Íslendingaþættir Tímans - 03.08.1972, Blaðsíða 10

Nú sem börnin eru komin þarna i
nánd við mig, sat hann þar á stórri
þúfu og ég var að smátala við hann á
okkar visu, en er börnin sáu, að honum
var borgið þá brugðu þau á leik i nánd,
eftir geðþótta. Talið féll svo niður um
stund, unz ég stanza hjá honum litast
um i vorbliðunni og til að koma honum
til að segja eitthvað segi ég formála-
laust. ,,Hvað er sólin?, Bjössi minn”.
,,Hún er dagurinn,” segir hann þá að
bragði. ,,Nei-ei, kæri minn, „segi ég og
hlæ við ,,hún er ekki dagurinn,” og
horfi striðnislega á hann. Þá hugsar
hann sig um litla stund og segir svo
alvarlega: „Nei. hún er ekki dagurinn,
en hún er ljósið, sem gerir daginn”. —
Afstaðan breyttist skyndilega. Ég
varð litla vanþroska barnið, en hann,
veikburða drengurinn, kennari minn.
Hve oft og mörgum sinnum hafa þessi
orð hljómað i huga mér, og með þau i
hjarta leið hann burt nokkru siðar til
ljóssins i daginn mikla. —
Börnin komu skömmu siðar til okk-
ar, og voru þá orðin að frisandi stóði og
stærstur var drengur, sem virtist
slægur hestur, en brölti þó niður i laut-
ina á hentugum stað fyrir litla riddar-
ann að koma sér á bak, og þrátt fyrir
allt fjör og ótemjuhátt hvarf hann
sigurglaður. veifandi sinu keyri og
broshýr til sinna stöðva, — og dagur
rann og skuggarnir teygðust frá tind
um, eins og segir i þjóðvisunni. —
Þetta minnti mig á Þorkel Mána,
sonarson Ingólfs Arnarsonar, sem var
svo mikill sóldýrkandi að hann lét
bera sig á dauðastundinni út i sólskinið
Ijósið og daginn, eins og barnið orðaði
svo fagurlega, — ljósið, sem gerir dag-
inn. Nú langar mig aðeins að bregða
mér aftur að bænum, em fyrr var
frá horfið Syðstu-Fossum og gera nán-
ari grein þar á, hvi hann heitir svo, en
hinn bærinn, sem samtimis var i ábúð
og Guðfinna var húsmóöir, heitir Mið-
Fossar og hennar eiginmaður hét Pét-
ur Þorsteinsson, en þriðji bærinn hafði
einnig verið þar i túni, en var nú rúst
ein, er ég kom á bæinn, sem fyrr getur,
en þó var ekki lengra siðan en svo, að
um þá rúst mátti hafa visu Ólinu Jóns-
dóttir: Rústin geymir gömul spor
gengnar heima slóðir, áhrif geymast
enn til vor, andar á sveimi hljóðir. Jón
skáld Magnússon fæddist þar og ólst
upp (f. 17.8. 1896), svo litil spor hans
lágu þar við grassins rót og um „land
mins föður” til Bláskóga, og vel væri
nú, ef hans nyti við eins og næst siðast
er stokkað var uppi sálmabókinni og
hann einn óvigðra manna, sat þar með
að störfum og, að ég hygg, ekki sá lak-
asti, svo ekki sé meira sagt. Hinum
megin árinnar teigir Skorradalurinn
sig niður brekkuna og standa þar tveir
samnefndir bæir, sem honum tilheyra
Efri- og Neðri-Hreppur( og undir
brekkunni hefur ungmennafél.
sveitarinnar um langa hrið haft til
afnota sundlaug, sem það byggði þar
ásamt búningsklefum og nú er þar lika
samkomúhús, hef ég heyrt. Einnig er
snotur trjálundur i brekkunni, sem
kvenfélag Andakilshrepps og næstu
bæir komu i rækt fyrir mörgum árum,
og er til prýði og sóma þeim er að þvi
stóðu og annast vel um. Margir sögu-
frægir staðir eru i Borgarfirði, eins og
Já, farsæl var sú sveit,
er margan æskuhuga ól,
sem ei á sálu kól.
en dáðrakkur með þrautseigju. þorði
að trúa á sól
og þar með kaus sins tækifæris biða.
alkunna er, bæði frá landnámstið og
gegnum ár og aldir, og óska ég að end-
ingu, af alhug að „Landslag” sem Gr.
Thomsen kvað um og við öll kunnum
og syngjum, megi móta á ókomnum
árum þá trú og staðfestu ættstofnsins,
að vér megum sem lengst og viðast
bera með sóma það tignar heiti að
vera sannir tslendingar bæði karlar og
konur. —
„Innst i þinum eigin barmi, eins i
gleði eins i harmi ymji Islandslag”.
Ilalldóra Hjartardóttir frá Árdal.
Margir eru kallaðir, menn og fljóð-
Málmur er sleginn. i söngnum mýkra.
Fossbúinn syngur sinn ástaróð,
ortan til staða sagnarikra
og mannsins, sem krafði um kjörin góð,
en kröfurnar gerði til sjálfs sins lika.
1. 5. 1972.
islendinga þættir
Fossinn horfni í Andakilsá
í Borgarfirði
Eg sá hann bæði og heyrði
og fann hans fyrirheit,
i friðri, góðri sveit,
og ástum hans, ég náði, áður skónum sleit
— En augum minum hvarf hann i máttarins iðu.
Við hans mikla unaðsyl
allra hjörtu slá,
sem eiga von og þrá.
Sem stjörnur skinu augu hans, er dagsins birtu
brá,
meðan bros og tár um ævi, mina vættu hvarma.
Hér við bergið fossbúinn
hörpu forðum sló
hugur viða fló.
Geislaþræðir. glitófu, grund og döggvan mó,
svo glatt varð hverju moldarbarni i hjarta.
Þið þekkið eins og ég
þessa grænu værðarvoð,
hið varma sólarroð,
sem dregur inn i drauminn, svodýrðleg heillaboð
og drengjum frjálsum tækifæri býður.
10