Morgunblaðið - 29.09.1989, Blaðsíða 2

2
MORGUNBlAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. SEPTEMBER 1989
Spariskírteini seld með skiptiuppbót:
Botninum í vaxta-
lækkunum náð
- segja forráðamenn verðbréfamarkaða
GUNNAR Óskarsson, aðstoðarframkvæmdastjóri Fjárfcstingarfé-
lagsins, segist telja þá skiptiuppbót sem ríkissjóður hefur auglýst vegna
innlausnar spariskírteina ýta undir að ekki verði um frekari vaxtalækk-
un að ræða í þjóðfélaginu á næstunni. Með henni sé ríkisstjórnin búin
að mynda nýtt vaxtagólf. Þessi vaxtaliækkun sé i samræmi við það sem
hafi verið að gerast á markaðnum undanfarið, þar sem vextir hafi
þokast upp á við með aukinni eftirspum eftir tjármagni.
„Ríkissjóður virðist ekki ti'eysta
sér til þess að selja spariskírteini á
Stafties KE
byrjað síld-
arft’ystingu
UM 10 TONN af síld höfðu
verið heilfryst um borð í Staf-
nesi KE í gærkvöldi. Skipið
veiddi síldina í Isaljarðardjúpi
í gærkvöldi og fyrrakvöld.
„Síldin er dreifð en það er
meira af henni að ganga inn
Djúpið,“ sagði Oddur Sæ-
mundsson skipstjóri.
Hann sagði að síldin væri nú
30-32ja sentímetra löng og
250-300 grömm að þyngd. I
fyrra hefði hún hins vegar verið
38-40 sentímetrar og um 400
grömm. „Síldin, sem við erum
að veiða núna, er það smæsta
sem má hirða á Japansmarkað."
þeim vaxtakjörum sem áður hafa
verið í boði. Það er verið að bjóða
u.þ.b. 1% hærri vexti en áður eða
6,3% á bréf til lengri tíma sem voru
á 5,5% vöxtum áður. Tilboð Ríkis-
sjóðs hefur í för með sér að minna
fjármagn fiyst til á fjármagnsmark-
aðnum en annars hefði orðið. Þetta
gerir spariskírteinin heldur meira
aðlaðandi en áður,“ sagði Gunnar.
Gunnar sagðist ennfremur telja
óeðlilegt að byggja sölumennsku
kringum spariskírteini á tillögum um
skattlagningu fjármagnstekna sem
væru á algjöru frumstigi.
Sigurður B. Stefánsson, fram-
kvæmdastjóri Verðbréfamarkaðar
Iðnaðarbankans sagði auglýsingar
ríkissjóðs sýna að talin væri ástæða
til að auka eftirspurnina með því að
hækka vexti. Botninum í vaxtalækk-
uninni virtist vera náð og vextir byij-
aðir að fara upp aftur. Sigurður benti
hins vegar á að á Verðbréfaþingi
íslands væri nægt framboð spariskír-
teina með 6,2% vöxtum þannig ekki
væri ástæða til að gera mikið veður
út af því þó spariskírteini hækkuðu
í það sem þau hefðu verið á þinginu
síðastliðnar vikur.
„Olíuiðnaðurinn stefnir hraðbyri í
glötun. Það er sorglegt að horfa upp
á það,“ sagði Fílanovskíj-Zenkov í
samtali við _ dagblaðið Sots-
íalístítsjeskaja índustría. Hann sagði
að skipulagsbreytingar í olíuiðnaðin-
um hefði leitt til ringulreiðar og
stefndi allt í að heildarframleiðslan
yrði a.m.k. 10-12 milljónum tonna
minni á þessu ári en áætlað hafði
verið.
í júní sl. voru ráðuneyti sem fjöll-
Forsetinn á Ítalíukynningu
Morgunblaðið/Sverrir
Vigdís Finnbogadóttir forseti íslands heimsótti i gær Ítalíukynningu sem nú stendur yfir í Kringl-
unni. Þar eru meðal annars kynntar ítalskar vörur og matargerð, og ítalskir skemmtikraftar koma
fram. Á myndinni sést forsetinn ræða við ítalskan matreiðslumeistara, en veitingahús í Kringlunni
bjóða upp á ítalskan mat á meðan á kynningunni stendur. Ragnar Borg aðalræðismaður Ítalíu er
lengst til vinstri á myndinni.
Utanríkisráðherra endur-
greiðir áfengisreikninga
Segir að sér hafí orðið á mistök en
telur ekki að reglur hafí verið brotnar
Sovéski olíuiðnaðurinn að hruni kominn:
Miklar tafir á bensín-
*
afgreiðslu til Islands
OLÍUVINNSLA Sovétmanna er að komast í kaldakol að sögn Vladímírs
Fílanovskíj-Zenkovs, fyrsta aðstoðarolíuráðherra Sovétríkjanna. Ástæð-
an er einkum róttækar skipulagsbreytingar á undanfórnum misserum,
að hans sögn. Kemur það fram í fréttum /feufers-fréttastofunnar. Sam-
kvæmt upplýsingum Bjarna Snæbjörns Jónssonar hjá Olíufélaginu Skelj-
ungi hafa orðið miklar tafir á afgreiðslu á bensíni og gasolíu frá Sov-
étríkjunum í sumar. Hins vegar virtust þau mál vera að komast í betra
horf. Hjá ESSÓ hefur hins vegar ekki orðið vart ncinna erfiðleika í
afgreiðslu, að sögn Magnúsar Ásgeirssonar hjá Olíufélaginu.
JÓN Baldvin Hannibalsson, utanríkisráðherra, endurgreiddi Áfengis-
og tóbaksverslun ríkisins í gær reikninga, alls 74.300 krónur, vegna
áfengisveitinga í fertugsafmæli Ingólfs Margeirssonar, ritstjóra Al-
þýðublaðsins. Ráðherrann skýrði frá þessari ákvörðun á blaðamanna-
fundi síðdegis í gær. Hann segist hins vegar ekki telja, á grundvelli
þeirra upplýsinga sem hann hafi, að settar reglur hafi verið brotnar
með áfengiskaupunum. Reglurnar séu svo rúmar að þær veki upp ótal
álitamál varðandi túlkun. Hins vegar hafi hann komist að þeirri niður-
stöðu, eftir vandlega íhugun, að honum hafi orðið á mistök í þessu
máli. Þetta hefði verið dómgreindarskortur sem hann bæðist velvirðing-
ar á.
Utanríkisráðherra hefur lagt fram
um. Er spurning utanríkisráðherra í
ellefu liðum og spyr hann m.a. hvort
ráðherrar hafi látið ráðuneyti bera
kostnað vegna eigin afmælisveislna,
eða vegna flokksþinga, fyrir flokks-
þing eða einstaka kjördæmahópa
sem þau sækja.
Sjá einnig bréf ráðherra á bls.
16 og frásögn af blaðamanna-
fundinum og yfirlit yfir risnu
utanríkisráðuneytisins á
miðopnu.
uðu um málefni olíu- og gasvinnslu
sameinuð til þess að draga úr skrif-
ræði. Jafnframt voru áhrif stjórn-
enda ,einstakra_ fyrirtækja á rekstur
þeirra aukin. Á móti var ætlast til
að fyrirtækin yrðu rekin hallalaus.
Fílanovskíj-Zenkov sagði að fjárfest-
ing í tækjum til vinnslunnar hefði
stórlækkað. Hélt hann því fram að
vinnslan ætti eftir að dragast enn
frekar saman ef ekki kæmu til aukn-
ar fjárveitingar til vinnslunnar.
heildaryfirlit yfir ráðstöfun á risnufé
utanríkisráðuneytisins þann tíma
sem hann hefur verið þar ráðherra.
Sams konar yfirlit fyrir fjármála-
ráðuneytið segir hann hins vegar
ekki hægt að leggja fram þar sem
þar, sem og í öðrum ráðuneytum, sé
ekki haldin dagbók yfir risnu á sama
hátt og gert hafi verið í utanríkis-
ráðuneytinu að hans ósk frá því í í
kringum síðustu áramót. Segir ráð-
herrann í bréfi sem hann hefur sent
yfirskoðunarmönnum ríkisreiknings
1988 og ríkisendurskoðanda að með
birtingu þessara gagna telji hann sig
hafa gert fullkomlega hreint fyrir
sínum dyrum varðandi spurningar
um það h'vernig risnufé ráðuneytisins
hafi verið várið i sinni ráðherratíð.
Segist hann einnig gera ráð fyrir því
að önnur ráðuneyti geri hreint fyrir
sínum dyrum með þessum hætti. Fer
ráðherrann þess á leit við ríkisendur-
skoðun að hún kanni þetta yfirlit og
láti ráðuneytinu í té álitsgerð um þau
útgjaldatilefni sem kunna að orka
tvímælis eða vera utan marka settra
reglna.
Nefnir ráðherrann nokkur dæmi
s.s. veitingar á vinnufundum með
þingflokki Alþýðuflokksins og jóla-
glögg á heimili hans fyrir samstarfs-
menn.
Jón Baldvin segir að ef breyta eigi
reglum um þessi mál verði það ekki
gert nema á grundvelli haldgóðra
upplýsinga um það, hvaða hefðir,
venjur og fordæmi hafi skapast á
liðinni tíð. Spyr hann ríkisendurskoð-
un og skoðunarmenn hvort þeim sé
kunnugt um eða geti aflað upplýs-
inga um hvort ráðherrar hafi notað
risnufé í ýmsum tilgreindum tilvik-
Sanitas leggur fram kæru til verð-
lagsráðs vegna tilboða Vífilfells
SANITAS hf. hefur lagt fram kæru til verðlagsráðs vegna tilboðs sem
Vífilfell hf. hefur að undanlornu gert kaupmönnum við sölu á gos-
drykkjum. Bréf þessa efnis barst Verðlagsstofnun í gær. Þar er frá
því greint að sölumenn Sanitas hafi að undanfornu orðið varir við
margvísleg afsláttartilboð frá Vífilfelli sem í sumum tilvikum feli í sér
að verslanir fái vörur frá Vífílfelli með sérstökum afslætti gegn því
að vörur Sanitas séu ekki hafðar til sölu í viðkomandi verslun. Verðlags-
stofnun liefur haft málið til athugunar og hyggst krefja Vífilfell skýr-
inga í dag.
í bréfi sem lögmaður Sanitas sendi
Verðlagsstofnun í gær segir m.a: „
Nú í septembermánuði hafa sölu-
menn Sanitas hf. orðið varir við að
Vífilfell hf. hafi gert kaupmönnum
sértilboð á vörum Vífilfells hf. þar
sem boðinn er afsláttur með því skil-
yrði að viðkomandi kaupmaður bjóði
ekki vöru frá Sanitas á sérkjörum.
Sölumenn Vífilfells hf. hafa jafn-
framt krafist þess að auglýsinga-
skilti með auglýsingum Sanitas hf.
væru tekin niður og í mörgum tilfell-
um fjarlægt þau sjálfir. Þá hafa þeir
krafist þess að kaupmenn hætti al-
farið viðskiptum með vörur frá Sanit-
as hf. og í því sambandi boðið sér-
stakan afslátt. Þá hafa sölumennirn-
ir í nokkrum tilfellum krafist sérs-
takrar staðsetningar á vörum Vífil-
fells hf. og Sanitas hf. og dæmi eru
um að þeir hafi raðað vörum Vífil-
fells fyrir og yfir vörur Sanitas hf.“
Þar sem atferli þetta er gróft brot
á lögum nr. 56/1978 verður ekki hjá
því komist að kæra mál þetta til
verðlagsráðs og gera þá kröfu að
viðskiptahættir þessir verði rannsak-
aðir og stöðvaðir þegar í stað.“
Páll Jónsson, forstjóri Sanitas,
sagðist í samtali við Morgunblaðið
líta mál þetta mjög alvarlegum aug-
um og telja þetta brot sérlega gróft.
Þarna væri um grófara brot að ræða
heldur en Vífilfell hefði ástundað
hingað til.
Georg Ólafsson, verðlagsstjóri,
staðfesti í gær að kæra Sanitas hefði
borist til Verðlagsstofnunar. Stofn-
unin hefði aílað upplýsinga í vikunni
sem renndu stoðum undir þetta mál.
Hann sagði að almennt væri litið
alvarlegri augum á má! af þessu tagi
þegar markaðsráðandi fyrirtæki
beitti slíkum aðferðum gagnvart
minni aðilum.
„Ég á von á bréfi frá verðlags-
stjóra og við svörum því þegar þar
að kemur. Við höfum farið yfir mál-
ið með lögfræðingi okkar og hann
fullyrðir að þetta sé í góðu lagi,“
sagði Lýður Friðjónsson, fram-
kvæmdastjóri Vífilfells. Hann sagði
það alrangt að fyrirtækið hefði reynt
að koma vörum Sanitas út úr versl-
unum. Tilboðið fælist í því að veittur
væri tiltekinn afsláttur þegar fram-
stilling væri í hlutfalli við sölu. Lýður
kvað það ennfremur ekki standast
að sölumenn fyrirtækisins hefðu tek-
ið niður auglýsingar Sanitas.
Stöð 2 hef-
ur sótt um
aðra rás
LEYFI það sem myndbanda- og
auglýsingagerðarfyrirtækið Sýn
hf. hcfur fengið til sjónvarpsút-
sendingar er meðal annars bundið
þeim skilyrðum að fyrirtækið sjái
um að skipta um loftnet hjá sjón-
varpsnotendum á ákveðnu svæði
í Mosfeilsbæ. Að sögn Björns Br.
Björnssonar hjá Sýn hf. verða
væntanlega hafnar viðræður við
Stöð 2 um sameiginlega notkun
myndlykla fyrir sjónvarpsstöðv-
arnar. Stöð 2 hefúr sótt um leyfi
til sjónvarpsútsendinga á rás 8,
og hyggst hefja útsendingar á
sérstakri dagskrá um helgar á
þeirri rás.
„Fyrirtækinu hefur verið veitt leyfi
til sjónvarpsútsendinga á rás 6 á
VHF-bandi. Þetta band hefur RÚV
notað til útsendinga til dæmis við
takmarkað svæði í Mosfellsbæ. Nú
þegar þeii' víkja af þessari tíðni þurfa
þeir að fara yfir á svonefnt UHF-
band, og fyrir þær útsendingar þarf
ný loftnet, sem við þurfum að kosta
og sjá um uppsetningu á hjá öllum
notendum RÚV á þessu svæði svo
þeir nái sendingum RÚV áfram án
þess að bera kostnað af því,“ sagði
Björn.
Hann sagði að kannað hefði verið
að kaupa nýja myndlykla sem annað-
hvort yrði hægt að gefa væntanjeg-
um áskrifendum sjónvarpsstöðvar-
innar, eða leigja gegn vægu gjaldi.
„Við teljum okkur ekki getað mark-
aðssett þessa sjónvarpsstöð ef fólk
þarf að kaupa nýja myndlykla fyrir
20.000 krónur. Nú þegar þessi áform
okkar eru orðin opinber geri ég þó
ráð fyrir að við hefjum viðræður við
Stöð 2 um hvort við getum fengið
afnot af myndlyklum þeirra, þannig
að fólk þurfi ekki að kaupa sér nýja.“