Fréttablaðið - 27.05.2006, Page 46

[ ]
Þegar ferðast er um óbyggðir
Íslands verða vatnsföll oft á
vegi fólks. Þá er vissara að
viðhafa gát.
„Með tækni deya allar listir út, líka
sú að velja vöð til að komast í búð-
ina,“ segir Halldór Kiljan í Grikk-
landsárinu. Vissulega eru fáir í dag
sem þurfa að velja vöð til að versla
í matinn en þeir eru þó til. Hálend-
isferðir verða hins vegar sívinsælli
og þegar komið er að óbrúuðum
ám reynir á útsjónarsemina. Gísli
Ólafur Pétursson kennari ólst upp í
Fjótshlíðinni og kynntist því í æsku
að finna bestu leiðir yfir vatnsföll.
Þá kunnáttu hefur hann oft notað
síðan og miðlað öðrum af. En hver
eru aðalatriðin?
„Stígvélin eru nauðsyn því þó
verið sé á bíl er alltaf vissara að
kanna vötn áður en keyrt er út í, til
að vita hvernig botninn er. Kjarn-
inn er því sá að hafa með sér stíg-
vél og járnstaf. Smám saman fer
fólk svo að gera sér grein fyrir
hvað er óhætt. Ég hef komið að á,
alvopnaður með vöðlur og staf en
ég steig aldrei út í ána. Hún var
það ljót. Það er ágætt að eiga svo-
leiðis minningar og geta sagt frá
þeim til að fólk átti sig á að einn af
möguleikunum í stöðunni er alltaf
sá að snúa við. Gætni verður að
vera grundvallaratriði.“
Að sögn Gísla Ólafs á að hafa
hnén dálítið bogin þegar vaðið er í
straumvatni. „Það er nauðsynlegt
til að halda jafnvæginu,“ segir
hann sannfærandi og kemur með
reynslusögu. „Þegar ég byrjaði að
vaða þá ætlaði ég aldrei að detta.
Ég teygði mig bara upp til að detta
ekki en svo datt ég og þá skipti ég
strax um pólitík.“
Hann segir líka nauðsynlegt að
áætla hvar best sé að fara, áður en
vaðið er af stað, skref fyrir skref.
Alls ekki má horfa ofan í straum-
inn þegar út í er komið, nema
nokkrar sekúndur í einu, heldur
upp á bakkann og landslagið hinum
megin. Oftast segir hann hægt að
finna brot á ám sem renni um mal-
araura og þar sé best að fara yfir.
En hvað er brot?
„Brot er grynning eða hryggur í
ánni. Hryggurinn myndast þegar
áin breytir um stefnu. Hún spyrnir
í bakkann sem hún beygir frá og
verður þá dýpri þar og hún spyrnir
líka í bakkann sem hún kemur að
svo þar myndast dýpi. Vatnsmagn-
ið verður minna þarna á milli og
því myndast hryggur. Þegar ekið
er yfir, skal reynt að slá aðeins
undan straumi og vera í lágum gír.
Farsælast er hafa vélina á nokkrum
snúningshraða svo hún blási vatn-
inu frá púströrinu og ökutækið nái
hæfilegri spyrnu.“
Gísli Ólafur tekur fram að stór-
varasamt sé að festa bíl í jökulá,
bæði vegna þess að grafið geti
undan honum og hins að jökulleir-
inn fer inn í slitfleti og nagar þar
og sargar þegar akstur hefst á
nýjan leik. „Eina ráðið getur verið
að rífa allt í sundur og þrífa eftir
slík böð,“ segir hann. Vert er að
geta þess að Gísli Ólafur heldur úti
ferðavefnum simnet.is/gop og þar
er meðal annars að finna leiðbein-
ingar um það hvernig best er að
haga sér gagnvart íslenskum ám.
gun@frettabladid.is
Gætni grundvallaratriði
Hér hefur Gísli Ólafur lokið við að kanna vaðið og þá er óhætt að aka af stað. AF VEFNUM: WWW.SIMNET.IS/GOP
Gísli Ólafur kennir vatnamennsku á nám-
skeiðum hjá Ferðafélagi Íslands.
AF VEFNUM:WWW.SIMNET.IS/GOP
„Ég teygði mig bara upp til að detta ekki
en svo datt ég og þá skipti ég strax um pól-
itík,“ segir Gísli Ólafur um listina að vaða í
straumvatni. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Margir bíða eftir að komast yfir ána.
AF VEFNUM WWW.SIMNET.IS/GOP
Í Efri-Vík í Landbroti er unnið
að byggingu hótels.
„Við stefnum að því að opna her-
bergin til gistingar 1. júlí og mat-
salinn með haustinu,“ segir Eva
Björk Harðardóttir vert í Efri-Vík.
Hún tekur fram að álman sem nú
er í byggingu sé aðeins 1. áfangi af
þremur og því eru það 16 herbergi
af 62 sem tekin verða í gagnið í
sumar.
Þegar eru samt fjölbreyttir
gistimöguleikar í Efri-Vík enda
var hún meðal fyrstu ferðaþjón-
ustubæja á landinu og hefur orð á
sér sem fjölskylduvænn staður.
Efri-Vík er staðsett um fimm kíló-
metrum sunnan Kirkjubæjar-
klausturs og auk gistingar og tjald-
stæðis er þar gjöfult veiðivatn og
golfvöllur. Veitingaaðstaða fyrir
hópa er í einkar vel búinni hlöðu.
Efri-Vík enn í sókn
Hörður Davíðsson hefur stundað ferðaþjónustu í áratugi og nú byggir hann stórt. FRÉTTABLAIÐ/GVA
Sokkar eru bestir þurrir og því er ekki úr vegi að hafa með
aukapör af sokkum þegar haldið er í útivistina.
Á Leirubakka í Landsveit er
hestamennska í ýmsum mynd-
um liður í ferðaþjónustunni.
Hestaleiga verður starfandi á
Leirubakka í sumar eins og und-
anfarin ár. Boðið verður upp á
stuttar og langar ferðir, allt frá
einni klukkustund upp í dags-
ferðir. Reiðleiðirnar kringum
Leirubakka eru einstaklega fjöl-
breyttar enda er hægt að panta
allt að sex daga ferðir skipulagð-
ar þannig að riðið er frá Leiru-
bakka nýja og nýja leið á hverj-
um morgni og komið aftur
síðdegis.
Einnig er boðið upp á sýningar
á íslenska hestinum. Þar er sagt
frá uppruna hans og helstu kost-
um og í tengslum við þær eru sér-
stakar kynningar á íslenska fjár-
hundinum. Þessar sýningar eru
einkum ætlaðar útlendingum, en
þó er líka boðið upp á hestasýn-
ingar fyrir þá Íslendinga sem
heimsækja Leirubakka í hópum.
Sprett úr spori
Fjölmargar fallegar reiðleiðir eru í nágrenni Leirubakka. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA