Íslendingaþættir Tímans - 03.08.1972, Blaðsíða 20

Þorsteinn Olafur Þorsteinsson
Hlaðhanu*i
K. IS!)1
I). 7.:t 1!)72.
Þegar ég var aö vaxa úr grasi fyrir 6
áratugum norður i Bæjarhreppi, var
þar margt góðra drengja og kvenna.
Sá hópur er nú mjög tekinn að gisna,
sem að likum Itur. Einn af þeim
mönnum, sem mér er minnisstæður úr
þeim hópi, er Ölafur Þorsteinsson
bóndi að Hlaðhamri, sem nú er nýdá-
inn. Ber margt til. Atorkan var frá
bær, þrekið mikið, óserhlifni og
greiðasemi einstök, ásamt hressilegri
framkomu, sem orkaði vel á þá, sem
með honum voru.
t hugann koma margar minningar
um ólaf sáluga. Þær liða fram, ekki
allar jafn skýrar að visu, en þó nærri
lagi ætla ég. Ég hefi verið 10—11 ára,
við nám hjá Bjarna Þorsteinssyni,
minum góða gamia kennara. Kennt
var á Kjörseyri. Ég kom inn i stofu,
þar sat hreppsnefndin á fundi og var
að jafna niður útsvörum. Svo hittist á,
er ég kom inn i stofuna, að hrepps-
nefndin virtist vera að taka ákvörðun
um útsvar Ölafs. Taldi hreppsnefndin
útsvar Ólafs of hátt. saman borið við
útsvar nágranna hans. Ólafur hélt nú
ekki. Ef útsvar grannans væri sann-
gjarnt, mætti sitt ekki vera lægra.
Oddviti sagði, að Ólafur myndi'knnn-
ugur kjörum beggja, en gat þess að sér
þætti Ólafs útsvar allhátt. En Ólafur
kvaðst vel þekkja hér til og hefur ef-
laust ráðið úrslitum málsins.
Þetta atvik varð mér minnissamt,
ogfinnst mér það lýsa manninum vel.
Sú varð min reynsla, við nánari kynni.
Ég hefi liklega veriö um það bil 11
ára, er ég tók barnapróf að Kjörseyri
hjá Bjarna kennara (bróður Ólafs),
ásamt fleiri börnum á liku reki. Dag-
inn eftir hélt ég sem leið littur út
Hrútafjörð. Norðangarður var, og
miöaöi mér vist heldur hægt á móti
storminum. Milli Hlaðhamars og
Bæjar mætti ég Bjarna kennara.
Heilsuðumst við og þótti Bjarna miö-
ur, að ég væri gangandi, en slikt var
ekki óalgengt. Við kvöddumst og ég
gekk á leið heim, en Bjarni hélt ferð
sinni inn á bæi. En þegar ég kem út
undir Ljótunnarstaði, þeysir Ólafur á
Hlaðhamri fram á mig riðandi á
Flugu, það var brún hryssa, er hann
átti, bráð viljug og frá á fæti. Hann
snaraðist af baki og bað mig setjast á
bak. Flugu mætti sleppa og skila
hnakkinum, er ferð félli. Mér varð
orðavant. sennilega hefi ég stunið upp
einhverju þakklæti. Sveitungar minir
voru greiðviknir. þegar ég var að alast
upp. en þó hygg ég. aðsvona hlutir hafi
verið sjaídgæfir, ef ekki einsdæmi.
Það, að bóndi hlvpi frá vinnu sinni. þvi
að ekki s.at Ólafur bóndi iðjulaus á
rúmi sinu, vorlangan daginn, og færi
að elta strákpjakk tvær bæjarleiöir. til
þess að lána honum uppáhalds reið-
hross sitt, um 10 km. leið. En þetta
gerði Ólafur, og ég hefi ekki gleymt
þvi enn. Auðvitað hefur Bjarni vakið
máls á þessu við bróður sinn. En við-
brögöin hafa verið skjót. svo sem við
mátti búast. Þegar heim kom að Litlu-
Hvalsá, sagði ég mömmu og pabba frá
þessu. Mamma blessaði þá bræður, en
pabbi brosti.
A árunum 1930—1943 átti ég heima á
Borðeyri. Þar unnum við Ólafur tölu-
vert saman. t.d. við afgreiðslu skipa.
Haust eitt i sláturstið veiktist kona
skyndilega. Simað var til læknis, sem
þá var á Hvammstanga, kom han i bil
að Gilsstöðum, sem er bær beint á
móti Borðeyri. Sunnan stormur var,
en þó vel sjófært. Við Ólafur og sonur
hans, Sigurjón, fórum yfir fjörðinn og
sóttum Iækninn. Skoðaði hann sjúkl-
inginn og var næstum komið myrkur,
er hann var tilbúinn að halda heim.
Veður fór versnandi og töldu sumir
ófært. Ekki taldi Ólafur það, væri vel
slarkandi, enda lá lækninum á, svo
sem oft vill vera. Ég er fús til farar
innar, en mæltist til þess.að þriðji
maður væri fenginn i stað Sigurjóns.
Kom mér i hug,að ærinn skaði yrði, ef
illa tækist til, þó að ekki færu þeir
feðgar báðir i einu. Ekki þýddi mér að
malda i móinn og hlaut ólafur að
ráða. Ferðin gekk slysalaust, þrátt
fyrir rok og myrkur. Réri Ólafur á
tvær árar, en við Sigurjón á sina árina
hvor.
Á Ólaf hlóðust ungan trúnaðarstörf.
Hann sat i hreppsnefndog lengi i stjórn
Kaupf. Hrútfirðinga og um skeið for
maður hennar. Hann hlaut litla eða
enga skólamenntun, en hann var
greindur og harðduglegur. Fátækur
var hann, en bar fátæktina með reisn
og lét ekki baslið smækka sig.
Gott var að koma að Hlaðhamri.
Konan, Jóna Jónsdóttir, var glaðleg og
gestrisin, börnin kurteis og alúðleg.
Þau eru nú öll orðin fullorðin, en Jóna
lifir mann sinn öldruð i skjóli barna
sinna.
Börn þeirra eru 7, myndar- og dugn-
aðarfólk. Þau eru: Sigurjón bóndi,
Hlaðhamri. ókvæntur, Ingibjörg hús-
frú, Rvik, maki Guðmundur Jónsson,
Þorsteinn kennari, Rvik, kona Ólöf
Pétursdóttir. Vilhjálmur bóndi. Kolls-
á, kona Ólöf Björnsdóttir, Kjartan
bóndi, Hlaðhamri, kona Ingibjörg Jó-
hannesdóttir, Kristin húsfrú, Más-
keldu, maki Óskar Guðbjörnsson, Jón
vélamaður. Borgarnesi, kona Sólveig
Sæmundsdóttir.
Nú er Ólafur horfinn. Hressilegur
hlátur hans og gamanyrði óma aðeins i
hugum þeirra,er þekktu hann. Það er
gott að hafa kynnzt slikum manni.
Kjarki hans. dugnaði og drengskap.
Kvaddur var hann siðustu kveðju að
Prestbakka 18. marz.
Konu hans. börnum, tengdabörnum
og barnabörnum sendi ég innilegar
samúðarkveðjur.
Ilcrinann Búason.
20
islendingaþættir