Morgunblaðið - 28.05.1964, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagvfr 28. maí 1964
f JOSEPHINE EDgÁrT
FIA
13
Eg varS skelfd og sagði: — Þú
mátt ekki fara, Brendan. Hann
brosti og ég fann, hvað ég hafði
verið mikill kjáni. Ætti hann
kannski að fara að vera kyrr
mín vegna?
— Jæja, þú lofar mér að fara
ekki án þess a$ láta mig vita af
því?
Brosið á honum varð vingjarn
legt. — Já, því get ég að minnsta
kosti lofað þér, Rósa. Eg skal
ekki læðast burt, án þess að láta
þig vita. Hann rétti ú,t höndina
til þess að reisa mig upp. —
Komdu nú. Við skulum fara í
hesthúsin og ég skal sýna þér
hestana. Eg sagði frú Vestry, að
ég kæmi með þig í te.
Við fórum aftur til hesthús-
anna á hörðu brokki, og höfðum
vindinn beint framan í okkur,
og þegar þangað kom, var ég feg
in að stíga af baki. Eg var aum
bæði í höndum og bakhluta og
þegar Brendan tók mig af baki,
hló hann að þvi, hve stirð ég var.
Við fórum inn í húsið og ég
var kynr.t hr. Dick. Vestry og
konu hans. Dick var lágvaxinn
og vaxtarlagið eins og á hesta-
manni, andlitið sólbrennt. Frú
Vestry var stór kona, rjóðleit og
gild. Þegar við heilsuðumst, sagði
hún: — Og þér eruð systir kon-
unnar hans hr. Dan. Það hefði
mér aldrei dottið í hug.
— Við erum annars taldar
vera mjög líkar, sagði ég. — En
segið mér.hafið þér séð systur
mína nýlega? Hún hefur ekki
komið neitt til mín í þessu fríi.
— O, hún hefur víst í nægi-
lega mörgu að snúast. Frú, Vestry
leit eins og efablandin á kari-
mennina, og enn fannst mér eitt
hvert leyndarmál liggja í loft-
inu. — En hún kemur talsvert
oft hingað.
— Til að sjá hestana hans Dan?
— Ojá, hans hesta og hina . . .
Vig fengum íburðarmikið te
og á eftir fór Brendan með mig
um öll hesthúsin. Klukkan var
orðin yfir fimm og piltarnir voru
á ferðinni með glamrandi fötur,
reiðubúnir til að kemba hestun
um.
— Þetta er alveg eins og í skól
anum, sagði ég. — Nú skil ég,
hvers vegna hest langar til að-
strjúka. Eg sneri mér að honum.
— Þakka þér fyrir þennan in-
dæla dag, Brendan. Mér hefur
þótt svo voða gaman. Viltu fara
oftar með mig út að ríða?
Eg vafði hann örmum. Eg
hafði tekið af mér harða hattinn,
og óhræsis hárið á mér hafði fall
ið niður um allar axlir. Hann leit
niður á mig og sagði: — Auðvit
að. Meðan þú ert hérna, skal það
vera mér ánægja, Títa mín.
Eg varð eitthvað svo glöð og
örugg að heyra gamla gælunafn
ið. Eij þá heyrðist kliður af
mannamáli að baki okkar og
Brendan leit snökkt upp og ég sá,
að svipurinn á honum breyttist.
Eg sneri mér við og sá þá, að
Soffía stóð hinumegin í húsa-
garðinum, ásamt hr. Vestry og
velbúnum, miðaldra manni. Hann
hafði siðmenningarlegan en
nautnalegan andlitssvip og hæru
skotið hár. Með honum var pilt-
ur, um það bil jafngamall mér.
Þeir nálguðust nú brosandi. Að
minnsta kosti brostu karlmenn
irnir en Fía horfði gegn um and
litsblæjuna á okkur Brendan,
hvasst, eins og hún vaf vön, og
mér fannst eins og ég hefði gert
eitthvað af mér. Hún var vel-
búin í einhver ljósgrá föt og ljós
grá loðskinn.
— Jæja þá, Brady, sagði eldri
maðurinn og ég sá, að augu
Brendans leiftruðu, þegar svona
var vikið að honum, eins og
hann væri einhver skjólstæðing
ur hins. — J®ja, þarna komst
upp um þig. Hver er þessi fai-
lega lagskona þín?
Áður en Brendan gæfist tóm
til að svara, var Fía búin að því:
— Þetta er hún Rósa, systir mín,
Woody. Hvað í ósköpunum ertu
hér að gera, Rósa?
— Brendan sótti mig, sagði ég.
— Hann hefur 'verið að kenna
mér. Eg hef ekki komið á hest-
bak í fjögur ár. Eg skil ekki,
hversvegna ég hef ekki haft
tækifæri til þeSs daglega, hérna
í sveitinni. Hvernig lízt þér á
fötin mín? Eg keypti þau í Ep-
som í gær.
Eg sneri mér svo í hring, til
þess að sýna þau og sneri mér
svo aftur iil að snúa upp síða,
ljósa hárið á mér, og þá sá ég,
að mennirnir litu mig augum,
sem voru ekki eintóm aðdáun,
svo að ég roðnaði.
Soffía, sagði hálf-háðslega: —
Eg held við höfum einhver ráð
með að skinna þig upp betur en
svona, er það ekki, Woody? Og
svo hlógu þau öll í kór.
Brentan ságði settlega. — Eg
ætla að ná í kerruna, og skal
koma þér heim.
Woodbourne lávarður svaraði
og dró seiminn: — Hugsaðu ekki
um það, Brady. Þú hefur víst
nóg að gera að hugsa um hross-
in. Okkur skal vera ánægja að
því að koma henni litlu ungfrú
Eves heim.
— Já, vissulega, ungfrú, greip
ungi maðurinn fram í. — Georg
frændi er með nýju hestana fyrir
vagninum í dág . . . og þeir geta
nú tekið til fótannna.
Eg vissi ekki, hvernig ég ftti
að snúast við þessu. Þó aldrei
væri nema skrautvagmnn lávarð
arins, þá bætti það hann ekki
upp að þurfa að fara með þess-
um dreng með mjólkursmettið í
staðinn fyrir Brendan. Eg leit
vesældarlega á Fíu, eftir hjálp,
en hún var að horfa á Brendan,
eins og hún vænti einhvers merk
is frá honum. En andlitið á hon
um var sviplaust er liann leit
á hana.
— Henni verður óhætt með
henni stóru systur, Brendan
minn, sagði hún.
Hann leit á hana og svipur-
inn var svo einkennilega grimmd
arlegur, að það fór um mig, svo
kinkaði hann ofurlítið kolli til
mín og gekk burt. Um leið og
hann fór fram hjá Fíu, rétti hún
út höndina og greip í handlegg-
inn á honum. Hann stanzaði og
þau horfðu hvort á annað. Augna
ráð hans var enn grimmdarlegt,
með einhverjum eldi í, sem ég
gat ekki skilið, en hennar með
þessum girndarlega glettnisvip,
sem hún beitti við alla karl-
— Konan min flutti frá mér og segist ekki ætla að koma aftur
fyrr en ég hef látið klippa mig.
menn, og var hálfvegis ögrun og
hálfvegis loforð. En hann kipr-
aði munninn reiðilega, kippti að
sér handleggnum og hélt áfram f
áttina að húsinu. Rétt sern snöggv
ast virtist Fía vera eitthvað von
svikin, en svo var hún strax orð-
in hlæjandi og töfrandi eins og
hún átti að sér og hún lagði
höndina með hvíta nanzkanum á
arm lávarðsins og brosti tii hans
um leið.
Við reikuðum tjm húsagarðinn
og skoðuðum veðhlaupahestana.
Hr. Vestry hafði teymt þá út og
stóð hjá unga manninum, sem
virtist heita Hugh Travers og
vera bróðursonur lávarðsins. Eg
veit ekki, hvort hann var afar
feiminn eða þá gat ekki fundið
upp á neinu til að tala um, en
að minnsta kosti þagði hann.
Hann horfði bara á mig með
þessum sviplausu, bláu augum,
þangað til við lögðum af stað aft
ur út úr húsagarðinum. En svo,
þegar Fía og lávarðurinn og hr.
Vestry voru komin utan heym
armáls og niðursokkin í fræði-
legar umræður um veðreiðar,
fékk hann snögglega málið:
— Svei mér þá, ungfrú Evers
. . . ég held, að þér séuð falleg-
asta stúlka, sem ég hef nokkurn
tíma fyrir hitt.
Eg glápti á hann, steinhissa.
Eg gat. ekki að því gert. Mér
fannst hann svo heimskur. Eg
var svo lítið vön karlmönnum,
að mér hafði aldrei dottið í hug,
að ungur maður gæti verið eins
og stelpubjáni að vitsmunum.
Eg lyfti brúnum og svaraði:
B Y LTIN G I N
RUSSLANDI 1917
ALAN MOOBEHEAD
Tsarskoe Selo að kvöldi 15. marz
og birt í Izvestyia morguninn
eftir. Hún var einskonar fyrir-
boði skipulagsins, sem koma átti,
og að öllu samanlögðu þýddi hún
ekki annað en sundrun rússneska
hersins og endalok þátttöku
Rússa í ófriðnum. Vitanlega vissi
enginn enn, að hve miklu leyti
skipuninni yrði hlýtt á vígstöðv
unum, en hér í Petrograd átti
bráðabirgðastjórnin ekki armars
úrkosta en sætta sig við hana sem
orðinn hlut. Hún vonaði aðeins,
að skipunin kæmi aldrei U1 fram
kvæmda.
En um annað atriði var Milju-
kov reiðubúinn að berast við Ex-
Com þar til yfir lyki: ef Nikulás
neyddist til að segja af sér, skyldi
einveldið að minnsta kosti varð-
veitt. Hann ritaði formlegt skjal
þar sem það var ákveðið, að rík
ið skyldi ganga til Alexis keisara
sonar, sem þá var tólf ára að
aldri, en bróðir Nikulásar, Mika
el stórhertogi, skyldi gegna
starfi ríkisstjórna. Það var ekki
af neinni aðdáun á Romanov-
fjölskyldunni, að Miljukov setti
þetta á oddinn, því að einslega
lýsti hann ríkisarfanum og rík
isstjóranum, sem „heilsulausum
krakka og nautheimskum manni“
heldur var það hitt, að hann
hafði beinlínis enga trú á, að
nein stjórn gæti orðið langlíf,
auk heldur haft hemil á sovétt-
inu og Ex-Com, nema hún hefði
þetta gamalvirta einveldi að baki
sér. Ekki sýndi hann þetta skjal,
með þessum tillögum í, sovétfor-
ingjunum hinumegin í Tauris-
höllinni, en þess í stað trúði
hann fyrir því bæði Guchkov, her
málaráðherranum og Basil Shul
gin, hægriþingmanni í Dúmunni,
en skipaði þeim jafnframt að
fara til Pskov og fá undirskrift
Nikulásar undir það. Lagt var
hald á járnbrautarlest og
snemma dags, 15. marz, lögðu
þessir tveir af stað. Þeir komu
til Pskov klukkan tíu um kvöld
ið. En þá þegar hafði Nikulás
sætt sig að verða að fara frá.
Þeir, sem með honum voru í að
alstöðvunum, þessa daga, geta
allir um hina yfirgengilegu ró
hans og afskiptaleysi. Hann virt
ist örþreyttur, en át samt og svaf
eins og hann átti að sér, og jafn-
vel þegar hershöfðingjar hans
sögðu honum, hver eftir annan,
að nú gætu þeir ekki lengur
stutt hann, tók rósemi hans eng-
um breytingum — hann var bæði
hógvær í framkomu og virðuleg-
ur. Þetta hrap úr einveldisað-
stöðu niður í ekki neitt, gerðist
á einu vetfangi, og að undan-
teknu einu andvarpi í dagbók
ina þetta kvöld: „Allt um krjg
mig er ekkert nema svik, rag-
mennska og brigðmælgi“ — lét
hann ekkert ásökunarorð frá sér
fara, engar ávítur, alls enga reiði
eða undrun, aðeins rósemi ör-
lagatrúarmannsins, sem tekur
því, sem að höndum ber. Þetta
var í hæsta máta áhrifamikið.
Eina breytingartillögu hafði
þó Nikulás að gera við tillögur
Miijukovs. Jafnskjótt sem hann
KALLI KUREKI

Teiknari; FRED HARMAN
Gleðilegt nýdr!
gerði sér ljóst, að afsögn hans
væri óumflýanleg, sendi hann til
læknis síns og krafðist afdráttar
lauss svars við þeirri spurningu,
hvort sjúkdómur sonár síns væri .
ólæknandi. Svarið var, að svo
væri. Þá ákvað Nikulás, að
drengurinn skyldi vera áfram
hjá fjölskyldunni, en krúnan
skyldi ganga beina leið til Mik-
aels stórhertoga.
Síðla kvölds 15. marz tók hann
á móti Guohkov og Shulgin í setu
stofu sinni í lestinni, og hlustaði
með þolinmæði á útskýringar
þeirra á ástandinu. Hann las
skjalið, sem þeir höfðu haft með
sér, og fékk fyrirhafnarlaust því
framgengt, að Mikael stórher-
togi, en ekki sonur hans, skyldi
erfa ríkið. Hann fór inn í annan
vagn og breytti sjálfur orðalagi
skjalsins í þessa átt, og fyrir mið
nætti hafði það verið undirritað.
Það hófst á áskorun til hersins
að halda áfram baráttunni gegn
óvininum, og hélt svo áfram: —
„Samkvæmt samkomulagi við
hina keisaralegu Dújnu, hefur
oss þóknast að afsala oss krúnu
hins rússneska ríkis, og leggja
niður æðstu völd. Þar eð vér ósk
um ekkl að skilja vorn kæra son
við oss, fáum vér ríkiserfgirnar
í hendur bróður vorum, Mikael
Tilboð
AUGLÝSENDUR, sem tilboð
eiga í afgreiðslu Morgun-
blaðsins, eru beðnir að biðja
um samband við númer 40
(innanhússsímans) ef þeir
hringja og vilja spyrjast fyrir
um tilboð sin.