Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Side 124

Norðurlönd
12*
90 þúsundum manna, fjarri öllum norrænum nágrönnum,
reynir að koma fótum undir sig í öllu tilliti sem sjer-
stakt ríki.
Án hers, án flota, án fjármagns, án hæfileika til þess
að standa á eigin fótum að flestu leyti, verður Island
vissulega of auðveldlega sterku ríki að bráð — hvaða
ríki sem það kynni að verða, sem kæmi þangað fyrst eða
tæki þar að lokum fast aðsetur.
Vjer höfum aldrei í Danmörku orðið varir við neina
tilhneigingu í þá átt andspænis Islandi, heldur þvert á
móti fundið þar vaxandi virðingu fyrir þjóðareinkennum
Islands og vaknandi vilja til þess að greiða beri fyrir
menningu og framförum Islands í öllum greinum. —
fað væri mannlegt þótt menn af Dana hálfu mistu
þolinmæðina og svöruðu hinum sífeldu íslensku árásum
með því að segja: Jæja þá, gerið sem þið viljið og farið
leiðar ykkar.
En Danir hafa fyr en nú haft dug til að leysa vel
flókin mál. Vjer óskum báðum málsaðilum í þessu erf-
iða máli, að svo megi einnig verða í þetta sinn.
Pessi ósk vor er einnig sniðin eftir vorum eigin þjóð-
arhag; því að hver hlutur af Norðurlöndum veikist með því
að minka landareign allra Norðurlanda og einnig með því
að veikja sambandið á milli hinna ýmsu þjóðgreina þeirra«.
Svona líta Svíar á sambandsmálið, og mun íslend-
ingum þykja fróðlegt að sjá það. í Svíþjóð hefur hingað
til verið minna þingfrelsi en í Danmörku síðan 1848, og
almenningur hefur því ráðið þar miklu minna en í Dan-
mörku. Jafnrjetti er nú á tímum eigi í neinu landi eins
mikið og útbreitt sem í Danmörku, og þykir sumum, sem
áður hafa ráðið miklu, súrt í broti. Hjer hefur orðið
stórkostleg breyting síðan Nellemann var ráðgjafi.
Að Svíar hyggja að Islendingar sjeu að hugsa um
að skilja við Dani, stafar mest frá grein einni, sem komið