Helgarpósturinn - 25.09.1981, Síða 20
Fostudagur 25. september 1981 /-jo/rpirpr)^tl irinn
Hress og bjartsýnn íslandsjass
Nýja kompanliö meö alislenska efnisskrá á tónleikum I Norræna hús-
inu.
oft tókst þeim best upp væri hinn
fjórskipti taktur fjarri.
Þrátt fyrir ýmsa agnúa voru
tónleikar þessir hin besta
skemmtun og hafi piltarnir þökk
fyrir. Þaö gerast varla hressari
og bjartsýnni djassleikarar hér á
landi.
leg hrollvekja, full af mystik og
mögnuöu andrúmslofti, en ekki
aö sama skapi hræöileg. Hér á
maöur ekki von á öskri úr
myrkrinu, eöa lemstraöri
mannveru allt i einu i nærmynd.
I þessari mynd er maöur seidd-
ur á rólegan yfirvegaöan máta,
og dreginn á forvitninni inni
leyndardóm klettsins sem
myndin dregur heiti sitt af.
Peter Weir viröist mér vera
afskaplega skemmtilegur kvik-
myndaleikstjóri. Þessi mynd er
hreint afbragö, og „The Last
Wave”, sem sjónvarpiö sýndi i
sumar, þótti mér líka heiUandi.
Hann leggur augljóslega meira
uppúr þvi aö draga fram
ákveöna stemmingu i myndum
sinum en aö afmarka skýran
söguþráöeöa skapa stórbrotnar
persónur.
Ljóöræn fegurö og settldki
Viktoriutfmabilsins einkenna
andrúmsloftiö I „Hanging
Rock”. Þessi stemming yfir-
vegunar næst fram meö for-
aö engin skýring finnstá honum
— kemur viö þær persónur sem
honum tengjast.
A vissan hátt erum viö áhorf-
endur hluti af þvi persónu-
galleríi: Ráögáta klettsins er
óskiljanleg útfrá þeim rökum
sem viö höfum handbær. Og
Peter Weir biöur ekki uppá
neina patentiausn. Enginn
nauðgari, eöa moröingi stendur
þarna aö baki. Eða hvaö? Engin
lausner gefin i skyn. Raögátan
er ekki leyst í myndarlok.
Þetta kann aö viröast hæpiö,
en Weir tekst aö færa þunga-
miöju myndarinnar frá þessari
ráögátu hægt og sigandi yfir á
fólkið sem leitar aö skýringun-
um, þannig aö á engan hátt
verður sagt aö hann hlaupist frá
vandanum.
Þetta er i alla staöi vand-
virknislega unnin mynd, heill-
andi í einfaldleikanum, og alltof
góö til að týnast á mánudags-
sýningum Háskólabiós.
—GA
Hjólas tólagaman
Alþýðuleikhúsiö sýnir Sterkari
en Súpermann eftir Roy Kift.
Þýöing: Magnús Kjartansson.
Leikstjorn: Thomas Ahrens og
Jórunn Siguröardóttir. Leik-
mynd og búningar: Grétar
Reynisson. Lög og texti: ólafur
Haukur Simonarson.
Alþýöuleikhúsiö hvikar ekki
prýöilegur liðsmaður sem á
vonandi eftir að koma þvi að
góöu gangi i framtiðinni. Hann
er i senn afslappaður, kvikur í
spori og lipur i snúningum,
glettinn og fjörlegur. Nokkur
hreimur háir honum að sönnu
enn, en þó sist meir en búast má
við af manni sem er að leika i
Leiklist
eftir Jón Viðar Jónsson
frá þeirri stefnu sinni að bæta
samfélagiðog frelsa mannkynið
I fyrsta verkefni vetrarins,
barna- og unglingaleiknum
Sterkari en Súpermann, sem
það frumsýndi laugardaginn
var. Eins og vera ber eru það
fatlaðir sem njóta góös af
mannréttindabaráttu leikhúss-
ins að þessu sinni, en leikur
þessi segir frá litlum dreng i
hjólastól og ýmsum skemmti-
legum atvikum úr lifi hans. Að
sjálfsögðu mæta þarna einnig til
leiks menn, sem eiga enga æðri
köllun I lifinu en hrella fatlað
fólk og draga dár aö þvi, en
reynast sem betur fer þó fremur
hættulausir þegar til kastanna
kemur. Um höfund leikverksins
sér Alþýðuleikhúsið enga
ástæðu til að upplýsa menn i
leikskrá sinni, enda er sjálfsagt
hreint aukaatriði hver setur
saman leikritiö, sé málefnið á
annað borð gott.
Frá þvi er skemmst að segja
að eftir nokkuð ógæfulega
byrjun verður leikur þessi
reglulega skemmtilegur, þegar
á liöur. Að ýmsu er þó auðvelt
að finna. Ætli Aiþýðuleikhúsið
sér að starfa áfram sem fullgilt
atvinnuleikhús, en ekki ein-
hvers konar góðgerðastofnun
handa samningslausum leikur-
um, verður það auðvitað að
gera sömu kröfur til sin og
önnur leikhús. A upphafsatrið-
um þessarar sýningar er við-
vaningsbragur, sem er fullkom-
lega ófyrirgefanlegur á sliku
leiksviði, og má þar auðsynilega
kenna um klaufalegri leikstjórn
og vangetu leikenda sjálfra.
Boginn er spenntur of hátt frá
upphafi, leikendur keyrðir'
áfram upp i tilbreytingarlausan
öskurleik, sem gerir ekki annað
en afhjúpa tæknilegt öryggis-
leysi þeirra og sambandsleysi
við textann. Þau Sigfús Már
Pétursson, Guðlaug Maria
Bjarnadóttir og Margrét Ólafs-
dóttir eru a .m.k. enn sem komið
er mjög veikir leikkraftar og
þyrftu þvi nærfærnislegri leik-
stjórn en þau Jórunn Sigurðar-
dóttir og Thomas Ahrens virð-
ast geta látið i té.
Það sem öðru fremur bjargar
þessari sýningu er leikur
Thomas Ahrens, sem hér er
leikfélagi litla lamaða drengs-
insogsystur hans. Þar hefur Al-
þýðuleikhúsinu sýnilega bæst
fyrsta sinni á framandi tungu-
máli. 1 Sterkari en SÚpermann
kemur bjagaður framburður
ekki heldur mjög aö sök, miklu
fremur kastar hann krakkaleg-
um blæ á leikinn sem fer honum
ágætlega. Aö öðrum ólöstuðum
hygg ég það sé einkum Thomas
Ahrens að þakka hversu fjör-
ugur og fyndinn hjólastólafars-
inn verður, þó að illa sé haldið
af stað. Skylt er einnig að geta
Viðars Eggertssonar, sem fer
vel að vanda með hlutverk
tveggja gamalmenna.
Grétar Reynisson gerir
leikmyndina, einfalt planka-
verk sem þjónar tilgangi sinum
ágætlega. Þetta mun vera önnur
leikmynd Grétars, hin fyrri var
við sýningu Nemendaleikhúss-
ins á Marat/Sade i vor. Um
hæfileik hans sem leikmynda-
hönnuðar þori ég ekki að spá á
þessu stigi, en bæði falla þessi
verk hans að sýningu og leik á
stilhreinan og óáleitinn hátt.
Sterkari en Sdpermann á
vafalaust eftir að skemmta
börnum og unglingum i þvi
skammdegi, sem nú fer i hönd.
Og enginn þarf að kviða þvi að
boðskapur verksins fari fyrir
brjóstið á viðkvæmum sálum,
likt og kynlifsleikur þessa hóps
gerði á siöastliðnum vetri.
— JVJ
Sterkari en Súpermann — „reglulega skemmtilegur þegar á iiöur,”
segir Jón Viðar Jónsson.
Stúlkurnar sem hurfu
eftir Guðjón Arngrimsson
Nýja Kompaníið á tónleik-
um
Það er ekki oft sem innlendar
djasshljómsveitir efna til tón-
leika, rokkararnir eru iðnari viö
þaö. Satt aö segja man ég ekki
eftir islenskum djasstónleikum
siöan Musica Quadro (Gunnar
Ormslev, Reynir Sigurösson,
Helgi Kristjánsson og Alfreö Al-
freösson) tróöu upp i Norræna
húsinu fyrir nokkrum árum. Þaö
lært tónlist frá blautu barnsbeini.
Leikur þeirra ber þess lika merki
sem vonlegt er. Siguröur Flosa-
son er haröduglegur hljóöfæra-
leikari og býr yfir góöri tækni.
Hann er ekki nema sautján ára
gamall og þvi ekki nema von aö
hinir finni drættir djassins séu
honum enn framandi. Sólóarnir
einkennast enn of mikið af skala-
hlaupum og frösum en það stend-
ur til bóta meö auknum þroska
þvi Siguröur hefur þaö til aö bera
Jazz____________
eftir Vernharð Linnet
var þvi gleöilegt framtak af Nýja
kompaniinu aö taka Norræna
húsiö á leigu og efna til tónleika
einsog þeir geröu sl. laugardag.
Þaö var enn gleðilegra aö efnis-
skrá þeirra var alislensk og hefur
slikt ekki gerst áöur utan þegar
verk tónskálda ss. Samstæöur
Gunnars Reynis hafa verið flutt.
Þaö var auöheyrt allt frá fyrsta
ópusnum, Blúsnum hans Jóns
mins, eftir Sveinbjörn Baldvins-
son, að þetta er hljómsveit sem
spilar saman, æfir af krafti og
hefur á að skipa ágætum hljóö-
færaleikurum og ekta kontra-
bassa!
Hljómsveitina skipa þessir:
Siguröur Flosason, altósax og
altóflautu, Sveinbjörn Baldvins-
son, gitar, Jóhann G. Jóhannsson,
pianó, Tómas Einarsson, bassa
og Sigurður Valgeirsson, tromm-
ur. Þetta eru allt ungir menn með
stuttan djassferil, þótt sumir hafi
sem hver djassleikari verður aö
búa yfir: lifskraft og leikgleði og
hann hefur rika tilfinningu fyrir
tónalitum og urrandi samfellur
hans vita á gott. Minningarstef
sitt um meistara Ormslev lék
hann af einlægni. Sveinbjörn
Baldvinsson er traustur gitarleik-
ari og það örlar alltaf á hugsun i
sólóum hans. Oft eru þeir reglu-
lega skemmtilegir en hann má
vara sig á aö láta þá renna of fyr-
irhafnarlaust af fingrum fram,
elegansinn er bestur i hófi.
Ekki skil ég hvernig jafn ágæt-
ur lagasmiöur og útsetjari og Jó-
hann G. Jóhannsson getur sætt
sig við jafn litlausa og gutlkennda
sólóa og raun ber vitni. Verk hans
Dögun og Frýgiskt frumlag svo
þjóðlagaútsetningar bera hæfi-
leikum vitni en sem spunakarl
þarf hann að hugsa sitt ráð. Þaö
má vera aö meinsemdin liggi i þvi
aö hin klassiska djassspunaaö-
ferö sé honum of framandi til að
hann geti tileinkað sér hana.
Kannski væri ráö aö leita á frjáls-
ari miö!
Tómas Einarsson bassaleikari
er ekki mjög fingrafimur enn sem
komiö er en hann spilar hreint og
þaö er mikilvægt! I lýriskum
verkum einsog Stolnu stefunum
hans er hann bestur. Drif hans er
enn veikt og ekki býr hann yfir
hinum óbeislaöa krafti.
Siguröi Valgeirssyni hefur mik-
iöfariö fram siöan ég heyrði hann
fyrst en þaö er ekki nóg. Sveiflan
þarf aö vera leikandi létt, öll
þvingun er henni framandi.
Þaö bar stundum á þvi á þess-
um tónleikum aö hljómsveitin
ætlaöi sér um of og réöi ekki viö
hraöa verkanna, sólóistarnir og
rýþmasveitin réru meö sitt hvoru
laginu og var þá Sauöaþjófnaöur-
inn úti hött.
Fyrir utan eigin verk fluttu pilt-
arnir Vikivaka Jóns Múla Arna-
sonar aö viöstöddum höfundi og
Anne Lambert I hlutverki
einnar stúlkunnar sem hverfur I
klettinn I mánudagsmynd Há-
skólabiós.
kunnarfagurri kvikmyndun
annarsvegar og forkunnarfag-
urri tónlist hinsvegar. E n þegar
stdlkurnar leggja upp í dags-
feröina til hins mikilúðlega
kletts sem allt snýst um, þá bæt-
ist við dálitill beigur, svo Ur
verður bragðmikill kokkteiU.
Myndin segir frá kvenna-
skólanemum i Astraliu árið
1900. Þær fara góöviðrisdag
nokkurn I skógarferö meö kenn-
ara sinum — aö kletti i nágrenn
inu sem gnæfir uppúr sléttunni.
Kletturinn er undarlegt nátt-
úrufyrirbrigöi, myndaöur i
eldsumbrotum fyrir milljón ár-
um. Þrjár stúlknanna fá leyfitil
aö labba upp hlföina og skoöa
klettinn i návigi, og þær hrein-
lega hverfa. Sömuleiöis kennari
Háskólabió, mánudagsmynd:
Picnic at Hanging Rock. Astr-
ölsk. Argerð 1975. Handrit: Cliff
Green eftir skáldsögu Joan
Lindsay. Aðalhlutverk: Rachel
Roberts, Anne Lambert,
Margaret Nelson og Dominic
Guard. Leikstjóri Peter Weir.
Þessi mynd er af fágætum
toga: HUn er heldur viðkunnan-
þeirra, sem hafði farið á éftir
þeim.
Þrátt fyrir mikla leit finnst
hvorki tangur né tetur af stUlk-
unum, en áhorfendur eru laðað-
ir að klettinum með aðstoð ungs
manns sem gagntekinn er af
leyndardómum hans. Innlþráð-
inn blandast frásögn af þvi
hvernig þessi atburður — og þaö
*