Helgarpósturinn - 13.06.1985, Blaðsíða 25

lið á mjög skömmum tíma. Hann
virðist einhvern veginn ekki njóta
sín með liðum til langs tíma. Og
langur tími hjá Tony er ekki meira
en eitt ár“, segir Sigumundur. Og
einn ónafngreindur fyrstudeildar-
þjálfari bætir við þetta: „Tony er
miklum mun meiri stjórnandi en
þjálfari; jafnvel enginn þjálfari, í
besta falli slarkfær. En tökin sem
maðurinn hafur á stjórnlistinni
eru engu lík og ég vil segja yfir-
máta frábær."
Menn vilja margir undir-
strika þessa síðustu
setningu. Ingi Björn
meðal annarra: „Það efast ekki
nokkur maður um mikla hæfileika
Tonys sem stjórnanda liðs örfáum
tímum fyrir leik, en það segir held-
ur ekkert um hann sem þjálfara.
Hans sterkasta hlið er að tala
menn til inni í klefanum áður en
lagt er í andstæðinginn." Bjarni
Sigurðsson, landsliðsmarkvörður
og leikmaður Brann í Noregi, not-
ar orðið „peppari" yfir þennan
þjálfara sinn og segir hann frábær-
an sem slíkan. Jóhannes Atlason,
fyrrverandi landsliðsþjálfari og nú
hjá Þór: „Við vorum geysilega
heppnir að fá hann sem landsliðs-
þjálfara á sínum tíma. Hann reif
landsliðið okkar upp úr miklum
öldudal. Velgengnistímabil þess
hefst ekki fyrr en með komu hans.
Framhjá því verður ekki litið. Qg
ástæða þess að hann gat þetta er
einföld: Hann er svo sterkur klefa-
maður. Ég gleymi því aldrei sem
einn virtasti þjálfari okkar frá ár-
um áður sagði eitt sinn við mig um
Tony: Maðurinn er besti þjálfari
klukkutíma fyrir leik, sem ég hef
nokkru sinni kynnst og séð til! Og
þetta er hárrétt", segir Jóhannes.
Marteinn Geirsson lýsir þessum
klefatilburðum Tonys, en hann lék
undir landsliðsstjórn Knapp allt
tímabilið 1974—78: „Við verðum
fyrir það fyrsta að hafa í huga að
Knapp innleiddi alveg nýja ímynd
landsliðsins. Hann krafðist brjál-
æðislegs aga af mönnum sem
leiddi til þess að menn fóru fljótt
að bera mikla virðingu fyrir hon-
um. Aginn birtist meðal annars í
því að „erlendu" leikmennirnir
sem hingað komu fyrir leik urðu
að gjöra svo vel og vera með hin-
um en ekki í neinum langþráðum
vinaheimsóknum úti í bæ. Það var
ekki einu sinni að þeir mættu sofa
heima hjá sér eina nótt, allt
mömmuhjal var bannað. Svo var
annað: „Æfingarnar sem slíkar
voru ekki endilega aðalatriði. Það
fór til dæmis mikill tími í það fyrir
landsleikina að bursta skóna sína
og sjæna sig á allan hátt til austur
á Laugarvatni, eða hvar þetta nú
annars var sem við héldum okkur
fyrir leiki. Hann heimtaði að
menn kæmu vel klæddir til leiks,
helst af öllu í sínum bestu jakkaföt-
um, enda þrástagaðist hann á því
að dagarnir sem ísland léki lands-
leiki væru hátíðisdagar þar sem
vinnufötin hæfðu engan veginn.
Allt þetta og ýmis önnur smáatriði
urðu til þess að við strákarnir fór-
um að finna virkilega fyrir því að
tileinhversværiætlastaf okkur. . .
Svo voru það nú lætin í honum
í rútunni á leið frá Laugarvatni í
Laugardalinn", heldur Marteinn
áfram: „Þá var hann allur í því að
losa um spennuna sem hlaðist
hafði upp í mönnum þegar nær
dró sjálfum leiknum. Hann hafði
alla jafna í frammi allskonar fífla-
gang við okkur, við getum sagt
aulafyndni; æpti í eyru manna
þeim að óvörum, sagði sína brand-
ara meira með handapatinu einu
en með orðum og rak síðan upp
þennan ógurlega smitandi hlátur
sinn. Og gerði grín að staminu í
sér, ýkti það allavega. . .“ Jóhann-
es Eðvaldsson minnist þessara
rútuferða eins og þær hefðu gerst
í gær, segir Tony hafa virkað sem
einskonar móralskt yfirfall á
mannskapinn: „Þegar spennan
hafði náð einhverju vissu marki
kom hann að okkur og kitlaði und-
ir höndunum eða eitthvað svoleið-
is.“ lngi Björn segir málið vera að
Tony kunni að spila á egóið í
mönnum. „Hann gerir strákunum
ljóst að það sé enginn sem eigi
skilið að vinna þá.“ Og annar bæt-
ir við: „Þetta verða eins og börnin
hans. Hann hreinlega dúðar strák-
ana í klefanum, tekur þá undir
sinn verndarvæng og gerir þeim
ljóst að allt sem hann segir sé rétt.“
Að sjálfsögðu er það svo að
öllum líkar ekki þessi að-
ferð“, segir Bjarni í Brann.
„Það er megin ástæðan fyrir því
að Tony hefur alltaf valið mjög ein-
litar týpur í sextánmannahópinn;
harðjaxla sem gefa sig hundrað
prósent í leikinn. Og hann er ekki
mikið fyrir það að breyta þessu liði
sem hann hefur einu sinni valið.“
Jóhannes Atlason segir taktík
Tonys vera þá að byggja upp sterk-
an kjarna sem hann stendur svo
með í gegnum þykkt og þunnt.
„Þetta verða að vera ósérhlífnir
vinnuhestar sem selja sig dýrt. Og
jafnframt strákar sem láta að hans
stjórn í einu og öllu. Hann tekur
ekki þá áhættu að hafa fúla menn
úti í horni klefans, enda væri það
andlegur veikleiki á liðinu. Hans
mottó er sterk heild sem hugsar
sem einn maður eftir hans
höfði...“
Og ef landsliðskandídatarnir
hafa eitthvað við það mottó að
athuga fá þeir það líka óþvegið hjá
Tony. Það er ljóst. „Hann er algjör
einræðisherra, hvort heldur er við
val í liðið eða stjórn þess“, segir
Jóhannes Atlason. Ingi Björn tek-
ur dýpra í árinni: „Knapp er egó-
isti fram í fingurgóma. Það verður
allt að vera eftir hans höfði. Hann
þolir ekki annað og ærist ef sett er
ofan í við hann. Hann útilokar
hreinlega menn frá landsliðinu ef
þeir hafa eitthvað við stjórn hans
á liðinu að athuga. Þessvegna eru
þetta allt jábræður hans í liðinu á
hverjum tíma, þótt einstaka menn
hafi náð svo langt að geta diskú-
terað við hann um leikaðferðir. En
það hafa þá líka verið menn sem
hafa verið of góðir til þess að hægt
hafi verið að útloka þá, menn eins
og Ásgeir Sigurvinsson og Jó-
hannes Eðvaldsson. Hinir hafa
mátt signa sig ef þeir hafa eitthvað
verið að fetta fingur út i hans
vilja."
rátt fyrir allt hefur eng-
inn landsliðseinvaldur náð
jafn góðum árangri með ís-
ienska knattspyrnulandsliðið og
Tony Knapp. Undir hans stjórn
höfum „við“ unnið okkar glæst-
ustu sigra. „Það var vegna stjórn-,
ar Knapp á landsliðinu 1974—78,
að fyrst var farið að gera þessar
æðislegu kröfur til okkar manna á
vellinum sem enn eru við lýði“,
segir Marteinn Geirsson. „Hann
hefur þann einstaka hæfileika að
ná þvi út úr leikmönnum sem þeir
hinir sömu hefðu aldrei trúað að
þeir gætu gert“, segir Jóhannes
Atlason. „Hann nær þessum líka
fantatilburðum út úr rnönnum."
En hvað um það, Tony hélt af
landi brott haustið 1978, ekki tii
fyrstudeildarliðs á Bretlandi eins
og hann hefði sjálfsagt helst kosið,
heldur til Viking í Noregi sem þá
var og er eitt allra þekktasta fót-
boltalið frænda okkar þar austur.
„Það orð sem fór af honum sem
landsliðsþjálfara og hreinlega ár-
angurinn sem hann náði með
landsliðið skilaði honum til þessa
liðs og reyndar tel ég að Tony
hefði getað verið töluvert vandlát-
ari á lið á þessum tíma. Hann hafði
fært ísland inn á aðalkort al-
þjóðafótboltans“, segir gamall
þjálfari hér á landi. En hvað sem
þeim vangaveltum líður er ljóst að
árangur Tonys með Viking-liðið
varð bæði skjótur og góður. Undir
hans stjórn varð það bæði deildar-
og bikarmeistari árið 1982. En
Tony var ekki með norsku Víking-
ana nema í fjögur ár að hann hélt
til Fredriksstad, hvar hann þjálfaði
FFK í tvö ár og að því búnu tók
hann að sér þjálfun annarrardeild-
arliðsins Vidar í Stafangri, þar sem
hann situr enn við stjórnvölinn
ásamt því að leiða íslenska lands-
liðið í hjáverkum.
Hann hefur undirritað samning
við Vidar til ársins 1987 og menn
þykjast sjá af því að leið Tonys sem
þjálfara í Noregi liggi nokkuð nið-
ur á við, eftir að hafa stjórnað
besta liðinu í landinu á sínum
tíma. En hann virðist samt í engu
vera búinn að glata þeim vinsæld-
um sem honum hlotnuðust i Nor-
egi strax við yfirtöku Viking-Iiðs-
ins vorið ’79. Bjarni Sigurðsson,
leikmaður Brann í Noregi, segir
það: „Hann er virtur þjálfari i Nor-
egi og svo virðist sem allir helstu
mennirnir í fótboltanum Jjarna
séu málkunnugir honum. Ég hef
líka tekið eftir því að menn eru
svolítið upp með sér af því að
þekkja hann. Það er aldrei lá-
deyða í kringum Tony, alltaf eitt-
hvað að gerast í kringum hann. . .“
„.. .enda er maðurinn algjört séní
í að notfæra sér pressuna hvar
sem hann drepur niður fæti“, skýt-
ur Marteinn Geirsson inn í.
Menn eru fráleitt á einu
máli um ágæti þess að
Tony var fengin lands-
liðsstjórnin í fyrra í hjáverkum.
„Þetta var fásinna hjá KSÍ, en ég
er ekki að segja að það hafi verið
fásinna hjá Tony að þekkjast þetta
boð. Ég hefði verið mjög sáttur við
það að fá hann hingað sem fyrir-
lesara fyrir hvern landsleik, en
það sér það hver maður að engan
veginn gengur að landsliðsþjálfari
sé búsettur erlendis og rétt
skreppi hingað fáeina daga fyrir
leik“, segir Ingi Björn Albertsson.
Og undir þetta taka aðrir íslenskir
þjálfarar: „Þetta er nánast út í
hött“, segir Jóhannes Atlason. „Ef
það á að líta raunsætt á þetta þá er
fráleitt að maður, sem sér varla
einn einasta leik hér heima, sé ein-
ráður um val í landsliðið okkar.
Hann hefur engin tök á því að
fylgjast með íslenskum fótbolta og
þeim efnilegu strákum sem eiga
eftir að erfa lansliðssætin. Ég held
að þetta ráðslag KSÍ hafi orðið
vegna skammsýni og fljótfærni
stjórnarmanna.” Marteinn Geirs-
son tekur líka undir þetta: „Þetta
gengur ekki svona, þetta hefur
ekkert gott í för með sér. . .“ Jó-
hannes: „Auðvitað er það bara
forna frægðin sem spilar þarna
inn í...“ Og Gunnar Sigurðsson.i
einn landsliðsnefndarmannanna
sem völdu Tony til að taka við lið-
inu í fyrra, segist alveg geta tekið
undir þá skoðun Jóhannesar, en
bætir líka við: „Við verðum að
hafa það í huga að níutíu prósent
leikmanna íslenska landsliðsins
koma að utan. Tony hefur alveg
jafn mikla möguleika á að fylgjast
með þeim og við hérna heima.
Svo er nú það að þessir „útlend-
ingar“ ná aldrei að koma hingað
heim fyrr en fáeinum dögum fyrir
leikina.rétt einsogTony. Islenskur
þjálfari hefði lítið með það að gera
að vera með tíu prósent landsliðs-
ins á æfingum í margar vikur fyrir
leik. Það er jafnframt ljóst að þetta
ástand getur ekki varað lengi.
Tony er aðeins ráðinn út þessa
keppni sem landsliðið er í núna,
og eftir það kemur væntanlega
nýr maður til starfa, maður í fullu
starfi.”
Líf mitt er fótbolti, ekkert
annað“, segir Tony Knapp,
„ja, ég segi nú ekki að ég líti
til dæmis aldrei í bók, og svo leik
ég stundum golf og veggjatennis,
músík af og til. Þegar vel liggur á
mér reyki ég vindla og drekk ann-
aðhvort koníak eða kampavín, en
bjór finnst mér vondur. . .“ Og sag-
an segir að það hafi ansi oft legið
vel á Tony í gegnum tíðina, hann
sé selskapsmaður. Og kvenna-
maður: Þegar hann var með
landsliðið á árunum '74—78 svar-
aði hann því til ef menn spurðu
hann hvar þeir gætu hitt hann;
„At my office. ..“ Hvar hún væri?
„At Óðal you know!" Þar sat hann
oft að svolitlu sumbli og vinir hans
minnast þess er sætar skvísur
röltu framhjá horninu hans á þess-
um skemmtistað, en þá sagði hann
jafnan á innsoginu: „Oh, what a
bird!" Já, hann segist ekkert vera
að fela áhuga sinn á konum,
hvorki íslenskum né erlendum: „I
love the female race, you can be
sure of that!“
Sveinn Jónsson er einn nánasti
vinur Tonys á íslandi og hann segir
um týpuna: „Hann er einstaklega
traustur félagi. Þótt það séu liðin
meira en tíu ár síðan við unnum
saman með K.R., þá sendir hann
mér og fjölskyldunni alltaf jóla-
kort og lítur alltaf hingað í heim-
sókn til okkar í sínum stuttu skot-
túrum til íslands, jafnan með gjafir
til krakkanna okkar. En það er líka
rugl í Tony á köflum. Hann er rosa-
legur skapmaður og með meira af-
gerandi skoðanir á mönnum og
málefnum en íslendingar eiga að
venjast. Menn eru vinir hans eða
óvinir. Það er ekkert þar á milli."
Jens Sumarliðason, sem ásamt
Bjarna Felixsyni valdi Tony Knapp
sem landsliðsþjálfara 1974, en
þeir tveir skipuðu þá landsliðs-
nefndina, segir að menn geti alveg
verið vissir um hvar þeir hafi Tony
ef þeir kynnist honum á annað
borð: „Hann felur ekkert fyrir
mönnum, hvorki tilfinningar né
skoðanir. Hann segir mönnum al-
veg til syndanna ef því er að skipta
og stendur nákvæmlega á sama
um afleiðingar þess. Og hann er
frekja, það er deginum ljósara. ..“
egar Tony Knapp er spurð-
ur að því hvort hann telji
sig hafa verið heppinn í líf-
inu, hugsar hann sig ekki um eitt
andartak heldur svarar strax:
„Sjáðu til, vinur. Ég er 46 ára gam-
all núna og hef fengið að fást við
það sem mig dreymdi alla tíð um
sem strákur heima í Newstead.
Fótboltinn hefur fært mér ómælda
hamingju, en á meðan ég er að
segja þér þetta, þá stritar bróðir
minn ennþá niðri í kolanámunum
heima með gjörsamlega búinn lík-
ama, ónýt lungu og tóma sál; who
do you think is the lucky one?“
Honum var einfaldlega sagt að hann væri
ekki nógu góður. Leiðin lá því niður í námurn-
ar. Þar hjó Tony næstu tvö árin. . .
Tony var settur ut sem fyrirliði Leicester í
bikarnum á máti Spurs '61, af því að hann
stamaði svo mikið. . .
George Kirby, síðar þjálfari Skagamanna,
stakk undan Knapp og kvæntist æskuástinni
hans þegar þeir léku með Southampton. . .
„Hann er i besta falli slarkfær þjalfari, en
tökin sem hann hefur á stjórnlistinni er engu
lík. .
„Maðurinn er besti þjálfari klukkutíma
fyrir leik, sem ég hef nokkru sinni kynnst og
séð til. . ."
Æpti I eyrun á strákunum og kitlaði þá í
handarkrikana, allt til að losa um spennuna
fyrir leik. . .
„Knapp er egóisti fram í fingurgóma.
Hann ærist ef sett er ofan í við hann, allt
verður að vera eftir hans höfði. . ."
Fráleitt að maður, sem sér varla einn ein-
asta leik hér heima, sé einráður um val í
landslið okkar, segja íslenskir þjálfarar. . .
„Menn eru vinir hans eða ovinir. Það er
ekkert þar á milli. Og hann er frekja, það er
deginum Ijósara. . /
HELGARPÓSTURINN 25