Andvari - 01.01.1939, Blaðsíða 36
32
Heimferð á aðíangadag jóla 1893
Andvari
sér höfrung. Hlutaðeigendur seldu þá í heilu líki við
gjafverði.
Það lék á tveim tungum, hvort landsdrottinn ætti
hvalinn, eða þá landseti. Jónsbókarákvæði þóttu eigi skýr
um þetta, en nýrri löggjöf var eigi til að dreifa. En Sig-
urjón á Laxamýri og Jósías í Kaldbak sömdu þetta stór-
mál með sér, eg held milliliðalaust, með því móti að
skipta fengnum til helminga, nema svo hafi verið, að
landseti fengi þriðjunginn. Eg er eigi hárviss um, hvort
heldur var. Hitt veit eg með vissu, að skiptin féllu í
ljúfa löð og að báðir höfðu sæmd og vinsemdir af
málinu.
Auk þessara 900 höfrunga, sem biðu bana í Gvend-
arbási, náðust 100 út með Tjörnesi. En þar með er ekki
sagan sögð til enda. Sumarið eftir rak fjölda höfrunga
upp á fjörurnar við Skjálfanda, uppblásna af ýldu, og munu
þeir hafa skipt hundruðum. Þessi vaða, sem þarna fórst,
hefir tvímælalaust verið á öðru þúsundi einstaklinga.
Gönguleiðin frá Gvendarbási liggur vestur af svo kall-
aðri Nöf. Þar var selalögn, meðan vöðluselur gekk að
landi, fram yfir miðja næstliðna öld. Þar átti hlut að
máli Saltvíkurbóndi. Þau hlunnindi voru mikilsvirði, þeS'
ar vel veiddist. Nú er vöðuselur svo til þurðar genginn
norður í íshafi, mest fyrir tilstilli veiðivarga frá Noregi,
að varla sézt vöðuselur, samanborið við það, sem
áður var.
Eg trítlaði nú inn sjávarbakkana og mátti eigi tæP'
ara þræða en eg gerði, því að þar eru hamrar undir
og stappaði nærri, að mig svimaði og sundlaði að horfa
niður í grænan sjó.
Þegar þeim hömrum sleppir, tekur við Litlasaltvík,
eyðijörð að fornu, en nú voru þar beitarhús frá Laxa-
mýri. Reyndar heyrir Litlasaltvík undir Stórusaltvík, e°