Morgunblaðið - 04.01.2007, Qupperneq 10

10 FIMMTUDAGUR 4. JANÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
HÆSTIRÉTTUR Íslands staðfesti
um miðjan seinasta mánuð úrskurð
Héraðsdóms Reykjavíkur að eftirlif-
andi börn Sigurjóns heitins Sigurðs-
sonar, fyrrverandi lögreglustjóra í
Reykjavík, gætu borið fram kröfu
um opinbera rannsókn vegna um-
mæla Jóns Baldvins Hannibalsson-
ar, fyrrv. utanríkisráðherra, um Sig-
urjón. Í héraðsdómi, sem Hæsti-
réttur staðfesti, er tekið fram að ekki
sé tekin afstaða til þess hvort Jón
Baldvin hafi gerst sekur um meið-
yrði.
Börn Sigurjóns lögðu fram kæru
til ríkissaksóknara 18. október vegna
ummæla Jóns Baldvins í Kastljóss-
þætti 10. október um Sigurjón, sem
hafi rætt um hann sem „lögreglu-
stjórann alræmda“ en Jón Baldvin
var þar að fjalla um meintar njósnir
og hleranir á síma hans á árinu 1993
þegar hann gegndi embætti utanrík-
isráðherra. Lögmaður Jóns Baldvins
krafðist þess að opinber rannsókn á
hendur Jóni Baldvini vegna meintra
ærumeiðinga yrði felld niður. Hér-
aðsdómur hafnaði þeirri kröfu og
Hæstiréttur staðfesti þann úrskurð
með dómi 15. desember.
Í rökstuðningi Hæstaréttar segir
m.a.: „Í XXV. kafla almennra hegn-
ingarlaga nr. 19/1940 með síðari
breytingum er að finna ýmis ákvæði
um ærumeiðingar og brot gegn frið-
helgi einkalífs. Sóknaraðili kveður að
lögreglurannsókn sú sem um ræðir í
þessu máli lúti að því hvort ærumeið-
ing hafi beinst að látnum manni, sem
óumdeilt er að var opinber starfs-
maður. Í b. lið 2. töluliðar 1. mgr.
242. gr. laganna kemur fram, að hafi
ærumeiðandi móðgun eða aðdróttun
verið beint að manni sem er eða hef-
ur verið opinber starfsmaður og
móðgunin eða aðdróttunin varðar að
einhverju leyti eða öllu það starf
hans, skuli slíkt mál sæta opinberri
ákæru eftir kröfu hans. Eftirlifandi
börn hins látna, sem ærumeiðing á
að hafa beinst að, geta borið fram
kröfu um opinbera rannsókn sam-
kvæmt ákvæðinu, sbr. 3. mgr. 25. gr.
laganna. Samkvæmt þessu verður
hinn kærði úrskurður staðfestur.
Kærumálskostnaður verður ekki
dæmdur.“
Mismunun þjóðfélagshópa
Ragnar Aðalsteinsson hæstarétt-
arlögmaður, sem er lögmaður Jóns
Baldvins, segir dóm Hæstaréttar
merkilegan að því leyti að rétturinn
líti svo á að rétt sé að mismuna
tveimur þjóðfélagshópum. „Hæsti-
réttur telur að börn látinna embætt-
ismanna hafi aðra réttarstöðu en
börn annarra látinna manna, þegar
reynir á hugsanleg meiðandi um-
mæli um hinn látna,“ segir Ragnar.
Að sögn hans hefur ekki reynt á
þetta áður með beinum hætti fyrir
dómi en þegar svona hafi staðið á,
hafi afkomendur höfðað einkarefsi-
mál. Ragnar segir að nauðsynlegt
hefði verið að Hæstiréttur rökstyddi
þessa afstöðu. Það hafi ekki verið
gert heldur hafi Hæstiréttur tekið
afstöðu án þess að rökstyðja hvers
vegna heimilt væri að ganga gegn
jafnræðisreglu stjórnskipunarinnar.
Málið dæmdu hæstaréttardómar-
arnir Ingibjörg Benediktsdóttir,
Hjördís Hákonardóttir og Ólafur
Börkur Þorvaldsson.
Geta krafist
rannsóknar á
ummælum
„Börn látinna embættismanna með
aðra réttarstöðu en börn annarra“
Í HNOTSKURN
»Eftirlifandi börn látinsembættismanns, sem æru-
meiðing á að hafa beinst að,
geta krafist opinberrar rann-
sóknar skv. dómi Hæstaréttar.
»Ragnar Aðalsteinsson hrl.segir gengið gegn jafnræð-
isreglu stjórnarskrárinnar.
SKÁKÞING Reykjavíkur – Skelj-
ungsmótið – hefst sunnudaginn 7.
janúar nk. kl. 14. Tefldar verða 9
umferðir eftir svissnesku kerfi og
eru tímamörk að jafnaði 1½ klst. á
alla skákina auk 30 sek. á leik. Um-
ferðir verða á miðvikudögum og
föstudögum kl. 19 og á sunnudögum
kl. 14.
Verðlaun í Skeljungsmótinu hafa
aldrei verið hærri, verða alls 245 kr.
þúsund. Í aðalkeppninni verða verð-
launin fyrir þrjú efstu sætin 100.000
kr., 60.000 kr. og 40.000 kr. Sigur-
vegarinn hlýtur auk þess nafnbótina
Skákmeistari Reykjavíkur 2006 og
farandbikar til varðveislu í eitt ár.
Verðlaun fyrir bestan árangur
skákmanna undir 2.000 elóstigum
(íslensk skákstig), bestan árangur
kvenna og fyrir bestan árangur ung-
linga undir 16 ára verða 15 þúsund
krónur.
Þátttökugjöld verða 3.500 kr. fyrir
16 ára og eldri og 2.000 kr. fyrir 15
ára og yngri. Skákþingið er reiknað
til alþjóðlegra skákstiga.
Skráning er á heimasíðu TR
www.skaknet.is og þar verður að
finna nánari upplýsingar og kepp-
endalista. Einnig er hægt að skrá sig
í síma 895-5860 (Ólafur) eða í net-
fangið rz@itn.is (Ríkharður).
Hraðskákmót Reykjavíkur verður
haldið sunnudaginn 28. janúar.
245 þúsund
krónur í
verðlaun
SIGMAR B. Hauksson, varaformað-
ur Astma- og ofnæmisfélags Ís-
lands, segir ýmsa lungnasjúklinga
hafa orðið illa úti á gamlárskvöld
þegar svifryksmengun fór í 1.963
míkrógrömm á rúmmetra og hefur
aldrei mælst meiri. Til viðmiðunar
eru heilsuverndarmörk í Reykjavík
50 míkrógrömm á rúmmetra.
„Aðstæðurnar voru nokkuð sér-
stakar á gamlárskvöld, veður var
mjög stillt þannig að reykur frá
flugeldum og blysum lá mjög þétt
yfir svæðunum og sjúklingar urðu
því fyrir talsverðum óþægindum,“
segir Sigmar. „Það má þó segja að
þetta sé smáræði miðað við þann
vanda sem þetta fólk á við að stríða
hvað varðar reykingar, sem fer
verst með fólk. Þess vegna er gríð-
arlega mikill áfangasigur að reyk-
ingar skuli hafa verið bannaðar á
veitingastöðum.“
Sigmar segir ýmislegt hægt að
gera í þeirri viðleitni að minnka
óþægindi öndunarfærasjúklinga á
gamlárskvöld. „Reykur í skottertum
og blysum er mjög slæmur og í hon-
um eru ýmis efni sem engum eru
holl. Ugglaust væri þó afar erfitt að
takmarka notkun þessara hluta en
hins vegar þyrftu yfirvöld að fara
yfir það hvort takmarka ætti sölu á
öflugustu skoteldunum sem eru sí-
fellt að verða stærri og menga gríð-
arlega.
Eins þyrfti að kanna efnisinnihald
þessara vara, því mér er tjáð að oft
séu ekki mjög nákvæmar innihalds-
lýsingar í flugeldum. Það væri
kannski fyrsta skrefið að gera
strangari kröfur að þessu leyti. Ef
þetta verður verulegt vandamál þá
mætti huga að því hvort aðeins
mætti sprengja stærri tertur á
ákveðnum stöðum.“
Veðurstofan vari
fólk við mengun
„Eins yrði mjög til bóta ef Veð-
urstofan gæfi út viðvaranir vegna
mengunar þannig að lungnasjúk-
lingar gætu varast slæmar aðstæð-
ur og verið heima við eða aukið
lyfjainntöku.
Nú eru gefnar út að sumri til töl-
ur um frjókorn í náttúrunni sem
gagnast mörgum vel en frjóofnæmi
er sívaxandi vandamál. Það væri því
mjög til bóta ef Veðurstofan gæfi út
viðvaranir þegar líkur eru á mikilli
mengun. Svo vill nefnilega til að
astma- og ofnæmissjúklingum fjölg-
ar og talað er um að þessi hópur sé
5–8% af þjóðinni,“ segir Sigmar.
Morgunblaðið/Ómar
Fallegt en mengar Hvatt er til að efnisinnihald flugelda verði skoðað vegna hættu á reykmengun af þeirra völdum.
Gamlárskvöld var öndun-
arfærasjúklingum erfitt
Í HNOTSKURN
»Veður var mjög stillt ný-liðið gamlárskvöld með
þeim afleiðingum að flug-
eldamengunarský hélst yfir
borginni.
»Svifryksmengunin vargríðarleg og fór í tæplega
2.000 míkrógrömm á hvern
rúmmetra.