Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1931, Qupperneq 5
iðunn
Trúin á samfélagið.
199
hver að fullyrða, að með kristindóminum séu ekki
könnuð öll djúp á trúarsviðinu, pá er hmeykslunin vís
t>g hrópin gjalia um guðleysi og villutrú og jafnvel
glæpsamfegt innræti.
Svo er það enn í dag. En hitt er víst, að hugsandi
ttiönnum hlýtur smátt og smátt að verða pað ljóst, að
kristindómurinn er háður lögmáii þróunarinnar eins og
alt annað — að hann verður að rýma sæti, þegar fund-
ið er annað, er sannara reynist og betur fellur að
itröfum tímanis.
Sá, er þetta ritar, fær ekki annað séð en að kristin-
dómurinn sé annað Iivort þegar búinn að missa tökin á
ðugum upplýstra manna yfirleitt, eða í þann veginn að
ttiissa þiau. Af hverju stafar þetta? Orsakirnar eru vafa-
iaust margar, og verður ekki reynt að rekja þær hér
að meinu ráði. Kristindómurinn er — fyrst og fremst
austræn jurt, sem vafi leikur á að hafi nokkuru sinni
getað fundið hentug vaxtarskilyrði i norrænum jarð-
vegi. Enda myndi það koma í Ijós, ef rannsakað væri
t'l hlítar, að siðaskoðanir og lífsviðhorf norrænna
tttanna er þann dag í dag engu síður mótað af hinum
i°rna átrúnaði en kristnum hugsjónum, þrátt fyrir að
hinum gömlu goðum var steypt af stóli fyrir þúsund
ttrum. það er sízt ofmælt, þó sagt sé, að sum grund-
v3llaratriði kristindómsins brjóti beinlínis í bága við
réttlætistilfinningu og dremgskaparhugsjón norrænna
tttanna. Vms boð hans og bönn hafa aldrei getað sam-
Þýðst norrænum anda, en sunrpart eggjað til andúðar
°g uppreistar, sumpart skotið yfir markið og orðiö
ttðrifalaus á lífsbreytni manna. Verður síðar í þessari
^rein að því vikið lítilLega. — Á síðari tímum hefir líka
verið grafið all-ósleitilega undan stoðum þeim, ,er
'ttistindómurinn stendur á. Og það væri synd að segja.