Morgunblaðið - 14.11.1989, Blaðsíða 12

MPfiqUNBLAÐip ÞRlDJyDAGUR 14., NQV^EMpER 1989 ■
12

N aumhy g'gj a
Myndlistarmaðurinn Árni Páll
hefur með sanni ýmislegt braliað í
nýlistunum um dagana, — er hér
ekki við eina fjölina felldur.
Hann virðist ekki una vel við
sama hlutinn né sömu liststefnuna,
heldur tekur það upp hveiju sinni,
sem hann álítur mest spennandi í
list samtímans.
Fram til 24. nóvember eru nokk-
ur ný verkefni hans til sýnis í list-
húsi Sævars Karls Ólasonar í
Bankastræti 9.
Blýantur og þurrkrít
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
I Gallerí Borg sýnir um þessar
mundir Þórður Hall 26 teikningar
unnar með blýanti og þurrkrít.
Þórð þarf ekki að kynna enda
löngu þekktur langt út fyrir land-
steinana fyrir grafíkmyndir sínar.
Hann er og ötull við að sýna á al-
þjóðlegum liststefnum.
Aðallega hefur Þórður haldið sig
við grafíkina, en hann hefur einnig
lagt rækt við málverkið og teikn-
inguna. Hann hefur haldið a.m.k.
eina málverkasýningu, og kemur
nú fram á sjónvarsviðið með þessar
teikningar sínar.
Þær eru flestar nokkuð stórar,
enda er það hefðin um þessar
mundir, en þó teljast þær ekki í
yfirstærð.
Það vill svo skemmtilega til, að
nú eru tvær sýningar á teikningum
1 gangi í miðbænum samtímis, sem
verður að teljast all óvenjulegt, því
að stundum hafa ár liðið á milli
slíkra sýninga, þar sem uppistaðan
hefur verið ný verk. Er því um
upplagt tækifæri að ræða fyrir fólk
að kynna sér nútímaviðhorf í þess-
ari Iistgrein, sem því miður hefur
ekki átt upp á pallborðið hjá íslend-
ingum, ef frá eru skildar skopteikn-
ingar.
En hin æðri risslist er mikils
metin víða í útlandinu, og sýningar
á nýrri sem, eldri sýnishornum list-
greinarinnar rata reglulega á virt-
ustu listsöfn h'eimsins ...
Þessar teikningar Þórðar Hall
eru all frábrugðnar grafíkmyndum
hans, formin stærri og heilli og
mun minna >gert af því að hlaða
myndflötinn smáatriðum. Og því
einfaldari sem þær eru því betur
komast þær til skila til skoðan-
dans, jafnframt því sem þær eru
einnig því snjallari.
Satt að segja kann ég mun betur
að meta svipmestu verkin á þess-
ari sýningu en flest það, sem Þórð-
ur hefur gert í grafík og málverki.
Ég nefni hér helst myndir eins og
„Vetrarsólhvörf" (3), „Á heitu
sumarkvöldi“ (4), „Veðrabrigði"
(9), „Jökulgil" (24) og „Hillingar“
(26). Allar þessar myndir eiu hrein-
ar og ómengaðar svart-hvítar
teikningar mjúkra blæbrigða og
stórra foiTna. Ekki meðtek ég á
sama hátt þær myndir, sem Þórður
hefur bætt lit í, nema þegar hann
gerir það á mjög fínan og varfærn-
islegan hátt eins og í myndunum
„Vornæðingur" (12), „Speglun"
(14) og „Jökultunga" (17), og í
þeim öllum vinnur örfínn liturinn
með svart-hvítu blæbrigðunum, en
er hann notar meira litamagn, vill
það stinga í augun a.m.k. í fyrstu.
En hér skiptir þó meginmáli, að
listamaðurinn er ótvírætt í sókn í
sínum svipmestu verkum.
Er hér um að ræða nokkur smá-
verk á gólfi og veggjum í anda
þeirrar stefnu, sem nefnist „minim-
alisrni" á útlensku, en hefur verið
þýdd sem naumhyggja á íslenzku,
sem hafnar öllum útúrdúium og
krúsindúllum, en hefur einfaldleik-
ann til vegs í sinni hreinustu, skýr-
ustu og beinustu mynd. Hér er iðu-
lega um að ræða hugmyndir, sem
listamenn teikna en fagmenn út-
færa á óaðfinnanlegan hátt, — eig-
inlega 100% nákvæmni.
Þessi tegund listar átti miklu
fylgi að fagna fyrir nokkrum árum,
en varð svo að víkja um stund fyr-
ir háværari stefnum, t.d. litríkum
risamálverkum. Á síðustu árum
hefur stefnan aftur hafist til vegs
og m.a. er-einn helsti forvígismaður
hennar, Donaid Judd, meðal þekkt-
ustu núlistamanna heimsins um
þessar mundir.
Það fer ekki mikið fyrir myndum
Árna Páls í hinu litla en fagra list-
húsi, en þær draga hins vegar fram
hin sérstöku einkenni rýmisins,
þannig að ýmislegt smálegt svo
sem hnnglaga slökkvari svo og
innstungur á veggjum verða sem
hluti sýningarinnar og keppa við
sjálf myndverkin. Jafnvel stendur
maður sig að því að fara að skoða
miðstöðvarofnana sérstaklega og
yfirhöfuð allt herbergið og rýmið í
hólf og gólf.
Auðvitað er heiimikill tilgangur
í þessu og hefði skoðendum verið
gerður greiði með því, að eðli
naumhyggju væri útskýrt í fáum
dráttum í sýningarskrá.
Þetta er sýning, sem þeir skoða,
sem innvígðir eru í þessa tegund
lista, en naumast miklu fleiri, enda
helst til þess fallin að fara fyrir
ofan garð og neðan hjá venjulegu
fólki.
Sjálfum finnst mér Árni Páll
komast allvel frá sínum hlut, þótt
myndverkunum svipi býsna mikið
til þess, sem maður hefur séð áður
innan liststefnunnar.
Árni Páll
myndlistar-
maður.
■ ÞRIÐJJJ Háskólatónleikar
vetrarins verða haldnir á morgun,
miðvikudag, kl.
12.30 í Norr-
æna húsinu. Að
þessu sinni kem-
ur fram þver-
flautuleikarinn
Martiel Narde-
au. Á Háskóla-
tónleikum fýrir
tveimur árum
flutti Martiel sex af tólf fantasíum
Telemanns fyrir einleiksflautu og
nú flytur hann þar sex sem eftir eru.
H ÞÓRÐUR S. Gunnarsson,
hæstaréttarlögmaður, mun leggja
fram fyrirmynd að dreifisamning-
um fyrir inn- og útflytjendur á
morgunverðarfundi Verslunarráðs
Islands á morgun. Fundurinn verð-
ur í Skálanum á Hótel Sögu og
hefst.kl. 8. Ætlun Verslunarráðs
er að styrkja samningsstöðu
íslenskra fyrirtækja og treysta
grundvöll viðskiptanna með þessum
samningi. Fundurinn er öllum opinn
en tilkynna þarf þátttöku í síma
83088.
Morgunblaðið/Sverrir
Jón Sigurður Loftsson í nýju
versluninni.
■ RAFBÚÐ Vesturbæjar heitir
ný raftækjaverslun í JL-húsinu.
Kappkostað verður að hafa fjöl-
breytt úrval af raftækjum, raf-
búnaði, ljósaperum, ljósum og ýms-
um smávörum. Aðaleigandi er Jón
Sigurður Loftsson.
■ JÓN Sigurðsson og hljómsveit
hans leika fyrir dansi á sunnudags-
kvöldum á Hótel Borg til áramóta.
Hjördís Geirsdóttir og Trausti
Jónsson syngja með hljómsveit
Jóns.
Sigríður Ella
því í gömlu versi, Maríusonur,
mér er kalt, eftir Hjálmar H.
Ragnarsson, var söngur kórsins
mjög góður, enda er þetta litla
vers Hjálmarg hrein perla. Credo
var vel flutt en hefði mátt vera
hraðar. Tónsmíðin skiptist í tal-
söngskafla sem hlaðnir eru hljóm-
rænt mjög skemmtilega upp en
inn á milli er tal og hvísl, sem var
ekki nógu ákaft, þannig að spenn-
an datt niður á köflum.
Næstu tvö lögin, eftir Schutz
og Mosart, voru þokkaleg en í
tveimur lögum eftir Wolf og mót-
ettu eftir Nystedt var söngur
kórsins betri en _ hann hefur
nokkru sinni verið. I lögunum eft-
ir Wolf, sem sungin voru á
íslensku (Þorst. Valdimarsson),
var seinna lagið einkar skemmti-
lega flutt, enda frábær tónsmíð.
Hápunktur tónleikanna var Adro
te, motetta eftir Knut Nystedt,
sem var glæsilega flutt. Með þess-
um tónleikum hefur Dómkórinn,
undir stjórn dómorganistans,
Marteins H. Friðrikssonar, tekið
sér stöðu við hlið okkar bestu
kóra og nú hefst gangan upp
þungfærar og vandrataðar hlíðar
Parnassum, en ábúendur þar á
bæ krefja gesti um einlæga trú
og fegurð, göfgi, mannvit og
kærleika. •
__________Tónlist______________
Jón Ásgeirsson
Sigríður Ella Magnúsdóttir og
Geoffrey Parsons héldu tónleika
í íslensku óperunni sl. sunnudag
og fluttu söngverk eftir Haydn,
Schubert, Delius, Sibelius, Ross-
ini, Verdi, Donizetti og sex
íslensk, eftir jafn mörg tónskáld.
Efnisskráin var eins og ofin um
tvær tilfinninga-andstæður, treg-
ann og glettnina, sem birtust í
tveimur fyrstu lögunum eftir Ha-
yden, She never told her love og
Eine sehr gewöhnliche Geschich-
te. Eftir Schubert söng Sigríður
Ella fjögur iög, Auf dem Wasser,
Rastlose Liebe, Romanze og Der
Musensohn. Söngurinn í vatninu
var fallega fluttur en best voru
rómansan og Sonur listagyðjunn-
ar. í lögum Sehuberts átti Parsons
frábæran leik, t.d. í Der Mus-
ensohn, sem vart getur að heyra
betur fluttan en hjá Parsons að
þessu sinni.
íslensku lögin voru einstaklega
vel flutt, svo vel að þau fengu á
sig alþjóðlegan svip. Draumal-
andið (Sigfús Einarsson) og Vor-
vindur (Sigv. Kaldalóns) voru
samt í sérflokki en hin jögin voru;
Þess bera menn sár (Á. Thorst.),
Mánaskin (Eyþ. Stefánss.), í ljar-
lægð (Karl 0. Runólfss.) og það
glettna lag, Litla kvæðið um litlu
hjónin (Páll ísólfss.).
Fjögur lög, eftir Delius, við
enska þýðingu á skandinavísku
skáldunum Jaeobsen, Björnson og
Josephson, voru minnst spennandi
viðfangsefnin á tónleikunum.
Þetta eru ljúf lög en einum of
áferðarfalleg. Það var hins vegar
kveðið fastar að í lögunum eftir
Sibelius, Sáf, sáf, susa, Flickan
kom ifrán sin alsklings möte, sem
var meistaralega vel flutt, Spánet
pá vattnet og Syarta rosor.
Síðasti hluti efnisskrár var
helgaður glettninni, þar sem
Rossini, Verdi og Donizetti ófu
tónum sínum um ítalskar þjóðví-
sur og þar fóru Sigríður Ella og
Parsons á kostum.
Sigríður Ella Magnúsdóttir er
mikill listamaður og eins og vera
ber, eru tónleikar sem þessir ofn-
ir úr mörgum ólíkum þráðum en
hún -hefur verið sérlega lánsöm
að fá til samstarfs við sig Geof-
frey Parsons, frábæran undirleik-
ara og mikinn snilling í túlkun. Á
þann máta er ofið í eitt gott list-
efni, góðir flytjendur og þakklátir
áhreyrendur.
Sigríður Ella
Magnúsdóttir
Geoffrey Parsons
Tónlistardagar Dómkirkjunnar:
Kórtónleikar
Aðrir tónleikar tónlistardag-
anna voru haldnir sl. laugardag
og fluttu dómorganistinn Mar-
teinn H. Friðriksson og Dómkór-
inn tónverk eftir J.S. Bach,
Schutz, Mozart, Wolf, Nystedt,
íslensku tónskáldin Þorkel Sigur-
björnsson, Hjálmar H. Ragnars-
son, Jón Nordal og raddsetningar
eftir Róbert A. Ottósson og Jón
Þórarinsson.
Dómorganistinn Marteinn H.
Friðriksson hóf tónleikana með
Prelúdíu og fúgu í G-dúr (BMW-
541), eftir J.S. Bach, sem mun
vera samin er meistarinn starfaði
í Weimar en endursamin 1742 í
Leipzig. Marteinn lék verkið mjög
vel og af öryggi, í stíl sem hæfir
tónmáli og tíma meistarans.
Seinna á tónleikunum Iék Mar-
teinn Tokkötu fyrir orgel (1985),
eftir Jón Nordal og náði víða að
gera þetta ágæta orgelverk
spennandi áheyrnar.
Kórinn hóf söng sinn á þremur
raddsetningum, einni eftir Róbert
A. Ottósson, Gefðu að móðurmál-
Marteinn H. Friðriksson
ið mitt, og tveimur eftir Jón Þór-
arinsson, snilldarraddsetningun-
um á Jesú mín morgunstjarna og
Um dauðann gef þú, Dottinn,
mér. Það var þokki yfir söng kórs-
ins og í verki Þorkels Sigurbjörns-
sonar, 121. sálmi Davíðs, var eins
og kórinn væri að syngja sig upp,