Helgarpósturinn - 24.07.1986, Blaðsíða 26
— dvalið við upphafsdaga N‘ART ’86
dreng frá Síberíu. Hann varð fyrir
þeirri lífsreynslu að vera beðinn um
eiginhandaráritun af bandarískum
hermanni. Dátinn góndi á höfuð
Jukka og mitti og spurði í einlægni
hvort hann væri Rússi (!). Nú á laug-
ardagskvöld gefst fólki kostur á að
sjá Sielun Veljet á ný í Tjaldinu, auk
Bubba nokkurs Morthens og Radd-
arinnar.
Klúbbur N’ART ‘86 er til húsa í Fé-
lagsstofnun stúdenta, en hann opn-
aði þetta kvöld. Það vakti furðu
margra hljómleikagesta þegar farið
var að dreifa svörtum miðum, en
þeir reyndust vera boðsmiðar á
Roxzý. Islendingar sem fengu miða
glöddust sumir hverjir í hjarta sínu
yfir að tilheyra nú guðs útvalda liði
sem boðið væri í einkasamkvæmi
aðstandenda Narts á meðan pöbuil-
inn færi í Félagsstofnun. Útlending-
ar töldu hins vegar í þekkingarleysi
sínu að klúbbur N'ART ‘86 væri
Roxzý. Gerði þetta að verkum að
hópurinn tvístraðist, einmana sálir
reikuðu jafnt um ganga Roxzý sem
Félagsstofnunar og skildu lítt í hvað
gerst hafði. Svipaður leikur af hálfu
Roxzý endurtók sig næsta dag. Þeg-
ar blaðamaður HP gekk frá Tjaldinu
eftir hljómleika Aston Reymers
Rivaler brunaði leigubíll í hlaðið, út
stökk ungur snáði og bauð upp á
svarta miða. Nærstaddir sendu
vesalingnum tóninn og buðu hon-
um góða ferð í heitasta helvíti með
sína svörtu miða.
Upp úr hádegi á laugardag var
lagt upp í skrúðgöngu frá Lækjar-
torgi út í Tjald þar sem barnasirkus-
inn Ludvika Mini Cirkus lék listir
sínar. Veður var gott og gömlu and-
litin frá skemmtistöðum síðasta ára-
tugar gengu upp Tjarnargötuna
með nýja kynslóð í kerru, vagni eða
í maganum. Frjósamt fólk íslending-
ar. Tjaldið reyndist þétt setið barna-
fjölskyldum. Færri komust að en
vildu; fyrir utan sáust sorgmædd
barnsaugu sem bíða þurftu dýrðar-
innar til morguns. Eins og nafnið
bendir til er ekki um að ræða al-
vörusirkus með fílum, ljónum og
öðrum ævintýraverum, heldur eru
þetta börn sem æft hafa ýmsar listir
Sól skein á Hlvaðvarpann þegar
N'ART ‘86 var sett s.l. föstudag. Inn-
andyra stóð prúðbúinn hópur Reyk-
víkinga, en á tröppum hússins sátu
veðurbarðir skandinavískir lista-
menn, nýkomnir í bœinri eftir hálfs
mánaðar ferðalag um landið.
Dökkar augnaumgjarðir starfs-
manna hátíðarinnar báru vott um
margra sólarhringa vökur, vinnu og
puð. Nú var veislan hafin og Birgir
Edvardsson kominn í kjól og hvítt.
Um kvöldið var fyrsta sýning
Farfa-leikhópsins um samlíf Nijinsk-
is ballettdansara og konu hans. Sýn-
ingin var á spænsku, byggð á texta-
brotum eftir mörg helstu skáld
Spánverja. César Brie og Iben Nagel
Rasmussen ruddu úr sér reiðinnar
ósköpum af texta, hvísluðu, sungu
og dönsuðu. Eins og komið hefur
fram er Farfa hluti Odin-leikhússins,
en það hefur verið stefnumarkandi
fyrir tilraunaleiklist á okkar dögum.
Því var sorglegt að sjá hversu fáir
áhorfendur sátu í Iðnó þetta kvöld.
Vonandi hefur fólk þó tekið við sér
og gripið gæsina á meðan hún gafst.
Að lokinni sýningu Farfa hófst
rokk í Tjaldinu. Hluti hljómsveitar-
innar Kukls, nú undir nafninu Þukl,
hóf hljómleikana. Enn vekur furðu
að landar þeirra skuli ekki hafa opn-
að eyru sín og hjörtu fyrir þessum
músíköntum af guðs náð. Eftir leik
Vundervoolz birtust sálarbræðurnir
finnsku. Gufustróka lagði frá svið-
inu þar sem drengirnir þeystust
fram og aftur, fleygðu sér á gólfið
eða hver á annan. Óaðskiljanlegur
hluti sviðsframkomu Sielun Veljet
er vesalings rótarinn, sem er í sí-
felldum eltingarleik við rafmagns-
snúrur sem óneitanlega vilja flækj-
ast, svo og míkrófóna, sem áttu það
til að fleygja sér í gólfið á eftir hús-
bændum sínum. Áhorfendur klöpp-
uðu og trömpuðu og sumir gátu
ekki á sér setið, heldur dönsuðu á
tröppum áhrofendapallanna. Jukka
gítarleikari bar rússneskt liðsfor-
ingjakaskeiti á höfði en um mittið
hafði hann belti skreytt barmnælum
frá rússneska hernum. Að öðru leyti
minnti klæðaburður hans á smala-
Lndvika Mini Cirkus í skrúðgöngu með reykvískum æskulýð.
Ismo Alanko söngvari og textasmiður Sielun Veljet.
Mynd: Lauri Dammert.
og kúnstir, aðallega út frá fimleik-
um. Áhorfendur voru ánægðir og
vonandi fær íslenskur æskulýður
frjóar hugmyndir um hvernig gera
má leikfimitímana lifandi.
Á meðan á þessu stóð fræddi
sænski goðinn Thure Claus um hug-
arþel til forna í Hlaðvarpanum.
Stuttu seinna opnaði norræn mynd-
listarsýning í Borgarskála. Um
kvöldið voru svo hljómleikar Keppi-
nauta Aston Reymers í Tjaldinu.
Það er víst ekki orðum aukið að
kalla þá stuðhljómsveit. Áhorfenda-
bekkir voru að mestu tómir en allt
gólfpláss var nýtt af tvistandi og
tjúttandi fólki. Hljómlistin spannaði
allt frá rokkabillí til suður-amerískra
tóna og takta. Danskur útvarpsmað-
ur dillaði sér með míkrófón í ann-
arri hendi og léttan Carlsberg í
hinni. Þetta kvöld var klúbbur
N’ART ‘86 fullur af glöðu fólki.
Og Nartveislan stendur fram á
sunnudag. Birgi og félögum hans
hefur tekist að láta draum Skandi-
navíu-íslendingsins rætast; að leyfa
löndum sínum sem heima sitja að
njóta þess sem hann er að upplifa
þarna hinum megin við Færeyjar.
Kannski tekst að mýkja fordóma
fólks gagnvart skandinavískri
menningu, en margir virðiast líta á
hin Norðurlöndin sem eitt allsherjar
barnaheimili þar sem skipt er um
bleyjur á fólki og því sagðar komm-
únískar rökkursögur. Oft hafa falleg-
ar hugmyndir visnað á píslargöngu
milli yfirvalda sem gera ráð fyrir að
aðeins stofnanir og löggiltir menn-
ingarfrömuðir geti haft umsjón með
atburðum eins og listahátíð. En að-
standendum N‘ART ‘86 hefur tekist
að brjótast gegnum skrifstofumúr-
inn og láta drauminn rætast.
Kannski hefur okkur fslendingum
lærst að íbúar hinna Norðurland-
anna eru ekki fastlímdir við tilveru-
kreppu miðstéttarkvenna og karla,
heldur bjóða þeir upp á menningu
sem á ekki síður vel við okkur en
margt það sem kemur vestan að.
Sniglarnir voru fengnir til „löggæslu" á föstudagskvöld þegar Þukl, Vundervoolz og
Sielun Veljet léku í Tjaldinu.
Norrænt nart
KVIKMYNDIR
Taugin sem tekur í gikkinn
Regnboginn: ínávígi (At Close Range)
★★★
Bandarísk. Árgerð 1985.
Framleiðandi: Don Guest og Elliot Lewitt.
Leikstjórn: James Foley. Handrit: Nicholas
Kazan (byggt á sönnum atburðum). Kvik-
myndataka: Juan Ruiz Anchia. Tónlist:
Madonna Penn. Aðalleikarar: Sean Penn,
Christopher Walken, Mary Stewart Master-
son, Christopher Penn, Millie Perkins,
Eileen Ryan og Tracy Walter.
Þeir eru einlægt með kjaft, illa rakaðir
með strokið hár, halla kæruleysislega undir
flatt og ekki laust við að hláturinn — þá sjald-
an hann brýst út — sé eilítið óheflaður, á köfl-
um skrýtinn. Ögrandi sjarmörar, einlægir,
blátt áfram, ástfangnir. Og umfram allt sætir
James Deanar allra tíma.
Hann gengur aftur í Ameríku með jöfnu
millibili. Bandarískir fjölmiðlar keppast um
að uppgötva hann, eigna sér hann og eiga
við hann exklúsívu intervjúin, og spyrja þá
gjarnan fyrst út í ímyndina — og hvort við-
brögðin við fyrstu myndinni hafi ekki verið
á annan veg en hann bjóst við, stelpurnar of
atgangsharðar, mamma miður sín og svo
svona honestly hvort hann sjálfur hafi ekki
alist upp í James Dean-aðdáun.
Sem sagt; eitthvað sem medían elskar —
og verður að eiga, sérstaklega þegar í nauð-
irnar rekur, í tíð gúrkna eins og þeirri sem
geisar núna á íslenskum hundadögum.
Sean Penn er hann núna. Geðslegt leikara-
efni af austurströndinni, skilgetið afkvæmi
nýju bylgjunnar í amerísku leikarauppeldi,
þar sem áherslan er lögð í innri túlkanir og
jafnvel umbreytingar í þágu viðfangsefnisins
a la de Niro, Pacino og síðar William Hurt
sem fer hvað úr hverju að verða vinsæl fyrir-
mynd upprennandi ungstirna. Sean er sumsé
ekki yfirborðskenndur í tilþrifum sínum,
sem sást vel í Fálkanum og snjómanninum á
móti Timothy Hutton og sannast núna í af-
bragðs góðri kvikmynd James Foley sem sá
ágæti handritshöfundur Nicholas Kazan kýs
að kalla At Close Range.
Hún er byggð á sönnum atburðum sem
gerðust á ofanverðum síðasta áratug að mig
minnir í Arizona-ríki; sönnum fjölskyldu-
harmleik, sem tekur á dýpstu tilfinningum
og beittustu taugum, en hefur svo yfir sér þá
seiðmögnun sem mýkir viðfangsefnið og
bætir áhorfandanum upp það skilningsleysi
sem hann hefur á því að svona hlutir skuli
„Sjálfseyöingarhvöt og spursmál um tilvist fá hérna
skylmerkilega útlistun," segir Sigmundur Ernir mz.
um kvikmyndina I návfgi sem Regnboginn hefur
til sýningar þessa dagana.
yfirleitt geta gerst. Þeir eru að faðir skjóti son
sinn í örvæntingu yfir að missa sitt; þegar
eiginhagsmunirnir, sérhyggjan, ber allt ann-
að í mannlegu eðli ofurliði.
Sjálfeyðingarhvöt og spursmál um tilvist fá
hérna skirmerkilega útlistun. Þessum trylli
er öllum haldið á lágu nótunum, svo lævís-
lega að jafnvel einstaka byssuskot — sem
jafnan týnist inn á milli sviptinga — kallar á
áhrif, umhugsun og fyrst og fremst athygli.
Uppbyggingin er öll á einn veg, atriðaröðin
úthugsuð, sjónarhornin skírskotandi, pönin í
ryþma við það sem skotið er á.
Christopher Walken fer vel að leika lán-
leysingja (samanber Deer Hunter) og
óþverra eins og í síðustu Bond-mynd (þar
sem hann lék að vísu afleitlega). í myndinni
At Close Range er hann hvorttveggja; magn-
aður hrotti sem felur dauðann í sjálfum sér.
Mótleikur Penn er öruggur, viðfelldinn og
skemmtilegur.
í návígi, eins og Regnboginn leggur heiti
þessarar myndar út á íslensku, er hörku tryll-
ir, sem gleymir sér ekki í byssuhlaupinu,
heldur tekur líka á tauginni sem tekur f.
gikkinn.
26 HELGARPÓSTURINN