Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1931, Síða 55

ÍÐUNN
Prédikun og list.
249
hugmynda eða tilfinnmga, eða alt í senn, þá hefir
verkið kynt hann sem listamann.
Það, sem hér hefir verið sagt um listir alment, gildir
jafnt, hvaða form sem er notað og livaða „isma“ sam
fylgt er. Talað er um ákveðin listaformi. 1 raun og veru
eru þau ekkert annað en ákveðnar prédikunaraðferðir.
Og í hverju því formi, sem prédikun er sett fram í,
getur komið fram hrein og fuflkoimin list. f lítilli lát-
lausri blaðagrein getur meiri, list verið fólgin en í
stórri og atburðafrekri skáldsögu, meii'ri list en í
löngu, dýrt kveðnu ljóði. — En reynslan hefir sýnt, að
ákveðin form eru öðrum hentugri til að komast að öðr-
um með boðskap sinn. 1 formi skáldsagna, ljóða, tón-
smíða, standmynda, málverka hafa menn sent hugsanir
sinar og tilfinniingar út í heiminn, og á vængjum þess-
ara listforma hafa þær borist frá kynslóð til kynslóð-
ar. út af fyrir sig eru fonnin ekki mieira virði en járn-
brautarvagnar, sem aldrei væru notaðir til flutninga.
Formin liafa hlotið giidii sitt fyrir það, að þau hafa
reynst hentug flutniingatæki fyrir hugsanir og tilfinu-
ingar út í heiminn og til óborinna kynslóða. — Lista-
verkin verða ódauðleg fyrir þann boðskap, sem þau
flytja: — háleita hugsun, djúpa reynslu, magnþrungnar
ástriður.
II.
Talað er um algild listaverk. En ekkert er til, sem
heitið getur því nafni. Gildi listaverka er bæði háð
tima, að meira eða minna leyti, og auk þess minningu
einstaklinganna. Samd boðskapur nær aldrei til allra
eyrna, og formið, sem prédikarinn velur boðun sinni,
verður að miðast við það, við h\'ern hann vill tala, al-
veig á sama hátt og við breytum tungu eftir því vió
hvaða þjóðar menn við tölum. Hingað til hefir þessu