Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Síða 107

Norðurlönd
107
Svissar. En ófriöarstórveldin brjóta lög á hlutlausu þjóð-
unutn og gera þeim mikinn skaða. Verslunarbann Eng-
v lendinga er gagnstætt alþjóðarjetti, og sjerstaklega er
ójöfnuður þeirra mikill, er þeir banna vöruflutning a milli
hafna i hlutlausu ríki, eins og þeir hafa gert við [slend-
inga. Kafbátahernaður Pjóðverja er líka ólöglegur, en
hann er afleiðing af verslunarbanni Englendinga. Hann
hefur komið harðast niður á Norðmönnum, þá er um Norð-
urlönd og hlutlausar þjóðir er að ræða. I vor höfðu
Þjóðverjar sökt 743 skipum fyrir þeim, samtals að stærð
1107831 rúmlestir (registertons) síðan ófriðuritin hófst, og
941 manna hafa um leið týnt lífinu af skipum þessum;
þar á meðal margar konur og börn.
Öll hin miklu vandræði, sem hafa dunið yfir hlut-
lausu þjóðirnar, hafa vakið mikla samúð milli hinna norr-
ænu þjóða, og komið þeiin til að hugsa miklu meira en
áður um samvinnu sín á meðal, einkum hagfræðislega
samvinnu, og innbyrðis hjálp, fyrst og fremst um allar
nauðsynjavörur, sem þær framleiða sjálfar. Einnig hefur
verið talað um innbyrðis aðstoð og samheldni í utanríkis-
málum. Konungar Norðurlanda hafa haldið mót og helstu
ráðgjafar þeirra einnig; merkustu verslunarmenn og iðn-
aðarmenn a Norðurlöndum hafa einnig haldið fundi. Pá
hefur það og verið rætt í blöðum og tímaritum, að þjóð-
ir þessar styddu hver aðra í menningarmálum og bók-
mentum. Um þessi málefni eru og þær tvær bækur, sem
hjer eru nefndar að framan; eru þær hvor á sinn veg, en
báðar mjög fróðlegar, og bætir hvor aðra upp; munu
eigi hafa komið út önnur rit fróðlegri um þetta mál en
þær, einkum í efnalegu tilliti.
Prófessor Nils Wohlin í Stokkhólmi á upptökin að
fyrra ritinu um efnahagssamdrátt milli hinna norrænu
þjóða, og er það eftir 11 menn, fjóra Svía, fjóra Dani
og þrjá Norðmenn. Eru þeir allir víðkunnir menn og