Morgunblaðið - 21.09.1997, Blaðsíða 42

42 SUNNUDAGUR 21. SEPTEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
HUGVEKJA
Friður í
kirkju
Arfleifð kirkjunnar er
lifandi sjóður. Séra
Heimir Steinsson
segir sjóðinn ávaxtast
við tilbeiðslu og
kristna fræðslu.
SUMARIÐ hefur verið gott á
Þingvöllum. Langvinn hlýindi
vöfðu landið örmum, og gróður-
inn stóð í blóma. Fieiri sumar-
gestir en nokkru sinni fóru um
Lögberg. Hópar í hundraðatali
söfnuðust saman „þar sem heilög
véin stóðu“ og rifjuðu upp hina
einstæðu sögu þessa „helgistað-
ar allra íslendinga", eins og
Þignvellir nefnast að lögum.
Margar stundirnar hefur verið
fagurt um að litast í Bláskógum.
En nú er sumarið senn úti og
september runninn upp. „Hundr-
aðlitur haustskógarsynfónninn"
bragar í allri sinni takmarka-
lausu litadýrð. Þegar þessar línur
eru skráðar, skín sól af heiðum
himni í hressandi andvara af
Súlum. Litbrigði jarðarinnarfara
vaxandi dag frá degi. Nú er lag
að skunda á Þingvöll og baða sig
í litunum, sem hér verða hverju
sinni á mörkum síðsumars og
hausts.
Upphefð og auðmýking
í dag er 17. sunnudagur eftir
Þrenningarhátíð. Tvö af þremur
guðspjöllum dagsins ijalla um
það, er Jesú læknar á hvíldar-
degi. Fyrir það sætti hann ámæli
af hálfu lögvirtinga og farísea.
Þeir töldu óheimilt að vinna nokk-
urt verk á hvíldardegi, einnig
líknarverk. Jesús setur hér upp
nýja forgangsröðun: Það skiptir
meira máli að gjöra öðrum gott
en að hlíta hvíldardagsboðorðinu
bókstaflega. Og Jesús sagði við
faríseana: „Hvíldardagurinn varð
til mannsins vegna og eigi maður-
inn vegna hvíldardagsins. Því er
Mannssonurinn einnig herra
hvíldardagsins." (Mark.2:27-28).
í fyrsta guðspjalli dagsins
greinir líka frá því, að Jesús gaf
því gætur, hvemig þeir sem boðn-
ir voru í veizlur, völdu sér hefðar-
sætin. Hann benti á, að réttara
væri að velja sér sæti á yzta bekk
í þeirri von, að húsráðandi bjóði
gesti sínum að flytja sig hærra
upp. „Því að hver sem upp hefur
sjálfan sig, mun auðmýktur
verða, en sá sem auðmýkir sjálfan
sig, mun upp hafinn verða“
(Lúk.l4:7-U).
. í bandi friðarins"
Kærleiksverk og hógværð eru
þannig meðal grunntónanna í
guðspjöllum þessa Drottinsdags.
Sömu strengir eru slegnir í öðrum
ritningarlestri dagsins eftir fyrstu
textaröð, en hann er tekinn úr
bréfi Páls postula til Efes-
usmanna og hljóðar á þessa leið:
„Ég, bandinginn vegna Drott-
ins, áminni yður þess vegna um
að hegða yður svo sem samboðið
er þeirri köllun, sem þér hafið
hlotið. Verið í hvívetna lítillátir
og hógværir. Verið þolinmóðir,
langlyndir, og umberið hver ann-
an í kærleika. Kappkostið að
varðveita einingu andans í bandi
friðarins. Einn er líkaminn og
einn andinn, eins og þér líka vor-
uð kallaðir til einnar vonar. Einn
er Drottinn, ein trú, ein skírn,
einn Guð og faðir allra, sem er
yfir öllum, með öllum og í öliurn"
(Ef.4:1-6).
Þessum hvatningarorðum bein-
ir kirkjan til barna sinna á hverri
tíð. Oss er bæði skylt og skynsam-
legj; að ætla þeim orðum stað við
hjartarætur vorar. Það er einstak-
lega óhyggilegt að deila opinskátt
um kirkjustjórn eða kennimann-
legt snið. Þess konar ágreiningur
dregur úr trausti almennings og
veldur því m.a. að fleiri gjöra
sjálfa kirkjuskipanina að álitum
en éiður var.
í útlendum sálmi, sem séra
Friðrik Friðriksson þýddi, segir á
þessa leið:
Friður í kirkju og frelsi guðlegt riki,
friður í landi, heift og sundrung víki,
friður í hjarta færi sumargróður,
faðir vor góður!
Hér fléttar skáldið saman frið
í kirkju og í landi. Þar er skil-
merkilega talað. Kirkja Krists er
grundvöllur þjóðfélags og einn
af hornsteinum friðar í landi.
Arfleifð kirkjunnar er uppistaða
samfélagslegra hátta. Ekki verð-
ur séð, hvert landsmenn fengju
snúið sér, ef þeir með nokkrum
hætti sneru baki við kristnum
dómi.
Enda er ekki ástæða tii að
ætla slíkt verða munu. Þjóðkirkja
í nútímaskilningi íslendinga og
annarra Norðurlandabúa er að
vísu einkar álitlegur valkostur,
þegar menn ígrunda kirkjuskipan
framtíðarinnar, en þó engan veg-
inn eina úrræðið, sem í boði er.
íslendingar gætu haldið fast við
kristinn sið, þótt þjóðkirkjan sem
slík breytti um svip. Arfleifðin er
höfuðatriði, og hana má varðveita
á ýmsa vegu.
Síðari hluta orðsins „arfleifð"
er samstofna við „líf“ og sagnorð-
ið „að lifa“. Arfleifð kirkjunnar
er lifandi sjóður, sem ávaxtast
við tilbeiðslu o g kristna fræðslu.
Hafi menn arfleifðina helgu um
hönd springa út blóm í sporum
þeirra, og lífið verður förunautur
þeirra.
Biðjum Guð að veita ísienzkri
þjóð slíkt föruneyti um alla fram-
tíð.
BUIÐ OG STARFIÐ
í BANDARÍKJUNUM
55.000 innflytjendaáritanir (Green Card) eru í boði í nýju
Ríkishappdrætti "U.S. Government Lottery". Opinbert
happdrætti, ókeypis þáttaka.
LOKAFRESTUR: 14. NOVEMBER 1997
Upplýsingar: Sendið einungis póstkort með eigin nafni og heimifisfangi lil:
4200 WISCONSIN AVENUE N.W.
WASHINGTON, D.C. - 20016 U.S.A.
FAX 00 1 202 298-5601 - Sími 00 1 202 298-5600
www.nationalvisacenter.tom
NATIONAI&Sf
VISA SERVICE
01997 IMMIGRATION SERVICES
IDAG
VELVAKANDI
Svarar í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
SKAK
llmsjún Margcir
Pétursson
Hvítur leikur og
vinnur
STAÐAN kom upp á banda-
ríska meistaramótinu sem
fram fór í bænum Chandler
í Arizona ríki. Alexander
Yermolinsky (2.650) var
með hvítt og átti leik, en
Alexander Ivanov (2.565)
hafði svart.
30. Bcl! (Miklu sterkara
en 30. Dxh7+? - Kf6 og
svarti kóngurinn bjargar
sér á flótta) 30. - Hg8 og
svartur gafst upp án þess
að bíða eftir 31.Dh6+ -
Kh8 32. Dxh7 mát.
Mótið var háð með nýju
sniði. Fyrst voru tefldar
undanrásir og komust fjórir
skákmenn í undanúrslit.
Þar hlaut Benjamin 2 h v.,
en Kaidanov aðeins hálfan.
Þeir Christiansen og
Seirawan gerðu 2-2 jafn-
tefli og ekki fengust heldur
úrslit í atskákum. í
hraðskákum hafði sá
fyrrnefndi loks bet-
ur._
f úrslitunum sigr-
aði Benjamin 3 'A-
2 Vt og er því Banda-
ríkjameistari. Hann
hefur líklega lært
sitthvað af því að
hjálpa til við að for-
rita Djúpblá, tölvu
IBM, sem lagði Gary
Kasparov að velli í
vor.
Með
morgunkaffinu
Ást er...
... að breyta venjulegu
kvöldi í rómanttskan viðburð.
TM Rofl. U.S. Pat. on — aU rigot* reserved
(c) 1997 Los Angeies Times Synðlcata
Áskorun um
endursýningu
VELVAKANDA barst
eftirfarandi:
„ Mig langar til að
fara fram á það að Rík-
issjónvarpið endursýni
myndina um móður Ter-
esu á aðgengilegri tíma
heldur en gert var síð-
ast. Veit ég um marga
sem misstu af þessum
þætti. Þetta var ekki
mjög vel auglýst og það
væri góð hugmynd að
þetta væri sýnt á
laugardags- eða sunnu-
dagseftirmiðdegi og
ætti að auglýsa það vel.
Þetta var alveg einstök
heimildarmynd um ein-
staka konu, um ævistarf
og hugsjón hennar, sem
að margir hafa tekið
þátt í og heimurinn hef-
ur fengið að frétta af,
en ekki á þennan hátt
fyrr. Það er slæmt ef
margir hafa misst af
þessum þætti. Þetta efni
snerti alla og finnst mér
endilega að við verðum
að fá tækifæri til að sjá
þetta aftur. í myndinni
eru skýr skilaboð til alls
mannskyns. Svo vil ég
þakka Ríkissjónvarpinu
fyrir, fyrirfram, ég veit
að þeir verða við þessari
bón.“
Rafnhildur.
Tapað/fundið
Myndavél týndist
MYNDAVÉL, Insta-
matic, týndist fimmtu-
daginn 18. september,
líklega í strætisvagni,
leið 3. Þeir sem hafa
orðið varir við vélina
vinsamlega hringi í síma
588-6462.
Gullúr týndist
GULLÚR, kvenúr, týnd-
ist föstudaginn 12. sept-
ember trúlega við Vest-
urbæjarlaug eða neðst
við Sólvallagötu. Þeir
sem hafa orðið varir við
úrið vinsamlega hringið
í síma 552-3384.
Gullhringur
í óskilum
GULLHRINGUR með
steini fannst í Skó-
glugganum í Hafnar-
firði föstudaginn 12.
september. Þeir sem
kannast við hringinn
hafi samband í síma
565-4275.
COSPER
Víkveiji skrifar...
MIKIL lifandis skelfingar ósköp
eru dagarnir fljótir að líða. I
dag er 264. dagur ársins. Á morgun
eru haustjafndægur, þegar dagur
og nótt skipta sólarhringnum hníf-
jafnt á milli sín. Haustmánuður að
fornu tímatali hefst síðan nk.
fimmtudag, 25. september. Þá er
heldur betur stutt í skammdegið,
sem hijáði fólk fyrr á tíð - þegar
engir vegir voru til, engin vélknúin
farartæki, engin raflýsing og engar
hitaveitur, enginn sími, ekkert út-
varp, ekkert sjónvarp.
Fyrir hundrað árum eða svo voru
áar okkar ekki að „pæla“ í Flórída-
eða Kanaríeyjaferðum þegar dagur-
inn var skemmstur, myrkrið mest
og kuldinn hvað sárastur. Þeir
horfðu hins vegar, margir hverjir,
til Vesturheims, Vínlands ins góða,
sem lausnar frá frumstæðu fátækt-
arbasli og fimbulvetrum. Þúsundir
héldu út í óvissuna. Trúlega er núna
litlu færra fólk af íslenzku bergi
brotið í Vesturheimi en hér á Fróni.
Það var ekki fyrr en með tækni-
væðingu atvinnuveganna, upp úr
aldamótum, og menntun og þekk-
ingu, sem voru „viðhengi" hennar,
að landsmönnum opnaðist leið til
„mannsæmandi" lífs. Tæknin og
þekkingin gerðu m.ö.o. Islendingum
betur kleift að þreyja þorrann og
góuna.
Veður eru að vísu áfram válynd
og náttúra landsins leikur fóik grátt
sem fyrrum, en raflýst skammdegi
á tækni- og tölvuöld er samt sem
áður allt „önnur Ella“ en hijáði áa
okkar.
Já, enn sem áður ber ísland nafn
með rentu í vetrarveðrum, þegar
„kveður kuldaljóð, Kári í jötun-
móð“. Deila má á hinn bóginn um
nafngiftina þegar heitir hverir gjósa
á hlýjum sumardögum!
xxx
FRÁLS VERZLUN hefur það
eftir Financial Times, svo
heimildir hljóta að vera traustar,
að súkkulaðimarkaðurinn í Vestur-
Evrópu velti 1.850 milljörðum ís-
lenzkra króna! Það eru Bretar sem
háma í sig mest súkkulaðið eða
fjórtán kíló á hvern mann yfir árið.
Irar eru nánast sömu átvöglin. ís-
lendingar hesthúsa um þrettán kíló
af sælgæti hver maður á ári, svo
súkkulaðiát þeirra er augljóslega
einnig meiriháttar, nema hvað?
Það er sömuleiðis haft eftir þess-
ari áreiðanlegu heimild að súkku-
laði örvi kynhvöt fólks - og inni-
haldi að auki phenol, sem er
„andoxunarefni" og „dregur úr
æðakölkun og minnkar þannig líkur
á hjartaáfa!li“. Þrátt fyrir þetta með
kynhvötina segir heimildin góða:
„Þijár af hveijum íjórum konum í
Bandaríkjunum kváðust aðspurðar
velja súkkulaði frekar en kynlíf.“
Og síðan kemur sjálf rúsínan: Þann-
ig afsannar súkkulaðið kenningar
um að allt, sem er gott, sé eitthvað
af þrennu: óhollt, dónalegt eða ólög-
legt.
Víkveiji, sem er varkár maður,
skrifar ekki snarhendis undir þessa
niðurstöðu. Öðru máli gegnir um
eftirfarandi orð lífsreynds manns,
sem hann heyrði á dögunum: „Það
getur vel verið að til sé betra með-
al við kvefi en koníak, en í Guðs
bænum segið þið mér ekki frá því“!
xxx
AÐ ER fullfast að orði kveðið
að tala um litlausa flatneskju
ríkisrekins sjónvarps, þótt grámygl-
an í dagskránni mætti vera minni
að dómi Víkverja dagsins. Þar hafa
sem betur fer birzt forvitnilegir
persónuleikar, sem fólk hlakkaði til
að heyra og sjá á nýjan leik. Einn
þeirra var Jón Viðar Jónsson leik-
listargagnrýnandi sem hristi
skemmtilega upp í hvunndeginum.
Nú hefur þessi hressi og hrein-
skilni sjónvarpsmaður tekið pokann
sinn. Sjónvarpið virðist ekki hafa
þörf fyrir fólk sem dregur áhorfend-
ur og hlustendur að skjánum. Lit-
leysið nægir. Það er eins og segir
í Dúfnaveizlu Laxness: „Sá sem
hefur kartöflur og soðningu þarf
hvorki hugsjón né milljón!"
Og vitnandi í Laxness geta sjón-
varpsáhorfendur núorðið tekið
undir með konunni í Brekkukots-
annál: „Lærðu að hlakka ekki til.
Það er upphaf þess að kunna að
taka öllu“.