira.
Forystusveit Vinnuveitenda-
sambandsins sá eftir siðustu
samninga að við svo búiö mætti
ekki standa. Þeir yrðu aö ná
eyrum fólksins og lausnarorð i
þeirra var: Þorsteinn Pálsson *
ritstjóri Vísis, þaulreyndur
blaðamaður af Mogganum og
lögfræðingur aö mennt. Þor-
steinn var ekki lengi að ákveða
sig þegar honum var boðið
starfið enda orðinn leiður á aö
skrifa leiöara i Visi dag eftir
dag um margra mánaða skeiö.
Það er lika margt fleira i boði
hjá Vinnuveitendasambandinu,
en hjá blankri útgáfu
Reykjaprents.
farmanna i kaf i fyrsta sjón-
varpsþættinum þar sem hann
kemur fram sem aðalfram-
kvæmdastjóri Vinnuveitenda-
sambandsins. Það er nú ekki
vfetað „aristókratiinu” IVinnu-
veitendasambandinu hafi likað
það að sjá Þorstein á skyrtunni i
Kastljósi og eitthvað hefur trú-
lega hummað i forverum hans I
þessu starfi.
Þarna hafði Vinnuveitenda-
sambandið sem sé eignast
mann sem getur talað fyrir
hönd þessífjölmiðlum og þaðer
ekki nóg með að hann tali i fjöl-
miðlum, heldur lætur hann lika
reikna út ýmislegt i kröfum
yfirmanna á blaðamannsvisuog
óneitanlega hrekkur fólk við
þegar það heyrir að farmenn
farifram á meira en 100 prósent
kauphækkun og talsmenn þeirra
reyna ekki einu sinni aö mót-
mæla þessari kauphækkunar-
tölu.
„Landliðið” hjá FFSÍ
Ungu framgjörnu far-
mennirnir sem komu 1 land til
aö sýna þessu „landliði”
hvernig eigi að reka kjarabar-
áttu urðu svo ólánssamir að
keppst við að segja aöeins per-
sónulegar skoðanir sinar á
verkfallinu á meðanmálið hefur
ekki veriðformlega til umræöu i
ríkisstjórninni. Farmannaverk-
faDið var ekki á dagskrá hjá
rikisstjórninni þá daga sem
Denni var forsætisráðherra i
byrjun þessarar viku og lok
þeirrar siöustu en nú þegar
Ólafur er kominn heim verður
máliö áreiðanlega tekið upp. Al-
þingi á eftir aö sitja I rúma viku
og meðan þaö er að störfum
gerist ekkert af hálfu rfcis-
stjórnarinnar I deilu yfirmanna
og skipafélaga. Sáttasemjari
verður að kalla deiluaöila
saman á fund með viku millibili,
en það kemur svo I hlut
Magnúsar fyrrverandi bæjar-
stjóra i Eyjum að gefa út bráða-
birgðalög sem ölafur Jóhannes-
son semur um bindingu grunn-
kaups út þetta ár. Um þaö bil
sem Reykjavikurhöfn er að fyll-
astaf kaupskipum neyðastungu
farmennirnir til að taka pokann
sinnog halda aftur um borð, —
sáróánægðir, en „landliðið” I
Farmannasambandinu hrósar
sigri og segir: „Jæja strákar
mínir, þarna sjáiö þiö”.
Hákarl