Þjóðviljinn - 24.12.1948, Blaðsíða 34
34
ÞJÓÐVILJINN
Jólin 1948
ííeimtu ölmusuna. Mælt er að maður einn sem komið
'■ ‘v
hefur nokkuð meira við sögu kristninnar en þessir
herramenn hafi í lifanda lífi tamið sér aðra fram-
komu við sína minnstu bræður.
Ekki hefur mér auðnazt að skilja i f rsvegna
ástæða þótti til ofan á allt hitt að óvirða söfnuðinn
með því að fela sóknarprestinum að taka þátt í þess-
um skrípaleik. En því verður ekki trúað fyrr en
lagðar verða fram staðfestar útskriftir úr bókum
safnaðarins, er sanni hið ga.gnstæða, að nokkur alls-
gáður maður í söfnuðinum hafd átt frumkvæði að
þessari vígsluaðferð né fallizt á haaa fyrirfram.
Vart þarf að fræða góðfúsan lesanda á því að þessi
framkoma biskups og hinna wraidlegu háyfirvalda
styðst ekki við nokkurn staf í lögum eða venjum
hvorki kirkjuréttar né veraldlegs efnis. Athöfn þessi
mun.ekki eiga sér nokkura fyrirmynd í allri kirkju-
sögu landsins, og eignast sennilega ekki eftirmynd
í bráð. Hún er öll eitt hið afkáralegasta hneyksli sem
hér hefur verið framið fyrr og síðar, og vei'öur for-
stöðumönnum til þeirrar ánægju sem þeir hafa kosið
sér og fyrirbúið sjálfir. Er óskandi að atburðir þessir
verði til að skýra afstöðu Bessastaðakirkju til safn-
aðarins, svo úr því fáist skorið 'hvort bændur mega
óáreittir halda þar messur sínar og aðrar kirkju-
legar athafnir, hvort sóknarmenn mega hljóta sitt
hinzta leg í kirkjugarði staðarins og hvort eftirlif-
andi fá að sýna leiðum látinna ástvina \'enjulega
ræktarsemi, ellegar hvort hús þetta á að vera fram-
vegis hallarkirkja fordildarinnar og hégómaskap-
arins á æðri stöðum.
Viku eftir vígslu- og veizludaginn mikla var söfn-
uðinum hleypt inn í kii'kjuna ásamt söngflokki sínum
án lúðrablásturs eða trumbusláttar háyfirvaldanna.
Biskup var þá kominn á annan stað í landsf jórðungn-
um (með bagal í mund?), en fulltrúar sverðsins virtu
kirkjugriðin þennan dagi; En .þriðja veizlan \*ar boð-
uð á bréfum til hinna gildari bænda í söfnuðinum.
Ekki hefur þess verið get-ið í fréttum hversu margir
fengu boðsbréf né hverjir þáðu að koma. Hitt er
kunnugt að margir einstaklingar þóttu ekki í húsum
hæfir, þar á meðal ýmsir úr söngflokknum er flutti
þennan dag lofsönginn í hinu strangvígða húsi.
Atburðimir sem ræddir hafa verið hér að framan
eru merkir fyrir þá sök aðeins að þeir sýna. sérstakt
viðhorf þriggja æðstu embættismanna landsins í
skiptum við fjölmennustu stéttir samborgara sinna.
Þeir voru þarna einir að verki og að öllu sjálfráðir.
Þetta verður ekki kennt undirmönnum né kallað mis-
tök. Þeir eiga sjálfir allan heiðurinn óskiptan. Hinir
sern ekki fundu náð innan hinna víðu dyra \*eizlu-
skálans mikla á Bessastöðum munu einskis sakna.
En höfundur þeirrar tiúar, sem Þjóðkirkja íslands
er vígð, hefur sjálfur boðað aðra veizlu síðar þangað
sem ýmsa mun fýsa að sækja:
„Og hann sagði við þá: Kostið kapps um að
komast inn um þröngu dyrnar; því að margir, segi
ég yður, munu leitast við að komast inn og ekki
geta. Frá þeim tíma er húsbóndinn er uppstaðinn og
hefur lokað dyrunum og þér takið að standa fyrir
utan og berja á dyrnar, segjandi: Herra, ljúk upp
fyrir oss! þá mun hann svara og segja við yður:
Ég þekki yður ekki, liyaðan eruð þér. Þá munuð
þér taka að segja: Vér höfum etið og drukkið fyrir
augum þér, og á st.rætum vorum kenndir þú. Og
hann mun segja: Ég segi yður, ég veit ekki hvaðan
þcir eruð; farið frá mér, allir ranglætisiðkendur!
Mun þar þá verða grátur og gnístran tanna
(Lúkas 13, 24—28).
Verkamenn þeir og ionaðar og söfnuður Bessa-
staðakirkju sem misstu af boðsbréfunum frægu
hinn 31. okt. mega vel við una. Verkaskiptingin verð-
ur hin sama og áður. Þeir munu fá að greiða sinn
hluta af reikningnum fyrir þá viðgerð á Bessa-
staðakirkju sem eftir myndum og fregnum líkist
einna helzt breytingum þeim er Vandalar gerðu á
merk.um byggingum og sögufrægum listaverkum
í Róm á mlðri fimmtu öld, og hlutu alþjóðlegt nafn
i sögunni. Menn hafa áður verið dagsverkaskyldir
til Bessastað? og munu enn ekki kippa sér upp við
slíkt. Og þeir hafa áður fengið önnur boð frá Bessa-
stöðum og ráðamanni hvítáhússins við Lækjartorg,
og munu senda aftur svarið við hentugleika. Trúað-
an almenning hér á Innnesjum þarf tæplega að
fræða á efni þess boðskapar sem tjáður er 63 sinnum
(skrifa sextíu og þrem) með latneskri skammstöfun
á altarisklæðið nýja í nývígðu kirkjunni, hitt væri
líkara að biskup og aðrir skriftlærðir hefðu gott af
að hugleiða anda hans nánar.
Það cr alkunna að leikstjórar Hollívúdds telja.að
heldri menn taki sig betur út í veizlum og á kvikmynd
og hafi meira auglýsingagildi en almenningur. Og það
getur vel verið að vinkonur biskupsins þar telji hann
voðalega kjút og agalega smart. En hitt þætti mér
trúlegra, þegar Einari frá Hvalnesi skilst að þetta
átti að vera ,,alvöru“ vígsla og „alvöru“ veizlur, að
hinn snjalli hlátur hans muni bergmála allt frá