Morgunblaðið - 14.11.1989, Blaðsíða 26

Reuter
Kommúnistakjör í Serbíu
Slobodan Milosevic, forsetaframbjóðandi og voldugasti maður júgóslav-
neska sambandsríkisins Serbíu, og eiginkona haiis, Mirjana, yfirgefa
kjörstað í Belgrað á sunnudag. Kosinn var forseti og til þings og voru
kosningamar leynilegar í fyrsta sinn síðan kommúnistar komust til valda.
Þrír mótframbjóðendur Milosevic eru allir kommúnistar og sama er að
segja um frambjóðendur til þings Serbíu. Ymsir menntamenn hafa mót-
mælt þessu og krafist raunverulegs fjölflokkalýðræðis og margir kjósend-
ur, sem sjónvarp landsins tók tali á sunnudag, voru sama sinnis. Kjör-
sókn var um 74% og verða úrslit birt á morgun, miðvikudag.
Þjóðverjar geta
ekki einir ákveð-
ið að sameinast
cecf aaaM3Yóid .tt tiuoAcrjtqmd giQAjaKUQflOM
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 1*4: NÓVEMBER-1989'
Helmut Kohl í Póllandi:
Lublin í Póllandi. Reuter.
HELMUT Kohl kanslari Vestur-Þýskalands reyndi að draga úr vanga-
veltum manna um sameiningu þýsku ríkjanna með því að segja þar
sem hann var staddur í opinberri heimsókn í Póllandi að sameining
væri ósennileg án samþykkis nágrannanna í Evrópu. Hann fullvissaði
Pólveija einnig um að efnahagssamstarf við þá myndi ekki líða fyrir
aukin viðskipti þýsku ríkjanna.
í andstöðu við sögulega þróun að
halda því fram að Þjóðveija eina
varðaði hvort og hvernig þeir réðu
sínum málum og hvort þeir gengju
sinn veg í sömu átt og nágrannarnir
eða á móti straumnum," sagði Kohl.
Jacques Delors, forseti fram-
kvæmdanefndar Evrópubandalags-
ins, sagði í viðtali við vestur-þýsku
sjónvaipsstöðina ZDF á sunnudag
að hann hefði engar áhyggjur af
auknum samskiptum Austur- og
Vestur-Þýskalands. Þegar hann var
spurður hvort hann sæi fýrir sér að
bæði þýsku ríkin yrðu aðilar að EB
svaraði hann: „Ekkert er útilokað.
Ég ræð þar engu um. Það eru Þjóð-
veijar sem þurfa að vega og meta
kostina og gallana sem því fylgja og
taka sjálfstæða ákvörðun."
Nýlegar skoðanakannanir sýna að
4/5 Vestur-Þjóðveija eru hlynntir
sameiningu þýsku ríkjanna. Ekki eru
til sambærilegar kannanir á við-
horfum Austur-Þjóðveija en frétta-
menn sem töluðu við þá í Vestur-
Berlín um helgina fengu á tilfinning-
una að sameining væri þeim ekki
ofarlega í huga. „Ég hef aídrei
kynnst öðru en tveimur þýskum
ríkjum hvers vegna að breyta því?“
sagði Austur-Þjóðveiji um tvítugt og
virtist ekki hafa mikinn áhuga á því
sem um var spurt. Hjá sumum kom
fram ótti við að Vestur-Þýskaland
myndi hreinlega „gleypa" Austur-
Þýskaland. Aðrir sögðu að tvö þýsk
ríki væru réttlát refsing Þjóðverja
fyrir að hafa hleypt seinni heims-
styijöldinni af stað.
Dounreay:
Mikillmeiri-
hluti andvíg-
ururðuninni
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari
Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
Yfírgnæfandi meirihluti kjós-
enda á Katanesi, sem tóku þátt i
atkvæðagreiðslu um urðun geisla-
virks úrgangs á Dounreay-svæð-
inu, var henni andvígur. Talsmenn
fyrirtækisins, sem sér um urðun
alls úrgangs frá breskum kjarn-
orkuverum, NIREX, segja veru-
legan stuðning við áform fyrirtæk-
isins á svæðinu.
NIREX hefur til athugunar tvo
staði á landi til að urða geislavirkan
úrgang. Þeir eru Sellafield á norð-
vesturströnd Englands og Dounreay
á norðurströnd Skotlands. Eru til-
raunaboranir hafnar en líða munu
nokkur ár áður en tekin verður end-
anleg ákvörðun um urðunina. Sýslu-
nefndin á Katanesi ákvað að efna
til atkvæðagreiðslunnar til að kanna
hug íbúanna til framkvæmdanna
þótt hún sé ekki bindandi fyrir neinn.
Úrslitin voru kunngerð í síðustu
viku. Um 58% kjósenda tóku þátt í
atkvæðagreiðslunni eða um 12.000
manns, Voru 8.800 á móti urðuninni
en rúmlega 3.000 meðmæltir.
Winnie Ewing, þingmaður skoskra
þjóðernissinna á Évrópuþinginu fyrir
Hálöndin, sagði, að fólk á Katanesi
vildi ekkert með NIREX hafa og
hefði sent fulltrúa þess heim til að
hugsa tillögur sínar upp á nýtt.
Fulltrúi NIREX sagði, að veruleg-
ur stuðningur væri við urðunina á
Katanesi þótt auðvitað hefði verið
æskilegra, að meirihluti væri fyrir
henni.
Reuter
Kohl gerði sólarhrings hlé á heim-
sókn sinni á föstudag vegna hinna
sögulegu atburða í Austur-Þýska-
landi. Þegar kanslarinn kom aftur
til Póllands mætti honum nokkur
tortryggni vegna hugsanlegrar sam-
eingar þýsku ríkjanna sem óneitan-
lega vekur mörgum ugg í bijósti í
ljósi sögunnar. Kohl minnti á að sú
stefna sem klyfi þjóðir væri úrelt og
þess vegna ótrúverðug og ranglát.
„En það væri einnig ótrúverðugt og
Það var söguleg stund er borgarstjórar Austur- og Vestur-Berlínar tókust í hendur á Potsdam-torgi í
Berlín þegar þar var rofið gat í múrinn á sunnudagsmorgun. _
Einstök helgi í sögu Þýskalands:
Endurfundirnir minntu í
senn á jól og kjötkveðjuhátíð
Vestur-Berlín. Reuter.
STÆRSTU útihátíð í seinni tíma sögu Þýskalands lauk í gær þegar
á þriðju milljón Austur-Þjóðveija sneri aftur til vinnu sinnar og
daglegs lífs eftir að hafa heimsótt Vestur-Þýskaland. Berlínarborg,
sem verið hefúr klofin í rúm 28 ár, iðaði af lífi og haft er á orði að
þar hafi verið haldin mesta hátíð í sögu Þýskalands um helgina —
endurfúndir sem minntu í senn á jólin og kjötkveðjuhátíð og höfðu
yfir sér þjóðhátíðarblæ.
Það dró nokkuð úr þjóðhátíðar-
■stemmningunni í Vestur-Þýska-
landi á sunnudagskvöld þegar
milljónir Austur-Þjóðveija bjug-
gust til að halda heimleiðis eftir
helgardvöl í vestrinu. Talið er að
fjórar milljónir Austur-Þjóðveija
hafi fengið vegabréfsáritun til að
heimsækja Vestur-Þýskaland eða
fjórðungur þjóðarinnar. Þar af
hafa tæplega 3 milljónir manna
fært sér ferðafrelsið í nyt. Sam-
kvæmt upplýsingum frá vestur-
þýskum yfirvöldum hafa 23.000
Austur-Þjóðveijar beðist hælis í
Vestur-Þýskalandi síðan hömlum
á ferðafrelsi var aflétt á fimmtu-
dag.
Ekki er lengra en vika síðan
landamæra ríkjanna var hvað best
gætt af öllum í heiminum. En á
sunnudag voru 10 nýjar landa-
mærastöðvar teknar í notkun og
Berlínarmúrinn 'rofinn á fleiri stöð-
um til að auðvelda samgöngur
milli borgarhlutanna. Núna eru 30
opnar landamærastöðvar milli
ríkjanna en voru íjórar fyrir utan
hlið á múmum.
Flóðbylgja Austur-Þjóðveija olli
ýmsum vanda og ekki er ofmælt
að segja að verulega hafi reynt á
skipulagsgáfu Þjóðveija. Við
landamærin var tekið á móti gest-
unum með blómum, súkkulaði og
kampavíni. Viða fengu Austur-
Þjóðveijar frían bjór á ölstofum.
Útvarpsstöðvar auglýstu ókeypis
gistingu í heimahúsum fyrir gest-
ina. í Berlín bauðst þeim að fara
á tónleika eða knattspyrnuleik.
Gripið var til þeirrar nýbreytni að
hafa búðir opnar á sunnudag nærri
landamæmnum og í Vestur-Berlín
til að koma til móts við Austur-
Þjóðveijana. Löngu áður en versl-
anir vom opnaðar klukkan 11 á
sunnudagsmorgun höfðu myndast
biðraðir og sögðu gárungarnir að
seint ætiuðu Austur-Þjóðverjar að
láta af þeim sið. Gestirnir fundu
náttúrlega fyrir því að ekki fékkst
mikið fyrir mörkin 15 sem austur-
þýsk stjórnvöld heimila þeim að
skipta. Því komu 100 mörkin
(3.300 ísl. kr.), sem vestur-þýsk
yfirvöld em reiðubúin að gefa
hveijum Austur-Þjóðveija einu
sinni ári, í góðar þarfir. Biðraðir
mynduðust við banka sem dreifa
peningunum. „Það em nógir pen-
ingar handa ykkur öllum en við
getum ekki afgreitt alla í einu,“
hrópaði starfsmaður Deutsche
Bank í Berlín þegar þröngin var
sem mest. í sumum búðum var
jafnvel tekið á móti austur-þýskum
mörkum, sem hingað til hafa verið
verðlaus, á genginu 1 á móti 10.
Lögregla og Félag vestur-þýskra
bifreiðaeigenda áttu fullt í fangi
með að fjarlægja bilaðar austur-
þýskar bifreiðar af hraðbrautum
um helgina og bensínafgreiðslu-
menn blönduðu af kappi saman
olíu og bensíni í tvígengisvélamar.
Einn áhrifamesti átburður helg-
arinnar var þegar borgarstjórar
Austur- og Vestur-Berlínar, Er-
hard Krack og Walter Momper,
tókust í hendur á Potsdam-torgi á
sunnudag þegar opnað var nýtt
hlið milli borgarhlutanna. Þarna
var áður hjarta Berlínar þegar hún
var höfuðborg þýska ríkisins en
torgið lenti milli tveggja múr-
veggja árið 1961 og hefur verið
vettvangur landamæravarða síðan
þá.
TÖLVUSKÖU STJÓRNUNABFÉLAQS tSLANOS .
tölvuskólarA
TÖCVUSKÓLI GÍSLA J. JOKNStN
Byrjendanámskeið fyrir
notendur dBASE III+^
og dBASE IV
Tími og staður:
20.-24. nóv.
kl. 08.30-12.30
í Ánanaustum 15, Reykjavík
Leiðbeinandi: Ólafur H. Einarsson
SKRÁNING I SÍMUM 621066 og 641222.