Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Side 19

Einangrun
19
eru oft á vorum dögum unnin með öðru en vopnumí
mörg þjóðin hefur um seinan vaknað við illan draum í
skuldafjötrum stórveldanna, eða undir verzlunaroki þeirra,
sem smáþjóðirnar geta ekki brotið. Eins verður að gæta
allrar varúðar í viðskiftum við stórþjóðir, sem eru oss of-
jarlar í öllum greinum, of náin viðskifti geta dregið ó-
þægilega dilka á eftir sjer. Eað er ekki alveg eingöngu
einangruninni að þakka, að vjer- höfum haldið máli voru
og þjóðerni um margar aldir, heldur líka því, að vjer
altaf frá upphafi í öllum andlegum efnum höfurn haft ná-
in viðskifti við frændþjóðirnar norrænu. Ef sú óhamingja
skyldi vilja til, að íslendingar í einhverju sinnuleysi álp-
uðust út úr sambandi við Norðurlönd, þá mundi þess
ekki langt að bíða, að íslensk tunga týndist og þjóðernið
liði undir lok.
Fjarlægðin frá öðrum löndum hefur fyrrum verið oss
skjól og hlíf á ýmsan hátt, hún hefur eigi að eins vernd-
að tungu vora, heldur einnig orðið orsök til þess, að ým-
islegt einkennilegt og sjerstakt í andlegri menningu og
búnaðarháttum hefur haldist óbreytt um margar aldar.
Pjóðin gat í einverunni fullkomnað og þroskað þá menn-
ingu, sem hún flutti til landsins í öndverðu, á einkenni-
legan hátt, hún þurfti eigi að nota krafta sína til þess að
verja sig gegn árásum útlendra þjóðflokka, íslendingar
voru sfrjálsir af ágangi konunga og illræðismanna*, eins
og Grímur enn háleygski komst að orði. Pað er líka efa-
samt, hvort sagnaritunin forna, með sinni einkennilegu
snild, hefði getað skapast í landinu, ef það hefði ekki
verið eins langt út úr heiminum eins og það var. Ein-
angrunin hefur þannig verndað okkur frá mörgu illu og
styrkt og viðhaldið þjóðerni voru, en því er ekki að
leyna, að þjóðin hefur líka beðið ýmsan baga af henni.
Hin forna menning, sem landnámsmenn höfðu flutt með
sjer til Islands, þroskaðist furðulega meðan samgöngur