Andvari - 01.01.1939, Blaðsíða 63
Andvari
Blóm og aldin
59
Þessu þannig háttað, að fræblöðin vaxa saman á rönd-
unum og skapa þannig hylki, sem eggin geymast í, og
eru þau þannig dulin. Af því er nafnið dregið. Hið lok-
aða fræblað kallast fræva. Eggið sjálft er dálítill frumu-
hópur umluktur himnum, sem egghimnur kallast. Þrír
eru hlutar frævunnar, neðst egglegið, þar sem eggin
Seymast, upp af því vex stafur, sem stíll heitir, og efst
á honum er frænið, sem tekur á móti frjódufti frá fræfl-
unum. Hefir það til þess ýmist lím eða hár. Sumar
írævur eru þó stíllausar, en frænið þá annað hvort of-
an eða utan á eggleginu. Sama frævan getur verið ým-
'st úr einu eða fleiri fræblöðum. Það er hvergi nærri
®tíð, að bæði fræflar og frævur séu í sama blómi, þ. e.
blómin séu tvíkynja, hitt er alltítt, að þau eru ein-
kynja, og hafa þá að eins annað hvort fræfla, karlblóm,
eða frævur, kvenblóm.
Frævun. — Frjóvgun. Eftir þennan stutta inn-
2ang um gerð blómsins skal nú að því vikið, hvernig
e2g og frjó ná að sameinast, en án sameiningar þeirra
2etur engin æxlun orðið. Fyrst þarf frjóið að berast frá
^æflunum yfir á frænið. Það kallast frævun. En síðan
verða frjófrumurnar að ná frá fræninu að egginu og
komast inn í það og sameinast eggfrumunni. Samein-
'ngin sjálf kallast frjóvgun. Áður en frævuninni er lýst,
skal gerð lítils háttar grein fyrir frjóvguninni. Þegar frjó-
kornin hafa fest sig á fræninu, taka þau að skjóta píp-
um niður í gegnum stílinn. Pípur þessar vaxa alveg nið-
Ur að egginu í eggleginu. Eggið er svo gert, að utan
um það eru himnur, en á þeim er lítið op, eggmunn-
lnn. Innan undir himnunum er frumuhópur, sem kím-
sekkur kallast. í honum eru 7 frumur. í miðjunni er
miðkjarninn, við eggmunnann er eggfruman sjálf og tvær
frnmur, sem aðstæður heita, en í hinum enda kímsekks-