Þjóðviljinn - 24.12.1948, Blaðsíða 37

Jólin 1948
ÞJÓÐVILJINN
37
WJHlUul iW*lll Si.t*li»W «il»ni.i»l i
Hörpuskel á heiðí
Svo síðla á einu kvöldi
ég kom í Lindarsel, ,
að sólin rann í norðri
við svartan brunamel ;■
....þar fann ég brotna báruskel.
'— Eg geymi hana enn þá
og geymi hennar vel.
Og höfði að grónum rústum
ég hallað lét um stund;
í lófa mér ég hafði ;
minn löngu týnda fund;
og sælan draum mér bar í blund.
— Hinn blásni eyðisandur
varð blómum vaxin grund.
í
Og berfætt smalastúlka
las blóm um óttu þar
með angan hjartans óska,
og ein fékk þegar svar
— úr kaupstað pabbi kominn var, ,
og heim um fjöll og heiðar
hann hafsins gjafir bar.
/
Og feginstárin heitu
þá hrundu’ á rauða skel, 'J
sem kinn mér enn þá brenndu
það kvöld við Lindarsel,
unz draumi sleit við slydduéi. ;
— Þau geymi’ eg enn í minni
og geymi þeirra vel.
*
-
KROSSGÖTUR
Sumir segja, að krossgötur séu 'þar, t. d. á fjöllum
eða hæðum, sem sér til fjögurra kirkna. Elzta trúin
♦er ‘sú,- að menn skuli liggja úti jólanótt, því þá eru
áraskipti, og enn í dag telja menn aldur sinn eftir
jólanóttum og sá ei' t. d. kallaður fimmtán vetra,
sem hefur lifað fimmtán jólanætur. Síðar fasrðu
menn áfsbyrjunina á nýjársnótt.
Þegar menn sitja á krossgötum, þá koma álfar
úr öllum áttum og þýi’past að manni og biðja han-’
að koma með sér, en maður má engu gegna. Þá‘
bera þeir maixni allskonar gersemar: gull og siltur,
klæði, mat og drykk, en maður má* ekkert þiggja.
Þar koma álfakonur í líki móður og systur manns
og biðja mann að koma, og allra bragða er leitað.
En þegar dagur rennur, þá á maður að standa upp
og segja: „Guði sé lof, nú er dagur um allt loft.“
Þá 'hverfa allir álfar, en allur þessi álfaauður verð-
ur eftir, og hann á þá maðurinn.
En svai’i maður eða þiggi boð álfa, þá er maður
heillaður og verður vitstola og aldrei síðan mönnum
sinnandi. Því varð manni, sem Fúsi hét og sat úti á
jólanótt. og stóðst lengi, þangað til ein álfkona kom
með stóra flotskildi og bauð honum að bíta í-
Þá leit Fúsi við og sagði það, sem síðan er að
orðtæki haft: „Sjaldan hef ég flotinu neitað.“
Beit hann þá bita sinn úr flotskildinum og tryllt-
ist og varð vitlaus.
Jón Sigurðsson forseti.
REYNIVIÐURINN
Hann er kallaður heilagt tré, og er sú saga til
þess, að til forna, þegar komið var að reynitré á
jólanótt, brunnu ljós á öllum greinum hans. -og
slokknuðu þau ekki, hversu mjög sem vindur blés.
Lítur það svo út, sem það hafi átt að vera nokkurs-
konar ímynd jólatrésins, sem alsiða er í útlöndum að
kveykja og prýða með aldinxxm og öðru ski’auti ung-
um og öldruðum til ánægju, en einkum á jólanótt-
ina, og sumstaðar er farið að tíðkast 'hér á landi í
kaupstöðum.
Jón Árnason
>
\