Morgunblaðið - 29.09.1989, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29.. SgRTEMBER 11983
„ Hún heíur gkipt um þjóðerni 14 sinnum.
©n hefur 6Qrrrt ekki unniá enntó. "
Hér eru öll fangelsi full-
skipuð. Ég dæmi þig að
vera aðstoðarmann ein-
hvers ráðherrans í heilt
ár...
Með
morgxmkaf&nu
Bensínið er búið. Þú verð-
ur að synda til baka til
Dover...
HÖGNI HREKKVfSI
Vilji kvenna ekki virtur
Kæri Velvakandi.
Mig langar til að þakka Jóhann-
esi Kára Kristinssyni sérstaklega
fyrir grein í Mbl. 17. september
sl. „Frelsi til að velja við fæðingu“.
Það er aðdáunarvert framtak
hjá ljósmæðrum að vekja athygli
á þessu málefni og dáist ég að
þeim kjarki sem þær sýna með að
halda námskeið í að styrkja konur
í að vera sjálfstæðari og velja sér
sínar eigin fæðingaraðferðir, því
þar hefur mikið skort á.
Eg hef þá reynslu að manni er
hreinlega refsað á fæðingarstofn-
unum ef maður hefur einhvetja
skoðun eða vilja sem ekki hentar
fagfólkinu á fæðingarstofunni. Vil
ég þá fyrst nefna menntahroka
þessa fólks t.d. ljósmæðra.
Það er með ólíkindum þegar
ungar og óreyndar ljósmæður full-
ar af menntahroka ætla að stjórna
því hvernig 5 barna móðir vill helst
taka á móti hríðunum og vilja líka
stjórna því hvernig hún fæðir. Oft
er hér um að ræða ungar stúlkur
sem ekki hafa eignast börn og vita
því ekkert um það hvernig er að
vera með hríðir. Þær segja einnig
að það sé svo mikil áhætta að
gera þetta svona eða hinsegin að
það kosti þjóðfélagið svo mikið ef
barnið verði ekki heilt t.d. vegna
súrefnisskorts og að konan sé nú
best geymd í „örygginu“ á
spítölunum.
Það viðhorf hefur verið ríkjandi
hér á íslandi í fæðingarhjálp að
best væri að konan vissi sem
minnst — það væri best fyrir kon-
una sjálfa. Sjálfsaginn og vilja-
styrkurinn hafa verið hrifsaðir
burtu af konum og í staðinn boðið
deyfingar, inngrip og falskt öryggi.
Konum er sagt að monitor sé
nauðsynlegur og áróðursherferð
er nú í gangi fyrir epidúral mænu-
deyfingu. En minna er útlistað um
aukaverkanir eða áhættuna þar.
Nei frumbyrjur eiga að panta þetta
allt fyrirfram jafnt og fjölbyijur.
Annað er það sem ég hef aldrei
skilið, af hveiju íslenskar frum-
byrjur fá ekki grindarmælingu eins
og gerist í öðrum löndum.
Öllu því afbrigðilega er haldið á
lofti en minna látið með eðlilegar
fæðingar. Konum er talið trú um
að deyfing sé nauðsynleg og inn-
grip í fæðingar eðlileg. Það væri
gaman að fá ljósmóður eða fæðing-
arlækni til að lýsa því hvernig eðli-
leg fæðing er á fæðingardeildum
sjúkrahúsa í dag.
Konur í gegnum aldirnar vita
að fæðing er ekki „sjúkdómstil-
felli“ heldur eðlilegt athöfn en það
sem hefur staðið í vegi fyrir því
að konur hafi fengið að fæða eins
og þær sjálfar vildu er fyrst og
frernst skortur á upplýsingum um
eigin rétt og svo hafa bara ekki
allar konur kjark til að standa
gegn þeim fagmannahroka sem
margar hafa reynslu af á fæðing-
ardeildum spítalanna.
Ég hef átt börn samkvæmt að-
ferðum Leboyer og þurft að beij-
ast fyrir að fá það í gegn. Ég hef
líka þurft að láta undan ungri ljós-
móður sem sagðist ekki geta tekið
á móti barninu nema að fá að nota
monitor því hún kynni ekki annað
og það væri best fyrir mig og barn-
ið (ég var þvinguð til þess). Hvern-
ig er það, læra ljósmæður í dag
ekki og nota tréhlustunarpípur?
Ég hef átt nokkur börn á nokkr-
um stofnunum og finnst mér Fæð-
ingarheimili Reykjavíkur vera eina
stofnunin sem er eitthvað í þá átt
að vilji hinnar fæðandi konu er
virtur.
Mér finnst að kvenréttindabar-
átta á íslandi hefði fyrir löngu átt
að vera búin að taka þennan mikil-
væga þátt í lífi hverrar konu og
setja á oddinn í átt að kvenfrelsi
og hjálpa konum að sameinast í
því að þær aðstæður séu fyrir hendi
aðkomur fái að fæða eins og þær
sjálfa kjósa helst.
En ég geri mér líka grein fyrir
því að tii að kona hafi nokkra löng-
un eða vilja til að velja þetta sjálf
þarf að koma til mikil fræðsla sem
mér finnst af mjög skornum
skammti í okkar skólakerfi og svo
ekki sé talað um mæðraskoðun eða
þá foreldrafræðslu sem hingað til
hefur verið völ á hérlendis.
Konur eru hræddar að taka þá
ábyrgð að sig að velja þetta sjálfar
því þeim er sagt að ábyrðin sé svo
mikil en ekki hef ég orðið vör við
að læknar væru kallaðir til ábyrgð-
ar nema í örfáum tilfellum.
Abyrgðin er konunnar hvort sem
er.
Vonandi breytist þetta þó með
svona konum eins og þeim Guð-
rúnu og Hrefnu og óska ég þeim
velfarnaðar og vona að þær hafi
sem mest áhrif. Grundvallaratriðið
er þó að það verður að koma til
hugarfarsbreyting hjá ljósmæðrum
og fæðingalæknum varðandi þetta
má svo að fæðandi konur fái að
fæða með reisn og séu virtar sem
manneskjur með fijálsan vilja.
Móðir
Víkverji skrifar
Víkveiji leyfir sér fyrir hönd
golfáhugamanna að þakka
Ríkissjónvaipinu fyrir beina útsend-
ingu frá Ryder-keppninni um síðustu
helgi. Þama voiu saman komnir allir
beztu golfleikarar heims. Þeir léku
af snilld eins og við mátti búast en
einnig sýndu þeir minni spámönnun-
um í golfinu að þeir beztu geta líka
gert hrikaleg mistök. Lokakeppnin á
sunnudaginn var geysilega spennandi
og úrslitin réðust ekki fyir en á
síðustu holunni.
Golf þykir sérstaklega hentug
íþrótt til að sýna í sjónvaipi. Þar
sameinast falleg náttúra og spenn-
andi leikur. Spennan eykst auðvitað
þegar sýnt er beint, eins og í þessu
tilfelli. Víkveiji telur fullvíst að hin
góða reynsla af útsendingunum Um
helgina verði til þess að RUV haldi
áfram að sýna beint frá golfmótum.
XXX
Iþróttadeild Ríkissjónvarpsins hef-
ur staðið sig afburða vel undanfar-
in misseri. Það er engum vafa undir-
oipið, að íþróttadeildin er helsta rós
RUV nú um stundir. Þegar merkir
íþróttaatburðir hafa verið á dagskrá
erlendis hefur deildin boðið uppá
beinat' útsendingar. íslandsmótið í
knattspyrnu fékk góða umíjöllun í
sumar og mikil framför var að fá
myndir frá leikjum kvöldsins strax í
fréttum kl. 23.1 vetur verður íslands-
mótið í handknattleik leikið síðdegis
á laugardögum. Þar með opnast
möguleikar fyrir RUV að sýna leiki
beint. Iþróttaáhugamenn líta með
eftirvæntingu til komandi vetrar.
xxx
Iþróttadeild Stöðvar 2 hefur orðið
að láta í minni pokann í sam-
keppninni við RUV. Enda er við
ramman reip að draga, íþróttafrétta-
menn Stöðvar 2 eru aðeins tveir en
kollegar þeirra á RUV eni fimm. Þá
er RUV aðili að Evrópusambandi
sjónvarpsstöðva og hefur einkarétt á
sýningu efnis þaðan. Stöð 2 hefur
reynt að feta inn á aðrar brautir en
RUV, t.d. með umfjöllun um bílaí-:
þróttir og keilu. Ahugamenn um
þessar greinar fagna þessu.
Víkveiji telui' að íþróttadeild
Stöðvar 2 hafi gert mikil mistök sl.
laugardag, þegar birt voin viðtöl við
beztu knattspyrnumenn landsins.
Viðtölin vom greinilega tekin á upp-
\
skemhátíð knattspymumanna seint
á föstudagskvöld. Knattspymuhetj-
uraar höfðu verið að fagna sigri um
kvöldið og viðtölin tekin á óheppileg-
um tíma, vægast sagt. Og ekki bætti
úr skák við þessar kringumstæður,
þegar knattspyrnuhetjumar vom
beðnar að gefa ungum aðdáendum
sínum heillaráð! Víkveiji hefur líka
heyrt það á ungum knattspyrnu-
áhugamönnum, að þessi ráð hafi far-
ið fyrir ofan garð og neðan.
xxx
Fyrir skommu bauð Víkveiji út-
lendingi út að borða í hádeginu.
Maðurinn hafði sérstakar óskir um
að borða þar sem boðið væri upp á
úrvals fisk. Fyrir valinu. varð Hallar-
garðurinn í Húsi verzlunarinnar, sem
þekktur et' fyrir góðan fisk. Máltíðin
og þjónustan var fyrsta flokks og
hinn útlendi gestur sagðist enn einu
sinni vei'ða að dásama íslenzka fisk-
inn, sem hann taldi hinn bezta í
heimi. Miklar breytingar hafa verið
gei'ðar á Hallargarðinum. Staðurinn
er með léttara yfirbragði en áður og
breytingamar vel heppnaðar að mati
Víkveija.