Morgunblaðið - 27.02.1969, Síða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. FEBRÚAR 1969

Stjórnarandstæðingar hafa með tillögum sín
um alltaf viljað auka á verðbólgu og þenslu
Umræðum um skýrslu forsætisráðherra lokið
UMRÆÐUM um skýrslu forsæt-
isráðherra um efnahagsmál lauk
á Alþingi í fyrrakvöld, eftir nær
12 klukkustunda umræður. Á
kvöldfundi í fyrrakvöld fluttu
ræður m.a. þeir Sverrir Július-
son, Matthías Bjarnason og Pét-
ur Sigurðsson. Fer hér á eftir
frásögn af ræðum þeirra:
Sverrir Júlíusson kvaðst í upp
hafi máls síns vilja leiðrétta
misskilning sem komið hefði
fram í þingræðu hjá Lúðvík Jós-
efssyni. Hefði þingmaðurinn hald
ið því fram, að Færeyingar byðu
17 aura danska fyrir kg. að loðnu,
en hið sanna væri, að þeir greiddu
11 aura.
Ég sé einnig ástæðu til að leið-
rétta það sem fram kom í um-
ræðum um frumvarpið um lög-
festingu á miðlunartillögu sátta-
semjara. Þar var sagt, að íslenzk
ir útgerðarmenn greiddu sjó-
mönnum allt að Vs minna en
gerðist hjá nálægum löndum. Ég
hef látið kanna þetta og niður-
staðan varð sú að miðað við 10
þús. punda sölu ensks togara fær
mannskapurinn 35,5% og í Þýzka
landi um Vs af brúttósölunni.
Miðað við þær breytingar sem
nú hafa verið gerðar fá islenzkir
sjómenn mjög ámóta fyrir sölu
í Þýzkalandi, eða 32,63%, ef ekki
er tekið tillit til 15% tolls, en sé
það gert fær hann 38,14%. Fyr-
ir sölu í Bretlandi fá sjómenn-
irnir 35,5% en ef tollur bætist
við um 41,4%. Sýna þessar töl-
ur að greiðslurnar eru mjög hlið
stæðar, og þó heldur hagstæðari
fyrir sjómenn hérlendis. Eftir
þær breytingar sem gerðar hafa
verið er greitt nær sama verð til
sjómanna hér og í Noregi fyrir
bræðslusíld, eða 37-38%. Sé hins
vegar tekið tillit til þessara breyt
inga er urðu með greiðslu fæð-
iskostnaðar nemur hækkun til
álagi, næsti með 33%% áiagi og
næsti með 50% álagi. í Noregi
og Svíþjóð væri fyrirkomulagið
mjög svipað. Nauðsynlegt væri
að grandskoða launakerfið og
tryggja að það skapi mönnum
sem mestar rauntekjur, en eins
og málum vær nú fyrir komið
forðuðust atvinnurekendur að
láta vinna neina yfirvinnu. Til
þess að leysa efnahagsmálin og
legum notum nú þegar. Það væri
eðlilegt að stjórnarandstæðingar
kysu nú að lítið væri minnst á
þessa afstöðu þeirra, og svo virt-
ist sem nokkur stefnubreyting
spyrja Framsóknarmenn sem
rækju umfangsmikla verzlun.
samvinnufélögin, hvort þeir teldu
að hún hefði haft það gott á
liðnum árum.
Þá væri einnig talað um
mikla útþenslu í þjónustukerfinu
og mætti það til manns vegar
hefði orðið hjá Framsóknar- færa. Talað
væri m.a. um að of
flokknum og því bæri vissulega
að fagna.
Matthías Bjarnason sagði að
undanfarin ár hefðu stjórnarand
stæðingar ekki átt nógu sterk orð
mæta þeim áföllum sem við hefð j til þess að lýsa erfiðleikum fram
um orðið fyrir a undanfornum ieiðsluatvinnuveganna, en með
arum, þyrftu allir að leggjast a þeim ráðstöfunum sem gerðar
eitt, og ef svo yrði gætum við
horft fram til bjartari tíma.
Matthías Bjarnason minnti m.
a. á það í ræðu sinni, að árið
1960 er efnahagslögin voru sett,
hefði verið brotið blað í efnahags
málum þjóðarinnar. Þá hefðu
báðir stjórnarandstöðuflokkarnir
verið á móti þessum aðgerðum
og ekki hefði staðið á hrakspám.
Rætt hefði m.a. verið um að at-
vinnuleysi yrði innan skamms
tíma. Reynslan hefði hins vegar
fljótlega skorið úr um spádóms-
gáfu stjórnarandstæðinga. Fljótt
hefði orðið skortur á vinnuafli
og uppbyggingin á öllum sviðum
þjóðlífsins hefði verið mikil og
ör. A þessum tíma hefðu stjórn-
arandstæðingar ekki talað mik-
ið um að draga ætti úr þensl-
unni og safna til mögru áranna.
Þeir hefðu þvert á móti öll þessi
ár flutt tillögu á tillögu ofan
sem leitt hefðu til aukinna út-
gjalda fyrir ríkissjóð ef sam-
þykktar hefðu verið. Það hefði
heldur ekki verið af þeirra hálfu
talað um að halda kaupgjaldi í
skefjum, heldur hefðu þeir stað
ið með hverri hækkun sem orðið
hefði í þjóðfélaginu og alltaf tal
ið að ríkisstjórnin væri íhalds-
söm og vildi ekki ganga nógu
langt í því að eyða öllu jafnóð-
um.
Spyrja mætti einnig að því
hver viðbrögð stjórnarandstæð-
inga hefðu verið þegar fjallað
var um að auka fjölbreytni at-
vinnulífsins. Ef farið hefði verið
eftir afstöðu þeirra fundi hafa
orðið löng bið á stóriðja á fs-
landi og aldrei orðið af byggingu
voru í haust hefðu þeir verið
fljótir að snúa við blaðinu. Þá
var allt í einu talið að útgerðin
fengi allt of mikið og sjómaður-
inn of lítið. Það mætti í það ó-
endanlega skara eld að glóðum
óánægjunar, en við yrðum að
sætta okkur við það að góðu ár-
in væru búin í bili. Útflutnings-
verðmæti þjóðarinnar sem voru
margir bankar væru í landinu.
Spyrja mætti samt Framsóknar-
menn hvort þeir hefðu barist
gegn því að Samvinnubankinn
væri stofnaður og Alþýðubanda-
lagsmenn hvort þeir mundu leggj
ast gegn því að Sparisjóður al-
þýðu yrði gerður að banka.
Matthías sagði að þjóðin yrði
öll að taka á sig erfiðleikana.
Við þyrftum að 'haga okkar efna
hagsmálum og atvinnuuppbygg-
ingu á þann veg, að við ættum
að skipuleggja uppbyggingu
fiskiskipaflotans og fiskiðnaðar-
ins og reyna að auka sem mest
á fjölbreytni útflutningsfram-
leiðslunnar. Með . gengisfelling-

Wggi
imé
unni í haust hefðu opnast margir
nýjir möguleikar og ríkisstjórn-
in og þingmeirihlutinn mundi
reyna allt sem unnt væri til að
nýta þá.
Pétur Sigurðsson kvaðst eink-
um vilja fjalla um þau atriði
þessara umræðna er sneru að
lausn sjómannaverkfallsins og
sjávarútvegsmálunum. í sam-
bandi við lausn verkfallanna
hefðu stjórnarandstæðingar gert
sig seka um stórkostlegar missög
ur og bein ósannindi.
Það væri til að mynda aðal-
kenning þeirra í sambandi við
verkfall yfirmanna að það væri
bein afleiðing af sjávarútvegs-
lögunum er sett voru í desember.
Hafa bæri það í huga þegar hlust
að væri á þessar fullyrðingar að
yfirmenn hefðu þegar snemma á
rúmir 6 milljarðar 1966 hefðu i si hausti, löngu áður en geng-
_ _ isfellingin var ákveðin, sam-
Matthias Bjarnason.
lækkað niður í 3,6 milljarða á
árinu 1967. Það hlyti hver heil-
vita maður að skilja, hvar sem
hann væri í flokki, að þjóð sem
yrði fyrir slíkum áföllum gæti
ekki lifað vió sömu lífskjör og
áður var.
Því hefði verið haldið fram af
Lúðvík Jósefssyni á þessum ár-
um að á undangengnum árum
hefði allt verið gert fyrir verzl-
álbræðslunnar í Straumsvík, sem j unina og hún blómgast mjög.
þykkt að segja upp samningum
sínum. Og þeir höfðu m.a. mót-
að kröfuna um lífeyrissjóð og
einnig kröfu um stórhækkaða
kauptryggingu.
Pétur sagði að stjórnarandstæð
ingar töluðu oft um það sem
hinn mesta löst að togaraútgerð
hefði dregist saman á Islandi. En
ef þeir vikju hugum sínum til
baka til vinstri stjórnaráranna
hefði komið að miklum þjóðhags ' Rétt væri fyrir þingmanninn að I gætu þeir séu að þá hefði rýrn-
Sverrir Júlíusson.
sjómanna 22,2%. Ég get einnig
nefnt það, að samkvæmt þeim
upplýsingum sem ég hefi nefnt,
er útkoman sú á 100 rúmlesta
bát er aflar um 650 lestir að hækk |
un til sjómanna hefur orðið
19,7.%
Sverrir Júlíusson ræddi síðan
efnahagsmálin almennt og sagði
að augljóst væri að þau miklu
áföll sem íslendingar hefðu orð-
ið fyrir hlytu að koma við hvern
og einn þegn þjóðfélagsins. Það
væri nú höfuðatriðið að tryggja
áfram'haldandi rekstur atvinnu-
veganna, þannig að unnið yrði á j
atvinnuleysinu. Nauðsynlegt væri
að rannsaka kjaramálin vel og
reyna að forða því að nýtt verk
fall skylli á. Benti þingmaðurinn
m.a. á eitt atriði sem hann taldi
endurskoðunar við, álag á eftir- |
vinnugreiðslur. Sagði hann að
t.d. í Danmörku væri fyrstí eft- ;
irvinnutíminn greiddur með 25%
Sveitarstjórnir fái heimild til að
banna efnistöku og jarðrask
— frumvarp Axels Jónssonar á Alþingi
AXEL JÓNSSON hefur lagt fyr-:
ir Alþingi frumvarp til laga um'
breytin)gu á skipulagslögunum,
og leggur þingmaðurinn til með
frumvarpi sínu, að innan skipu- j
lagsskyldra staða geti sveitar- j
stjórn, að fengnu samþykki
skipulagsstjórnar, bannað efnis-|
stöku, grjótnám eða annan veru-
legan tilflutning eða brottnám
jarðefna, ef líklegt má telja, að
það valdi röskun lands, svo að
til verulegra erfiðleika verði við
framkvæmd skipulags, sem þeg- j
ar hefur verið ákveðið, eða við t
væntanlega gerð skipulagsupp-
drátta af svæðinu og framkvæmd
síðar.
Sömuleiðis getur sveitarstjórn,
með samþykki skipulagsstjó;rnar,
sett það skilyrði fyrir því að
falla frá slíku banni, að lands-'
svæði það, sem efni er tekið úr,
verðí að framkvæmdum loknum
lagfært eftir ákvörðun sveitar-
stjórnar, og krafizt hæfilegrar
tryggingar fyrir efndum.
í greinargerð sinni með frum-
varpinu segir þingmaðurinn:
Vegna mannvirkjagerðar, hús-
bygginga og ýmissa annarra fram
kvæmda. sem á síðari árum eru
gerðar i stærri stíl en áður og
með stórvirkari tækjum, hefcur
ásókn í ýmiss’ konar fyllingarefni
aukizt mjög. Flestar slíkar fram-
kvæmdir, aðrar en gerð þjóð-
vega, eru aðallega í þéttbýli, þ.
e. innan skipulagss’kyldra staða,
Er svo komið nú, að jafnvel inn-
an kaupstaða hefur landslagi
verið gjörbreytt, svo að veru-
legum erfiðleikum get.ur valdið
að koma á skyns’amlegu skipu-
lagi.
Með ákvæði því, sem hér er
lagt til að lögfest verði, telur
flutningsmaður, að hægt sé að
koma í veg fyrir, að slíkt ástand
skapist eftirleiðis, án þess þó að
gera landeigendur of háða sveit-
ars'tjórnum að því er varðar þau
not af landi, sem eðlileg geta
talizt. Gert er ráð fyrir frum-
kvæði sveitarstjórnar til að
beita bannákvæði þar sem henni
finnst hætta vera á ferðum, en
ekki gert ráð fyrir, að sækja
þurfi fyrir fram um leyfi sveit-
arstjórnar til hvers konar efnis-
töku, en slíkt ákvæði telur flutn-
ingsmaður að mundi vera óþarft
og þungt í framkvæmd. Eðlilegt
er og, að sveitars’tjórn fylgist
með framkvæmdum sem þeim,
er málsgreinin fjallar um, og
beiti hann ákvæðum aðeins í
brýnni nauðsyn.
Pétur Sigurðsson.
un togaraflotans orðið hlutfalls-
lega miklu meiri, og hefði þó
ekki verið um að ræða uppbygg
ingu á neinum öðrum sviðum
fiskiskipaflotans, eins og verið
hefði undanfarin ár.
Pétur sagði, að þegar frá liði
og við sæjum þá atburði sem
stjórnarandstaðan hefði talið
sem beint framhald af efnahags-
ráðstöfunum á sl. hausti, í ljósi
þess gífurlega tjóns sem deilan
olli þjóðinni og þeim mönnum
sem í henni stóðu þá hljóti allir
að verða sammála um að deil-
una varð að leysa á þennan hátt.
Enda hefði það verið viður-
kennt af aðilum er í deilunni
áttu að málið væri komið í þann
hnút, að það yrði að leysa. Þótt
mér væri persónulega þvert um
geð að grípa til slíkra ráðstaf-
ana, þá skal ég alltaf viðurkenna
að sú aðstaða getur skapast að
minni hagsmunir verði að víkja
fyrir meiri hagsmunum. Og í
þessu tilfelli var um að ræða
hagsmuni heildarinnar.
- ÍÞRÓTTIR
Framhald af bl«. M
Birgir Björnsson (29)
Einar Sigurðsson (21)
Geír Hallsteinsson (23)
Örn Hall; teinsson (28)
Auðunn Óskarsson (14)
Páll Eiríksson (2)
Árni Guðjónsson
Gils Stefánsson
Þorvaldur Karlsson
Jónas Magnússon
Eins og sjá má eru 8 leikmenn
F’H af 12, sem leikið hafa í lands
liði og hafa þeir leikið alls 154
landsleiki. I vetur hafa 4 leik-
menn FH verið í landisliðinu að
staðaldri, þeir Hjalti, Auðunn
og bræðurnir Örn og Geir og
má segja, að þetta sé uppistaða
landsliðsins eins og stendur. At-
hyglisvert er einnig, að eldri
leikmenn liðsins voru áður fyrr
uppstaða landsliðsins. Hafa þeir
flestir leikið með svo til allt
uppgangstímabil liðsins. Hefur
Birgir Björnsson leikið með lið-
inu frá b953 301 leik þ.e. alla
leiki liðsins nema 5, Hjal'ti hef-
ur leikið 243 leiki með FH frá
1956, Einar Sigurðsson 240 leiki
og Kristóifer Magnússon 183
leiki. Segja má, að þessir hafi
ásamt Ragnari Jónssyni lengst-
um borið hita og þunga dagsina
hjá FH.
Allt bendir því til spennandi
leiks í kvöld. Bæði FH og MK
31 leíka hraðan og skemmtileg-
an handknattleik, sem áhorfend
ur hafa gaman að. Dómarar í
ieiknum verða milliríkjadómar-
arnir Karl Jólhannsson og Reyn-
ir Ólafiison.