Þjóðviljinn - 24.12.1948, Blaðsíða 29

Jólin 1948
29
ÞJÓÐVILJINN
Kvöldið 'efth’ þessi stúrmerki sat ég lieima lijá mcr og
hugleiddi hið sársaukalausa andlát sem hin gamla og
kostnaðarsama tízka risgjaklanna hafði hlotið méð þess-
um hætti. Þóttist ég þess fullviss að fjarvei’a verklýðsins
við húsveizlur myndi endast langt til að koma þröngum
f járhag landsins í rétt liorf. Þá varð það enn til að aug-
lýsa hugkvæmni fstjórnarvaldanna í sparnaðarsókninni, að
þingfréttamaður útvarpsins skýrði landsmönnum frá því
að læícka skyldi l'járveitingar til veríclegra framkvæmda
ríkisins um nálcga sex milljónir króna á næsta ári. (Að
vísu lét sami fréttamaður þess getið að útgjöld vegna
ríkisstjórnarinnar myndu aukast um tæjia milljón á sama
ári, en það miin sízt of hátt áætlað ef tillit er haft til
tveggja nýrra útgjaldaliða, þ. e. kostnaðar við að þýða úr
ensku 4' ísliehzkú fjárlög, framkvæmdaáætlanir og aðrar
fundaégerðir' ríkisatjórnarinnar, og ikostnaðar við að þýða
ársfjórðungsl'ega af íslenzku á ensku skýrslu um athafnir,
hugrenningar og fýrirætlanir landsmanna, meðferð vest-
ræns gjáfafjár o. s. frv. Einnig átti að hæklca lítilshátt-
ár kostnaðúr við forsetaembættið).
1 heimi tízkunnar þarf ekki lagaboð frá þjóðþingum.
Allir rosknir karlmenn muna hversu afdrifaríkt reyndist
fyrir klæðatízku vora og raunar smekk, þegar ríkisarfi
Breta (síðar um sinn: Játvarður 8.) gleymdi að hneppa
neðstu tölunni á vestinu sínu. Sá ,maður sem sást með al-
hneppt vesti á rnannamótum, jafnvel lrér úti á Islandi, var
áíitinn liinn versti durnari í klæðaburði. Forsætisráðhcrra
iandsins 'og kirkjubóndinn á Bessastöðum, höfundar þeirg/
ar tízku hér á landi að loka einungis úti verkmenn þeg-
ar mannvirkinu er fagnað fullgerðu, munu réttilega hafa
talið sem góðir og gamlir lögfræðingar að samkvæmt al-
þjöðlegum tízkítlögmálum og venjurétti væri það nú að
fullu útkljáð hér á landi, hverjir sætu risgjöld framvegis
ef haldin yrðu, eoa a. m. k. hverjir sætu þau ekki, sem
líka mestu skipti.
Og sem ég cit hcr hinn 1. nóv. s.l. ein3 og áður scgir
önnum kafinn við að undrast þá nærgætni stóryfirvald-
anna að aflétta návist verklýðsins i risgjöldum með mjúlcu
cn öruggu formi tízkunnar í stað þeirra kuldalegu bann-
lagafyrirmæla sem við eigum svo oft að venjast frá liærri
stöðum, þá heyrist alit í einu sorglega hjáróma rödd í
ejálfu Ríkisútvarpinu: E^inar kaupm. Eiríksson í Höfn til-
Jólasveinar ganga u.m gólf
með gylltan staf í hendi.
Móðir þeirra sópar gólf
og strýkir þá með vendi,
skarpan hafa þeir skólann undir hendi.
Af Kili. — Tindurinn á miðri myndinni er stalca „Strý' •
an“ hjá Kjalhraunsgnýpnum. — Hrútafell í baksýn.
kynnir að, hann bjóði öllum þeim mönnum sem lagt hafi
liönd að smíði hins nýja verzlunarhúss hans til veizlu þá
í vikunni U1 að launa þeim störfin við húsið og fagna hinu
nýja mannvirki, og kveðst mvmdu veita hverjum manni
kaffi, hinn vinsæla én hálfvegis bannhelga þjóðardrykk
Islendinga. Og minnist ekki á að ríklsforseta, ráðherrum
né alþingismönnum sé boðið. Jafnvel þótt tilkynning þessi
kunni að liafa valcið nolckura eftirvæntingu og gleði í hin-
um hversdagalcgu skilningarvitum hornfirzkra bygginga-
verkamanna, •fer okki lvjá því að hún hafi samr.tundis
sært tilfinningu tizkukónga vorra hér á Innne3jum. Sé
það .áietningur landsmanna að lála a?rn vind um eyrun
þjóta landsföðurlegar kurteisisbendingar, mun vart verða
hjá komizt að beita hinum óblíðari bókstaf nýrra refsilaga.
Er þess og að vænta að tilkynning verði skjótlega út gefin
af yfirmönnum skömmtunarmála í þá veru að bannað sé
cftirleiðis að stökkva hinum vígðu vökvum skörnmtvmar-
innar á sauðsvartan almúgann. Ennfremur mætti t. v.
búast við fyrinnælum í þá átt að fjárfestingarleyfi til
mannvirkjagerðar einstaklinga verði frámvegis háð því
skilyrði að stónbokkum einum verði boðið til vejzlunnar,
„enda fylgi nákvæm slcrá um væntanlega yeizlugesti, sam-
.4 J ,R
in af manngreinarálitssérfræðingi eða mannvirðinga-
kunnáttumanni". (Þeim sem eiga ólokið á næstunni hús-
vígslum með gamla laginu mætti benda á það innan sviga,
að öllu mun óhætt á meðan verið er að þýða hugsanleg
fyrirmæli um þetta úr ensku á íslenzku).
Annars má segja tízkukóngum það til huggunar að Ein-
ar lcaupmaður Eirílcsson frá Ilvalnesi er sérvitringur htnn