Morgunblaðið - 06.11.2009, Blaðsíða 49

Menning 49FÓLK
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. NÓVEMBER 2009
Eftir Helga Snæ Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
MARGRÉT Vilhjálmsdóttir, leik-
kona og leikstjóri, var í rosalegu stuði
þegar blaðamaður ræddi við hana í
fyrrakvöld enda leikverkið, eða fjöl-
listaverkið, Hnykill að smella saman.
Verkið verður frumsýnt í kvöld.
„Þetta er allt að skella á,“ segir Mar-
grét og hlær, greinilega búið að vera
gaman að vinna að verkinu.
Þarf að leysa úr einhverjum flækj-
um í Hnyklinum fyrir frumsýningu?
„Það eru nokkur lykkjuföll,“ svarar
Margrét og hlær, þannig sé það alltaf
á seinustu metrunum, ljós vanti hér
og þar og hátalara þurfi að hengja
upp o.s.frv. En af hverju nafnið
Hnykill?
„Hnykill er annað orð yfir heila,
litli heili er s.s. kallaður hnykill en
þetta vissum við nú ekkert fyrr en við
vorum komin aðeins lengra,“ svarar
Margrét. „Í rauninni er þetta dálítið
margþætt sýning. Við tókum hana
annars vegar út frá heilanum, vorum
að stúdera skynjun; sjón, heyrn,
bragð og taugaboð, skynfæri og
ákváðum að skipta í rauninni þeim
stöðum sem áhorfandinn heimsækir
upp í ákveðin skynjunarform, að
þarna væri áhersla á heyrnina, þarna
á bragðið eða sjónina. Þetta hefur nú
allt svona mengast aðeins yfir í hvert
annað.
Síðan höfum við verið að stúdera
eitthvað sem heitir „transcendence“
sem Jung talar mikið um og erum bú-
in að detta inn í svona Jung-ískt
þema. Þegar maður er að tala um
heilann má maður ekki tala um undir-
meðvitundina en við erum alveg að
gera það, það eru öll tabú hérna í
gangi og allt gengur svona aðeins í
kross. Þannig að undirmeðvitundin
svífur hérna yfir vötnum og það var
líka alltaf dálítið leiðarljós þegar við
vorum að vinna að ritskoða okkur
ekki of mikið, leyfa undirmeðvitund-
inni að taka yfir,“ segir Margrét.
Innsetningar í 14 rýmum
Í sýningunni er farið með áhorf-
andann í óhefðbundið ferðalag þar
sem ólíkum listformum ægir saman
líkt og gert var í verkunum Gyðjan í
vélinni og Orbis Terræ-ORA sem
Margrét kom einnig að. „Núna erum
við með fjórtán rými og áhorfandinn
er einn á ferð. Hann er leiddur í gegn-
um þessi fjórtán rými og hann verður
fyrir e.k. innsetningu eða performans
í hverju þeirra,“ útskýrir Margrét.
Þá hafi verkið einnig verið unnið út
frá sagnaforminu, saga sé sögð með
einum eða öðrum hætti í hverju rými.
„Við höfum líka verið að vinna með
mandölu-formið sem Jung vann líka
mikið með. Það er í rauninni geo-
metrískt form, hringur með miðju og
þú finnur það eiginlega í öllum trúar-
brögðum heims,“ heldur Margrét
áfram og greinilegt að mikið hefur
verið stúderað fyrir sýninguna.
„Þetta er upphafið að öllu borg-
arskipulagi,“ nefnir hún sem dæmi
um margvíslega notkun mandölu í
menningarsögunni. Þá komi hugtakið
„safn“ einnig við sögu í verkinu.
Þeir sem vilja skyggnast inn í
töfraheim Hnykils geta keypt miða í
Bókasafni Seltjarnarness á þeim tíma
sem opið er. Verkið er sýnt í Bygg-
görðum 5, frumsýnt í kvöld kl. 20.
Undirmeðvitundin svífur yfir vötnum
 Í verkinu Hnykli er leikið á skynjun áhorfandans með ólíkum gjörningum og innsetningum í
fjórtán rýmum  Undirmeðvitundinni er gefinn laus taumurinn og listform renna saman
Ólöf Arnalds og Helgi Rafn Ingvarsson semja tónlist og hljóðmynd við
verkið en Katrín Þorvaldsdóttir sér um hönnun og hefur yfirumsjón með
gerð leikmyndar. Ríkey Kristjánsdóttir sér um búningahönnun. Lýsing er í
höndum Arnars Ingvarssonar. Sviðslistamenn eru Ásgerður Júníusdóttir,
Vilborg Ólafsdóttir, Ólöf Ingólfsdóttir, Berglind Ágústsdóttir, Halldóra
Malin Pétursdóttir, Magnea Valdimarsdóttir, Magnús Guðmundsson,
Gríma Kristjánsdóttir, Halla Mía Ólafsdóttir og Védís Ólafsdóttir. Innsetn-
ingar í verkinu annast nokkrir listamenn, þ. á m. Bjarni Massi, Ryan Pat-
reka, Kristjan Zaklinsky og Marta Macuka.
Margrét, Ríkey og Katrín hafa haft listræna umsjón með verkinu.
Margt um listamanninn
Ljósmynd/Vera Pálsdóttir
Ævintýraheimur Eins og sjá má eiga gestir ekki von á neinum hversdags-
legheitum á Hnykli. Gott að vera viðbúinn öllu en þó ekkert að óttast.
hnykill.blogspot.com.