Morgunblaðið - 14.06.1979, Side 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. JÚNÍ1979
Útgefandí
Framkvæmdastjóri
Rítstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fróttastjóri
Auglýsíngastjóri
Ritstjórn og skrifstofur
Auglýsingar
Afgreiósla
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haratdur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson
Aöalstræti 6, sími 10100.
Aöalstræti 6, sími 22480.
Sími 83033
Áskriftargjald 3000.00 kr. á mánuöi innanlands.
I lausasölu 150 kr. eintakiö.
Eldhúsrabb og
ráðherradómur
Þegar slappaö er af yfir kaffibolla frammi í eldhúsi, er
skeggrætt um daginn og veginn og ýmsu slegið fram í
gamni og alvöru. Menn láta skoðanir sínar óspart í ljósi og
þakka húsfreyju fyrir sig, þegar upp er staðið. Svo er
þráðurinn tekinn upp að nýju næsta dag.
Forsætisráðherra samdi efnahagsfrumvarp sitt að vísu á
eldhúsborðinu heima hjá sér. Allt um það hefur fram að
þessu verið litið svo á, að það væri ekkert eldhúsrabb, þegar
ráðherra gæfi yfirlýsingar í blöðum, heldur fylgdi því
rammasta alvara. Það væri stefna ríkisstjórnar, sem verið
væri að lýsa. En nú er svo komið, að farið er að líta á
ríkisstjórnarfundi sem snakk yfir kaffibolla.
Svavar Gestsson sagði t.a.m. í blaðaviðtali 28. maí:
„bráðabirgðalög um vísitöluþak hljóta að koma næstu
sólarhringa, þótt ekki verði það í dag“. Síðan eru liðnir 15
dagar. Og 7. júní var forsætisráðherra spurður, hvort ekki
væri von á bráðabirgðalögum bráðlega. Hann svaraði stutt
og laggott með þveru nei-i.
í þann mund sem farmannaverkfallið skall á sagði Magnús
H. Magnússon: „Mér persónulega finnst ekki hægt að
ríkisstjórnin standi aðgerðarlaus og horfi upp á þetta
ófremdarástand, sem er að skapast með farmannaverkfall-
inu. Þetta ástand verður ekki hægt að þola, einkum ef lengi
stendur." Sex vikum síðar, þegar forsætisráðherra var
nýkominn að vestan og orðinn heiðursdoktor, var hann
spurður eftir ríkisstjórnarfund, hvort Alþýðubandalagið
hefði breytt afstöðu sinni til bráðabirgðalaga. „Það var ekki
á dagskrá ríkisstjórnarfundarins í morgun," sagði forsætis-
ráðherra. „Þar voru bara tekin fyrir afgreiðslumál.“
Nú er að vísu erfitt að trúa því, að ríkisstjórnarfundur sé
svo haldinn, að farmannaverkfallið sé ekki á dagskrá, eða
það öngþveiti, sem efnahags- og atvinnumálin eru komin í.
En vitnisburður forsætisráðherra verður að gilda í þeim
efnum. Hann hlýtur að ráða því, hvað ráðherrarnir snakka
yfir kaffibollanum uppi í ráðuneyti, þegar þeir þykjast vera
að halda ríkisstjórnarfund.
r
Lagsbræðurnir Olaf-
ur og Steingrímur
Olafur Jóhannesson var ekki fyrr farinn 'vestur en
Steingrími Hermannssyni óx svo ásmegin að hann
kallaði framkvæmdastjórn Framsóknarflokksins saman til
þess að marka stefnu. Þar var ,því m.a. slegiö föstu, að
flokkurinn væri reiðubúinn til að standa að víðtækum
bráðabirgðalögum, sem gripu inn á launa- og kjaramálin.
A almennum fundi sl. mánudag hnykkti Steingrímur enn á
þessu, þegar hann sagði, að það væri skylda stjórnvalda að
grípa inn í, ef í óefni stefndi — og svo væri nú. Það væri
skoðun framsóknarmanna, að ríkisstjórnin hefði þegar beðið
of lengi.
En forsætisráðherra lætur sér fátt um finnast, þótt
Steingrímur ólmist. Nei og aftur nei segir hann við
bráðabirgðalögum. Það sé stefna ríkisstjórnar hans að aðilar
farmannadeilunnar eigi að leysa hana með samningum, enda
sé ótímabært að grípa inn í með aðgerðum af hálfu
stjórnvalda.
Af þessu má ljóst vera, að deilurnar innan ríkisstjórnar-
innar eru komnar á nýtt stig. Forsætisráðherrann er
einangraður í sínum flokki en þráast við að sitja. En
formaðurinn, Steingrímur Hermannsson, hamast á honum,
— en ekki gengur rófan, eins og þar stendur.
„Samningsrétt-
urinn á að
vera í höndum
félaganna44
„KJARAMÁLIN eru aöalmál
þessa þings;“ sagði Ágúst Geirs-
son, formaður Félags íslenskra
símamanna. Einnig taldi hann að
nefna yrði í því sambandi nokkrar
breytingar á skipulagi BSRB varð-
andi bæjarstarfsmenn.
„En það eru skattamálin og sú
áhersla sem bandalagið hefur
ávallt lagt á að allir borguðu
skatta í samræmi við raunveru-
legar tekjur og að komið verði í
veg fyrir skattsvik sem einkum
eru ofarlega í hugum manna hér,“
sagði Ágúst. „Að mati okkar
símamanna er mjög þýðingarmik-
ið að fá fram hvaða kröfur sam-
bandið setur í samningsréttarmál-
um, en við höfum verið eindregið á
þeirri skoðun að samningsréttur-
inn eigi allur að vera í hendi
einstakra félaga á sama hátt og er
hjá ASÍ. Það er ekki ennþá komið
í ljós hvaða undirtektir þessi
sjónarmið fá hér á þinginu," sagði
Ágúst ennfremur.
Annað þýðingarmikið mál fyrir
símamenn sagði Ágúst vera
orlofsheimilamálin. „Við höfum
rekið slíka starfsemi í tæp
fimmtíu ár og leggjum á það
áherslu, nú eins og jafnan áður, að
samið verði um fast orlofsheimila-
gjald frá vinnuveitendum okkar á
sama hátt og almennt tíðkast á
vinnumarkaði og er einnig al-
mennt hjá félögum bæjarstarfs-
manna. Það gjald renni til félag-
anna sjálfra sem aftur greiði til
BSRB í samræmi við fulltrúatölu
sína þar,“ sagði Ágúst.
Hann sagði að úrslit atkvæða-
greiðslunnar um þrjú prósentin
settu einnig sinn svip á þingið.
„Greinilega túlka menn niður-
stöðu hennar eftir því hvort þeir
hafa mælt með samþykktinni eða
ekki,“ sagði Ágúst, „en hvort það
rót, sem úrslit atkvæðagreiðslunn-
ar olli í bandalaginu, hafi áhrif á
kosningar til forystu BSRB er ekki
hægt að segja um á þessu stigi.
„Tryggja
verður kaup-
máttínn í
komandi
samningum44
„Mikilvægustu málin eru ugg-
laust ályktanirnar um efnahags-
málin og skattamálin, en einnig
undirbúningurinn undir næstu
samninga sem er ákaflega viða-
mikið mál,“ sagði Albert Kristins-
son úr Hafnarfirði, en Albert
hefur gegnt forsetastörfum
BSRB-þingsins.
Ágúst Geirsson.
Hann sagði að störf þingsins
hefðu gengið vel og mikið starf
hefði verið unnið í nefndum. „Þó
hafa enn sem komið er ekki orðið
neinar umtalsverðar deilur," sagði
Albert, „en búast má við miklum
umræðum í dag og jafnvel eitt-
hvað fram á nótt þar sem mál eru
að koma frá nefndum og fyrst
hægt að ræða þau í dag.
Það greinilegt að í þeim samn-
ingum sem framundan eru verða
samtökin að reyna að tryggja
kaupmátt launa," sagði Albert um
viðhorfin í kjaramálum. „Það
verður að sporna við síversnandi
kaupmætti launa og raunar vinna
að aukningu kaupmáttarins."
„Vona að
stjórnarskiptin
hafi ekki slæm
áhrif á B.S.R.B.44
„HELSTA mál þessa þings er
væntanlega stefnumörkun
B.S.R.B. í kjaramálum opinberra
starfsmanna, og eru ýmsar tillög-
ur þar á lofti, og einnig skattamál,
efnahagsmál, jafnréttismál og
fleiri mál,“ sagði Elín Ólafsdóttir
kennari í samtali við Morgunblað-
ið.
Elín sagði þingið hafa verið
frekar kraftlítið og lognmollulegt
enn sem komið væri að minnsta
kosti, þrátt fyrir miklar svipting-
ar í kjaramálum opinberra starfs-
manna að undanförnu. Sagði hún
það vera að sumu leyti nokkuð
einkennilegt að ekki skyldi hafa
verið meiri hugur í mönnum í
þessum efnum. Lítill ágreiningur
virtist vera meðal þingfulltrúa um
stefnuna í kjaramálum, þó ýmis-
legt virtist nú benda til þess að
menn væru að ná áttum, en stefnu
B.S.R.B. sagði hún hafa verið
reikula á undanförnum mánuðum
að sínu mati. Þetta sagði hún nú
ef til viil vera að breytast, enda
hefði opinberum starfsmönnum
gefist margvíslegt tilefni til að
þjappa sér saman í kjarabarátt-
unni að undanförnu. Raddir
Andófsmanna sagði Elín enn lítið
hafa heyrst.
Um kosningarnar til stjórnar
B.S.R.B. í dag sagðist hún lítið
vilja segja, en ýmsar raddir hefðu
þó heyrst um ágreining þar um, þó
sennilega yrði reynt að ná ein-
hverju heildarsamkomulagi. Því
gæti svo farið að lítið yrði um
breytingar, þó margir teldu að
breytingar á forystunni væru
fyllilega tímabærar. Fyrirsjáan-
legt væri þó að 1. varaformaður
gæfi að öllum líkindum ekki kost á
sér aftur, og eins væru raddir um
að óæskilegt væri að fram-
kvæmdastjóri bandalagsins væri
jafnframt varaformaður, og sama
væri að segja um aðra starfsmenn
B.S.R.B. Mörgum þætti það
óheppilegt að þeir væru jafnframt
embættismenn í stjórn.
„Ég vil svo bara vona, að stjórn-
Albert Kristinsson
arskiptin á síðasta ári hafi ekki
þau áhrif á B.S.R.B. sem stéttar-
félag, að það gefi í neinu eftir af
því sem eru réttindamál þessa
sambands," sagði Elín að lokum.
Skattamál, efna-
hagsmál, kjara-
mál og stofnun
bæjarmálaráðs
mikilvægustu
málin
„Þetta þing hefur ekki verið
frábrugðið öðrum þingum Banda-
lagsins, og áberandi mál hafa
verið eins og svo oft áður skatta-
mál, efnahagsmál og
orlofsheimilamál og kjaramál al-
mennt, auk þess sem nú er mikið
rætt um bæjarmálaráð eða bæjar-
starfsmannaráð innan B.S.R.B.,"
sagði Hersir Oddsson 1. varafor-
maður B.S.R.B. er Morgunblaðið
ræddi við hann um þingstörfin.
Hersir sagði að stofnun þessa
bæjarmálaráðs væri mál sem
snerti bæjarstarfsmannafélögin
mest, og væri mikill áhugi innan
raða bæjarstarfsmanna á að koma
þessu máli fram. Hersir sagði
stofnun sem þessa geta orðið
mikilvægan tengilið milli bæjar-
starfsmannafélaganna og auð-
veldað margvísleg samskipti
Elín Ólafsdóttir.