Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Side 55

Frá Irlandi
55
Áhrifin at flutníngi þessara manna til írlands hefðu
þó eigi getað orðið svo mikil sem raun varð á, ef þang-
að hefði eigi komið skömmu síðar sá maður, sem mest
og best breiddi þar út kristnina. Pað var Patrekur
hinn helgi1), sem kallaður hefur verið postuli írlands.
Hann var fæddur um 386—389 í Vestmoreland á Eng-
landi, og var faðir hans kristinn undirforingi (dekurio) í
liði Rómverja. Pá er Patrekur var t6 ára að aldri, var
hann tekinn af írskum sjóræningjum, og fluttur til norður-
hluta írlands. Par gætti hann svína í 6 ár, en komst þá
undan á gallversku kaupfari til Frakklands. Hann fór
síðan landveg með kaupmönnum til Massalíu, og nam
guðfræði í eyju einni þar við suðurstrendur landsins. Eftir
mörg ár kom hann aftur til Bretlands og fann þá köllun
hjá sjer að fara til írlands, og boða þar kristni. Um
þetta leyti hafði biskup einn verið sendur þangað, en
hann kom engu áleiðis, og hvarf bráðlega aftur, og and-
aðist á Bretlandi á heimleiðinni; þá fór Patrekur til Ir-
lands (433). Af kristniboði hans eru margar helgisögur,
og er erfitt að segja, hvað satt er í þeim og ósatt, en
hann mun hafa boðað kristni í Meath, Ulster og Kunn-
aktum (Connaught). Hann vann að kristniboðinu með
mestu alúð, en er hann fjell frá (17. mars 459), hafði
hann miklu komið áleiðis, en heiðninni var þó eigi útrýmt
á írlandi; en einni öld síðar er landið alkristið.
írska kirkjan var nákvæmlega sniðin eftir þörfum og hag
þjóðarinnar, enda var hún sett á stofn löngu áður en vald
páfa var orðið svo mikið, að hann gæti hlutast til um
kirkjumál í fjarlægum löndum. Irska kirkjan var því
lengi fram eftir öldum óháð páfanum í Róm, og var hann
henni þá óvinveittur. Um skipun hinnar írsku kirkju rjeðu
x) Hann hjet upphaflega Succetus, en kallaði sig sjálfur síðar
Patricius (á írsku Cothraighe).