Morgunblaðið - 14.06.1979, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 14. JÚNÍ 1979
VIÐTAL VIÐ SNÆBJORGU SNÆBJARNARDOTTUR
• •
ongurinn sameinar
og fœrir friðí sálirnar
ÞEGAR sól hækkar á lofti og vorar, dregur
gjarnan af íslendingum og þeir gefa sig á vald
stuttu sumri, en geyma margvísleg áhugamál og
menningarviðleitni til næsta hausts. Ekki hún
Snæbjörg Snæbjarnardóttir og Skagfirska
söngsveitin, sem hún stjórnar. Þar er enn allt í
fullum gangi, og æfingar flest kvöld. Enda standa
fyrir dyrum tónleikar í Austurbæjarbíói á
laugardag, og þar á eftir hljómleikaferð um
Skotland.
— Já, aumingja krakkarnir,
þetta hefur verið strangt hjá
kórnum, enda óvenju mikið starf í
allan vetur, sagði Snæbjörg, er
blaðamaður Mbls. hitti hana að
máli fyrir skömmu. Við vorum
með jólatónleika í Reykjavík og
Hveragerði og æfðum fyrir þá
nýja söngskrá. Þá tók við undir-
búningui fyrir hefðbundinn söng á
árshátíð Skagfirðinga félagsins.
Og raunar víðar, því við höfum
verið að safna fyrir Skotkaldsferð-
inni. M.a. þurfti að æfa nýja
söngskrá með körlunum einum
fyrir árshátíð Meistarafelags
byggingamanna. Allur kórinn
söng svo í Fóstbræðraheimilinu og
víðar. Og við fórum að venju í
sjúkrahúsin og á elliheimilin, eins
og við reynum altaf að gera. Það
er semsagt alltaf verið að æfa.
Kórfólkið er ákaflega duglegt.
— Og nú er verið að æfa fyrir
tónleikana og utanlandsferðina?
— Já, við byrjuðum á því eftir
áramótin, með öllu öðru. I fyrsta
lagi þarf að æfa fyrir hljómleik-
ana hér og síðan viðbót af íslenzk-
um lögum, sem við förum með tii
Skotlands. Hvað? A tónleikunum í
Austurbæjarbíói syngjum við hina
frægu ástarvalsa Brahms opus 52.
Þetta er yndisfögur tónlist, sem
var frumflutt í Karlsruhe 6. októ-
ber 1869. Baldur Pálmason ís-
lenzkaði textann, sem er mjög
látlaus, á laust mál. En þýzki
textinn, sem sunginn er, er úr
ljóðabókinni „Polidora" eftir
þýzka skáldið George Friedrich
Daumer, sem uppi var frá 1800 til
1875. Taiið er að þar sé stuðst við
þjóðvísur frá ýmsum löndum, svo
sem Tyrklandi, Sikiley, Serbíu,
Póllandi, Rússlandi og Lithauga-
landi. Þá tökum viö íslenzk lög
eftir ýmsa höfunda. M.a. frum-
flytjum við lög eftir Jón Björnsson
og eftir Skúia Halldórsson, sem
þeir hafa sérstaklega tileinkað
kórnum.
— Kemur það oft fyrir að
sérstaklega sé samið fyrir ykkur?
— Já, já, við höfum fengið
heilmikið af tileinkunum. Mörg
mög falleg lög, sem okkur þykir
ákaflega vænt um. Við flytjum
þau og reynum svo að hafa þau á
söngskránni og halda þeim við.
Lag Jóns Björnssonar, sem hann
tileinkar sveitinni, er við ljóð
Davíðs „Klipptir vængir“, samið
f.vrir einsöng og tvísöngskór. En
lag Skúla er við ljóð eftir Vestur-
íslendinginn Sigurð Júl. Jóhann-
esson, og nefnist „Sumarrós".
Þetta er hugljúft og fallegt lag.
Svo erum við með Draumljóð eftir
Skúia, sem við frumfluttum líka,
við Ijóð Theodóru ömmu hans.
Ljóðið mun vera þannig til komið
að vinkonu hennar dreymdi hana
eftir að hún var látin, en þær
höfðu komið sér saman um að láta
vita af sér. Ljóðið er svo fallegt.
Það hefst á þessum orðum:
Yfrum álinn bátinn bar,
blikaði sól um fold og mar
Ég ýtti að hlein og eygði þar
ástina og lífið hvar sem var ...
Við erum í allt með 4 lög eftir
Skúla. Einnig við Daglát eftir Jón
Thoroddsen, langafa hans. Það er
mjög kát drykkjuvísa með sér-
kennilegum texta. Við erum stolt
af því að allir einsöngvararnir eru
núna úr kórnum sjálfum. Það eru
þau Margrét Matthíasdóttir,
Guðrún Snæbjarnardóttir, Sverrir
Guðmundsson og Bjarni Guðjóns-
son. Og við höfum í þetta sinn tvo
afbragðs undirleikara, Guðrúnu
Kristinsdóttur og Ólaf Vigni Al-
bertsson. En Ólafur er okkar
traustasta stoð, búin að vera með
okkur öil árin. Ég veit ekki hvað
ég gerði án hans.
— Syngið þið þessi íslenzku lög
frá hljómleikunum í Skotlands-
ferðina?
— Já, íslenzku lögin höfum við á
söngskránni úti, svo og íslenzk
þjóðlög í útsetningu Jóns Ás-
geirssonar. Þetta er okkar fyrsta
utanlandsferð á 9 ára starfi kórs-
ins. Við förum 2. júlí til Edinborg-
ar, og syngjum svo vítt og breitt
um Skotland. Verðum þar í 11 til
12 daga. Við förum með maka og
börn í ferðina, verðum á annað
hundrað talsins. Þetta á jafnframt
að verða skemmtiferð.
Snæbjörg Snæbjarnardóttir.
Ljósm. Emilía.
— Ætlið þið ekki að syngja inn
á aðra plötu, úr því þið eruð búin
að æfa svona mikið af góðri
músík?
— Okkur langar til þess. Ég veit
ekki hvort hægt er að láta taka
upp íslenzku lögin ytra. En svo
erum við líka með kirkjulega
tónlist, svo sem kantötu úr
„Oiivetti to Calgary", sem við
fluttum í fyrra og úr Schubert-
messu.
— Þetta hlýtur að vera óskap-
lega áhugasamt fólk í kórnum.
Eruð þið alltaf að?
— Já, já, við æfðum þrjú kvöld í
viku í allan vetur og svo er bætt
við aukaæfingum. Við höfum
aldrei æft jafn mikið og í vetur.
Og aldrei á einu ári bætt við okkur
jafn miklu nýju efni. En það
kemur til vegna ferðarinnar. Ekki
nóg með æfingarnar, heldur hefur
fólkið líka lagt heiimikia vinnu í
að safna upp í ferðakostnað, með
kökubösurum og bingói í félags-
heimiiinu, og búið er að afla
heilmikils fjár í vetur með söng.
— Og allir í fullri vinnu?
— Já, allir í vinnu — sem ekki
hefur þá verið sagt upp, segir
Snæbjörg og hlær. Æfingarnar
verða oft langar hjá mér. Ég er
alveg voðaleg með það, að vita
aldrei hvað tímanum líður.
— Það er þá ekki sögusögn að
Skagfirðingar séu söngglatt fólk
og félagslynt?
— Nei, þetta er mjög kátur
hópur og félagslyndur Ég raddæfi
og raddþjálfa sjálf, og meðan ég er
með einhvern hópinn, þá spila
hinir gjarnan bridge úti í horni.
Á borðinu liggur bók með
myndum af tónleikum nemenda
Snæbjargar og fleiru. Þar má sjá
þakkir, m.a. í ljóðum, svo sem
þetta:
I okkar hug er stundin stór,
styrk þú veittir litlum kröftum
Megi list þín — kjarkur, kór
kveikja eld í þjóðar hjörtum.
• Getur ekki látið vera
Enn er reynt að víkja talinu að
Snæbjörgu sjálfri og söngferli
hennar, náminu í Motzarterum í
Austurríki og verðlaununum er
hún sigraði í söngvakeppninni í
Salzburg. En hún segir bara að
það hafi oft áður verið á dagskrá.
— Líklega hafði ég ekki nægilega
hörku og kunni ekki að notfæra
mér tækifærin úti, segir hún. Og
ég sé ekkert eftir því. Samt getur
maður ekki látið vera að syngja.
vifangsefni. Félagslega er mjög
gott að vera með í kór. Maður
lærir svo mikið af slíkum félags-
skap.
— Kóramenning er geypilega
mikil í landinu, og ótrúlega margt
fólk, sem syngur í kórum. Ekki
geta þó allir sungið, þótt viljinn sé
fyrir hendi. Falla ekki sumir úr?
— Jú, jú, þótt fólk geti sungið
melódíu og haldið lagi, eins og
sagt er,þá er erfiara að syngja
raddir. Og margir treysta sér ekki
þegar til kemur Það er alveg rétt
að það er mikill áhugi á söng.
Skagfirðingar hafa alltaf verið
með kóra, bæði karlakóra og
blandaða kóra. En mér finnst
kórarnir rjúka upp núna. Áhuginn
glæðist með tónlistarskólunum.
Aðstæðurnar eru orðnar svo
breyttar. Nú er kennt tónmennt í
skólum og al%ir geta lært sem
vilja. Mínir krakkar hafa til dæm-
Ljósmyndari blaðsins leit inn á æfingu hjá söngsveitinni í Félagsheimili Skagfirðinga í vikunni.
Snæbjörg var, svo sem sjá má, að æfa hluta af kórnum og undirleikararnir, ólafur Vignir og Guðrún
Kristinsdóttir, bæði við píanóið. Ljósm. Kristján.
Það varð geysiiegur munur á
aðstöðu eftir að við fengum félags-
heimili Skagfirðingafélagsins í
Síðumúla. Við erum hluti af
Skagfirðingafélaginu og þar er
einnig starfandi sérstök kvenna-
deild og öil höfum við aðstöðu í
félagsheimilinu. Áður þurftum við
alltaf að leigja húsnæði og það er
jafnan erfitt að komast að með svo
stóran hóp. Hve mörg? Venjulega
erum við 62—63 talsins. Það verða
oft mikii skipti á fólki. Núna er
óvenjumikið af ungu fólki, sem
hefur verið hér í skólum á
höfuðborgarsvæðinu. Þess vegna
verða þau ekki öll með á hljóm-
leikunum eða í utanlandsferðinni.
Samt er alltaf fastur kjarni, sem
hefur verið með frá byrjun, en
söngsveitin var stofnuð 1970,-
• Styrk þú veittir
Hingað til hefur Snæbjörg
alltaf með lagni vikið talinu að
kórnum, þegar spurningar
beindust að henni sjálfri, söng
hennar og öðrum störfum. En nú
sleppur hún ekki lengur.
— Nei, nei, ég er ekki hætt að
syngja sjálf. Hefi meira að segja
sungið óvenjulega mikið í vetur.
Ég er líka að kenna í einkatímum,
er með 14 nemendur. Sumir hafa
verið hjá mér lengi, aðrir eru nýir.
Við áformum nemendatónleika
seinni hluta sumars. Ég sný mér
að því, þegar hljómleikum söng-
sveitarinnar er lokið.
Ég æfi sjálf og reyni að komast
út öðru hverju til að fá þjálfun.
Fór síðast til Vínarborgar. Maður
verður alltaf að endurnýja sig,
hvort sem maður ætlar að syngja
sjálfur eða kenna.
— Þú hefur sungið heilmikið í
vetur, er það ekki?
— Jú, ég ætlaði í rauninni ekki
að gera það, en svo kom löngunin
aftur. Ég þori varla að segja það,
en mig langar núna til að efna til
tónleika. Ég var að syngja í
síðustu viku fyrir danska Odd-
fellowa og þá kom þetta aftur yfir
mig. Ég er raunar búin að hugsa
oft um það. En maður verður svo
gagnrýninn með árunum — og þá
missir maður kjarkinn. Álagið er
svo mikið og kjarkurinn fer.
— Áður en maður veit af, hefur
Snæbjörg enn vikið talinu að
öðrum verkefnum en eigin söng.
Við erum aftur farnar að tala um
kóra. Nú Karlakór Reykjavíkur,
en hún hefur æft eldri félagana í
vetur. — Þar eru óskaplega fínar
raddir, segir hún. Þó að þeir séu
kallaðir eldri félagar, eru það ekki
gamlir menn, heldur líka ungir
menn, sem af einhverjum ástæð-
um gefa sér ekki lengur tíma til að
syngja með aðalkórnum. Nú, svo
hefi ég líka verið að raddþjálfa hjá
yngri kórfélögum. Og ef maður
kemst í gott söngvaraefni, er farið
að þjálfa það upp í einsöngvara.
Þetta er ákaflega skemmtilegt
is haft mjöggóða tónmennta-
kennslu. Það er allt annað að
vinna þetta, þegar fólk þekkir
nótur og kann að lesa þær. Áð vísu
geta menn haft feikigóðar raddir,
þótt slík kunnátta sé ekki fyrir
hendi. En þá fer meiri tími í að
kenna og þjálfa. En það er ómet-
anlegt að syngja þannig saman í
kór. Það er heilmikið félagslegt
uppeldi. Söngurinn sameinar og
færir frið í sálirnar.
Þú ert nú ákaflega félagslega
sinnuð, og átt gott með að um-
gangast fólk, er það ekki, Snæ-
björg? Ég hefi séð þig við af-
greiðslu með manninum þínum í
verzluninni Snæbjörgu vestur á
Bræðraborgarstíg og sýnist þú
þekkja alla?
— Já, mér finnst gaman að vera
í búðinni. Vesturbæingar eru svo
gott fólk og notalegt.
Engin takmörk virðast fyrir því,
sem Snæbjörg kemur í verk.
Áhuginn er alveg ótrúlegur. Og
hann virðist smita út frá henni.
Enda dygði áhugi hennar einnar
skammt, ef fólkið í söngsveitinni
legði sig ekki líka fram og teldi
ekki stundirnar. Laun erfiðis síð-
ustu vikurnar fá þeir svo væntan-
lega á hljómleikunum í
Austurbæjarbíói 16. júní og í
utanlandsferðinni til Skotlands
- E. Pá.