Helgarpósturinn - 13.06.1985, Blaðsíða 22

SKAK
Skrifaö um skák
eftir Guðmund Arnlaugsson
Leikur eöa alvara
.. of alvarleg til að vera leikur
— of mikill ieikur til að vera
alvara". Gotthold Ephraim Less-
ing (1729-81) einn mesti rithöfund-
ur Þjóðverja fyrir daga Goethes.
Grunsamlegt að vera góður í
skák
„Amberley er frábær skákmað-
ur, taktu vel eftir því, Watson, það
er merki um lævísi." (Sherlock
Holmes er farinn að gruna Amber-
ley um tvöfalt morð). Conan'
Doyle (1859—1930) var frægasti
höfundur leynilögreglusagna þar
til Agatha Christie kom til sögunn-
ar, og reyndar eru allar líkur á að
Sherlock Holmes verði flestum
öðrum einkaspæjurum langlífari.
Sumir telja að Doyle hafi orðið
fyrir áhrifum af Edgar Allan Poe
sem ritaði einhverjar fyrstu sögur
af þessu tagi og skrifaði líka heldur
kuldalega um skák.
Ófrjótt atferli
„... algerlega ófrjótt atferli sem
einungis hvessir greindina, en
auðgar ekki sálina — sem fjötrar
og eyðir andlegri orku er betur
hefði verið varið til annars — en
hefði ef til vill verið notuð á verri
hátt ella. Með handbókum sínum
og fræðikerfum, stórmeisturum
og atvinnuþjálfurum er þetta orð-
ið býsna alvarlegt fyrirbæri."
A þessa leið ritar hollenskur
sagnfræðingur Huizinga í bókinni
HOMO LUDENS, og á þar reyndar
við bridge, en þetta gæti allt eins
átt við skák.
Skákborðið eins og segulsvið
„Hann heldur á manninum í
hendinni og hugsar um taflstöð-
una, fáein andartök að honum
finnst, en allt í einu er liðin óra-
löng stund, brunnin til ösku í gló-
andi hugarvingli. Skákborðið fyrir
framan hann er sem segulsvið,
eins og land með þverhníptum
hömrum og djúpum gjám, eins og
stirðnuð festing. Og biskuparnirt
renna yfir sviðið eins og kastljós."
Vladimir Nabokov (1899—1977)
Nabokov var af rússneskum
aðalsættum og hlaut menntun
sína í Cambridge. Hann bjó í
Frakklandi og Þýskalandi uns
hann fluttist til Bandaríkjanna.
Skáldsagan Lolita gerði hann
heimsfrægan á skömmum tíma,
en hann hefur skrifað margt ann-
að. Hann hefur skrifað um rúss-
neska innflytjendur, skarpa karla
sem gætu verið prófessorar, en
eru leigubílstjórar og tefla skák
þegar þeir hafa tíma aflögu og
vegast á í orðum samhliða. Skákin
kemur víða við sögu hjá Nabokov,
enda var hann víst góður skák-
maður, en þó fremri sem höfundur
skákdæma.
- OG TEFLT
05 0-0 0-0
07 d5 Rbd7
09 b3 Bd7
11 Rf3 Rfg4
13 Rc3 Bf5
15 hg3 Dd7
17 f4 Bxe4
19 Bg2 Dxg3
21 Hf3 Be3 +
06 c4 d6
08 Rd4 Re5
10 Bd2 c5
12 Dc2 f4
14 Re4 fg3
16 Rxe5 Rxe5
18 Bxe4 Dh3
20 fe5 Bh6
22 Kfl
23 Hxf2 Hxf2 +
08 ed6 Dxd6 09 Bc3 0-0
10 Dxd6 Bxd6 11 0-0-0 Bc5
12 Re5 Bb6
Þetta leiðir til taps, svartur sér
hættuna, en hyggur sig bægja
henni frá með því að valda d8. Be6
hefði bægt mestu hættunni frá, en
svartur hefði þó ekki verið öfunds-
verður af stöðunni.

m a m m m
s&m ■
Dekker — Pellant
Hollenskur leikur.
Teflt á opnu móti í Bandaríkjunum
1984.
01 Rf3 f5 02 d4 Rdf6
03 g3 g6 04 Bg2 Bg7
22 .. Df2+
24 Kgl
eða 24. Kel Hxg2 og mátar.
24.. Hxe2+ 25 Khl Hxc2
26 ed6 ed6 27 Bf6 Hf8
28 Bh4 g5 29 Bg3 Hf6
30 Hel Hh6+
og hvítur gafst upp.
Seinni skákin var tefld austur í
Astrakan árið 1977 og sýnir að vel
má flétta þótt drottningarnar séu
horfnar af borðinu.
Begun — Stukalov
Vörn Philidors
01 e4 e5 02 Rf3 d6
03 d4 Rf6 04 de5 Rxe4
05 Bc4 d6 06 Rbd2 Rxd2
07 Bxd2 Be7
Hvítur er kominn með fleiri
menn í leikinn, svo að öruggara
var að loka drottningarlínunni
með d5.
iAi
13 rxf7! hxf7 14 Hhel
Nú hótar hvítur bæði He8+ og
He7.
14 .. Kf8 15 Bb4+ c5
16 Bxc5+
og svartur gafst upp, hann verður
mát.

VEÐRIÐ SPILAÞRAUT LAUSN Á KROSSGÁTU
Um og upp úr helginni fer
þetta að verða eins og minning
frá síðasta sumri; skúrir sunnan
og vestanlands, en sól og hiti
norðan- og austanlands. Það
skiptir semsagt um með hægri
suðlægri átt. Hún veldur hlý-
indunum nyrðra en dumbungi
syðra, hitinn þetta frá 15—17
stig nyrðra en 8—10 stig á Suð-
ur- og Vesturlandi. Það er nú
svo...
S G-8-6-5-4
H K-D-10
T D-2
L G-10-6
S K-D-7-2
H Á-6-3-2
TÁ-K
L Á-K-D
Vestur spilar sex spaða. Norður
lætur hjarta níu.
Lausn á bls. 11
fí H P K • T ■ E S •
5 K fí m m 3 y S S fí ■ '0 6 / L r
S ■ T fí U m fí ■ R L 'O F fl u R fí u
K o r K F) R L ■ K R / s r fí L L • T F N /<
'fí F fí L L fí s fí b m fí R • fí 6 F L £ 6 T
F fí R 1 • 5 r fí R F F ú fí • £ F F R * fí
ÍT) P/ K fí F fí L / R • fí L F fí Ð / R • R / S T
Ó R X * R T fí R R fí ~D 'fí r F R • 5 £ L u R
0 K R fí R • L U m F f L R /£ D / L fí
R ’fí rn fí 5 K V £ R F) • 6 u L ! R • K Ö T u
R fí F ) r - c / • S o R 6 /V H F • 6 U Ð
fí U L x/ H f K fí k K 'fí - 'fí <S fí N <S 0 R fí
m E f R EE R 1 F T fí K fí R • fí R / N
i aagrjrr 'OFR/L uR ynr? /YIYNT BVn 5 PúTt- fíNfí TJflUÐfí SRfíS/i) TfíElN/ HflNfí VflLV/D Tj'OU/ 'lE /t~ -X ’— 'OSKt Hsy • STÆtfl n/aR
>n !(pas 1 li HUNDEN < 5KÓLI -T
HÓlLi SP/L

1 \f\/£L ~-/rJ£Trt u/rr RfíBBfl
;>+yN~ 5K.ST
5TJPRK fnfít-fí LBÚfífí 06í£Fu / K HUtL /•/? SLUH6 //VAf '/ Lfí T ''hundi
HfíHfífl SPOR lÆN/S ftR
hí. o 'OX 5AVHL
DFEPft ft Z>YÍ? Ffíi-U KiND/fl
\ HENT<r TREPfl EnD. HLflSS
SKBL /N V/ElD L £/NS 'ft 6'ODfí y'nd/
GERfí ú r? BERjUjt) BtKfíÉ UT&. mfl~ÐL/R MjÖe L)7/L
B/F- fíST PlóNtú HLUTftR
ÓFÚjfí 5or?<s /r?Æ W T/Nfl
KTRTfí kR/WUl 5uND FÆKiB
cwu. GRoÐ Ufí. LjSyN/ 3/?fíLL fíp , tuN/ 5 'ERHL SK'/T UR EYU/ mofíK DJ’flLS mfíVuR
KfíUN U/yn tónn FyRik flyfícjfí
l FU6LT fíORP) fíR f /LLT UrnrfíL iE/HS ■ PÆbF SBR.G
Tft-Löáu 5V1FT &R TöNN 'fíRSTÍÐ SKVE- tt/ r?
5jo Sftrp NEJOÍ>J)
BFSTuX fíTT
) DURT uR TÓN/V 5/</nm ffifo fíoH/K > H
fí L/T/L TuFNF/ 1 GfÉFú RÖV V •
WRFfí 1 \ - 1 > GRé/n /R FUÚL /NN GrÐjfl >
22 HELGARPÓSTURINN