Dagblaðið Vísir - DV - 20.09.2010, Blaðsíða 12

Dísilolía
Algengt verð verð á lítra 192,6 kr. verð á lítra 190,6 kr.
Skeifunni verð á lítra 192,4 kr. verð á lítra 190,4 kr.
Algengt verð verð á lítra 193,9 kr. verð á lítra 191,7 kr.
bensín
Algengt verð verð á lítra 192,3 kr. verð á lítra 190,3 kr.
Melabraut verð á lítra 192,4 kr. verð á lítra 190,4 kr.
Algengt verð verð á lítra 192,6 kr. verð á lítra 190,6 kr.
Fjölbreytt og
hollt MAtAræði
Vegna fréttar DV í síðustu viku um að
megrunarkúrar geti verið hættulegir
vildi Kristín V. Óladóttir, hjúkrunar-
fræðingur og eigandi Íslensku vigt-
arráðgjafarinnar, koma því á fram-
færi að henni þætti ósanngjarnt að
hinn svokallaði Danski kúr væri í DV
settur undir sama hatt og öfgafull-
ir megrunarkúrar þar sem áherslan
er á einhæft mataræði. „Mér finnst
ósanngjarnt að líkja þessu við mel-
ónu- eða laxakúrinn eða hvað þeir
heita. Áherslan hjá okkur er fjöl-
breytt og hollt mataræði,“ segir hún
í samtali við DV og bætir við að hún
hafi landlækni á bak við sig í sínu
starfi og hinn svokallaði Danski kúr
sé síður en svo varasamur. Nánar má
lesa um hann á vigtarradgjafarnir.is.
engin íSlenSkA á
SjávArbArnuM
n Eldri maður hringdi og vildi lasta
Sjávarbarinn. „Það er slæmt að hafa
starfsfólk sem talar ekki íslensku,“
sagði maðurinn sem vildi þó taka
skýrt fram að hann hefði fengið
góðan mat þar í hádeg-
inu. „Ég keypti mig inn
á hlaðborð fyrir 1.600
krónur sem var ágæt-
lega úti látið,“ sagði
hann en ítrekaði hve
slæmt það væri að hafa
engan íslenskumælandi
starfskraft á vakt.
SENDIÐ LOF EÐA LAST Á NEYTENDUR@DV.IS
FAgFólk og Flott
þjónuStA
n „Ég má til með að lofa verslunina
Signatures of Nature í Smáralind.
Þar eru seldar snyrtivörur á mjög
hagstæðu verði miðað við aðrar
snyrtivörur. Þær eru líka dúnd-
urgóðar og þjónustan er til
fyrirmyndar,“ sagði ánægður
viðskiptavinur og hélt áfram:
„Þar vinnur fagfólk
sem veit nákvæmlega
hvað það er að tala um
og getur bent manni á
réttu vörurnar.“
LOF&LAST
12 neyTendur UmSjóN: baldur guðmundsson baldur@dv.is 20. september Mánudagur
AriOn bAnki: engAr nAuðungArSöLur Arion banki þakkar
viðskiptavinum sínum fyrir þá biðlund sem þeir hafi sýnt í þeirri óvissu sem uppi hefur verið
varðandi gengistryggð lán. „Það er von bankans að senn liggi fyrir skýr sýn og verklag um það
hvernig vinna megi að lausn mála í góðri sátt viðskiptavina og bankans,“ segir á heimasíðu
hans en Arion banki hefur engin gengistryggð bílalán í sínum bókum. „Fram að lagasetningu
Alþingis mun Arion banki áfram bjóða viðskiptavinum sínum með íbúðalán í erlendri mynt,
og með veði í fasteign, að greiða 5.000 kr. af hverri milljón upphaflegs höfuðstóls. Þá ítrekar
bankinn að viðskiptavinir glata ekki betri rétti þótt þeir nýti sér úrræði bankans og áréttar að
engar nauðungarsölur á íbúðarhúsnæði verða á vegum bankans á þessu ári.“e
L
d
S
n
e
y
T
i
Hefðbundið, gengisbundið 2 milljóna
króna bílalán, sem tekið var í upphafi
árs 2007, væri að fullu greitt ef þeir
vextir sem í upphafi var samið um
hefðu staðið. Ef lántaki hefði staðið í
skilum og ekki fryst ólöglegt lánið ætti
hann nú næstum 200 þúsund króna
inneign hjá fjármögnunarfélaginu.
Eftir dóm Hæstaréttar er niðurstað-
an hins vegar sú að hann skuldar ríf-
lega 600 þúsund krónur. Þetta er nið-
urstaða útreikninga Nordik Finance
fyrir DV.
Svo kann að fara að þrátt fyrir að
þeir sem tóku gengistryggð húsnæð-
islán fái helmingslækkun á höfuðstól
nú verði lánin þegar upp verður stað-
ið dýrari. Ástæðan er svimandi háir ís-
lenskir vextir.
mun betri staða
Bílalánið sem miðað er við er tekið í
janúar 2007 og er til sjö ára. Myntkarf-
an er til helminga í jenum og frönk-
um og miðað er við algeng vaxta-
kjör á þessum tíma. Um hefðbundið
jafngreiðslulán er að ræða. Eins og
áður sagði hefði lánið verið fullgreitt
ef upphafleg vaxtakjör hefðu stað-
ið – og gott betur. Ef lánin hefðu ekki
verið dæmd ólögleg hefði lánið hins
vegar staðið í 2,6 milljónum króna og
lántakinn hefði þurft að greiða um 67
þúsund krónur um næstu mánaða-
mót. Í stað þess þarf hann að greiða
tæplega 18 þúsund krónur. Þrátt fyrir
að vaxtaskilmálum sé nú, með dómi
Hæstaréttar, breytt eftir á er staða lán-
takans mun betri en en útlit var fyrir
í vor.
Húsnæðislánin erfiðari
Sá sem tók hefðbundið gengisbund-
ið 20 milljóna króna húsnæðislán, til
fjörutíu ára, á sama tíma er hins vegar
ekki jafn heppinn. Lánið hækkaði úr 20
milljónum í 47 milljónir króna vegna
gengishrunsins. Ef samningsvextir
hefðu staðið ætti hann eftir að greiða
um 15 milljónir króna af láninu en í
ljósi Hæstaréttardómsins skuldar hann
um 23 og hálfa milljón, samkvæmt út-
reikningum Nordik Finance. Lánið er
hálfri fjórðu milljón krónum hærra en
upphaflega þrátt fyrir að höfuðstóllinn
hafi lækkað um helming frá því sem
hann var áður en myntkörfulánin voru
dæmd ólögmæt.
greiðslurnar lækka lítið
Greiðslubyrði þessa einstaklings lækk-
ar þó í sjálfu sér lítið. Þannig greiddi
hann, ef hann hefur staðið í skilum, 176
þúsund krónur í síðustu afborgun en
þarf að greiða 162 þúsund næst. Hefðu
samningsvextir staðið hefði næsta af-
borgun hljóðað upp á 90 þúsund krón-
ur. Sturla Jónsson, endurskoðandi hjá
Nordik Finance, bendir á að þetta sé
tilkomið vegna þeirra háu krónuvaxta
sem lánin bera nú. „Vaxtagreiðsla af
20 milljóna króna íbúðarláni með 7,75
prósent vöxtum er tæpar 130 þúsund
Vextir Vinni upp lækkunina
Þeir sem eru með gengistryggð bílalán eru
miklu betur settir eftir dóm Hæstaréttar
en í vor áður en í ljós kom að lánin voru
ólögleg. Lán þeirra lækka um þrjá fjórðu,
samkvæmt útreikningum Nordik Finance.
Höfuðstóll húsnæðislána lækkar um helm-
ing en háir vextir kunna á endanum að
þýða að gengislánin verði hagstæðari.
baldur guðmundsson
blaðamaður skrifar: baldur@dv.is
Ef lántaki hefði staðið í skil-
um og ekki fryst ólög-
legt lánið ætti hann nú
næstum 200 þúsund
króna inneign hjá fjár-
mögnunarfélaginu.
Þrátt fyrir að Hæstiréttur hafi fyrir helgi
úrskurðað að gengistryggð lán skuli
afturvirkt bera lægstu óverðtryggðu
vexti Seðlabanka Íslands ríkir enn mik-
il óvissa á flestum heimilium landsins.
Ríflega 40 þúsund heimili bíða nú eftir
því að lánastofnanir finni út hvað þau
skuldi, ýmist vegna húsnæðis, bíls eða
hvors tveggja. Þar til þeim útreikning-
um lýkur vita fæstir hver skuldastaða
þeirra er, jafnvel þótt Árni Páll Árna-
son, efnahags- og viðskiptaráðherra,
hafi sagt að gengistryggðu húsnæðis-
lánin lækki í mörgum tilfellum um 25
til 47 prósent – miðað við 25 ára lán.
Vart þarf að taka fram að milljónum
getur munað á því hvort húsnæðislán
lækkar um 25 prósent eða 47.
Óvíst með fyrirtækin
Einnig ríkir nokkur óvissa um það
til hvaða lána dómurinn nær. Ráð-
herra hefur boðað lagasetningu um
að öll bílalán með gengisviðmiðun
verði gerð ólögmæt, óháð efni samn-
ingana. Jafnframt verði öll íbúðalán,
hvort sem þau eru með gengisbind-
ingu eða í erlendum gjaldmiðlum,
gerð ólögmæt. Þrátt fyrir þessi fyrir-
heit þurfa lántakendur að bíða næsta
þings til að sjá hvort Árni Páll fylgir
orðum sínum eftir og dómurinn nái
til þeirra lána.
Loks hefur Árni Páll boðað að
dómurinn muni ekki hafa jafn víðtæk
áhrif á fyrirtæki. Á bilinu 80 til 90 þús-
und manns, eða upp undir helming-
ur vinnuafls á Íslandi, starfa hjá fyrir-
tækjum með 50 starfsmenn eða færri,
samkvæmt skýrslu Verslunarráðs frá
2009. Það gefur auga leið að slík fyrir-
tæki eru viðkvæmari en stórfyrirtæki
fyrir fjárhagslegum áföllum. Verði
dómur Hæstaréttar ekki látinn ná yfir
gengistryggð lán fyrirtækja er ljóst að
þúsundir starfa eru í hættu.
Tveggja vikna bið
Samkvæmt upplýsingum úr við-
skiptaráðuneytinu verður frumvarp
Árna Páls lagt fyrir við upphaf þings,
eftir tvær vikur. Þar muni koma fram
tillögur um úrbætur eða lausnir
fyrir lífvænleg smærri fyrirtæki í
rekstri sem ekki hafa tekjur í erlend-
um gjaldmiðlum.
„Stór hluti fyrirtækjalána er til að-
ila með tekjur í erlendri mynt. Rík
neytendasjónarmið hníga að því að
einstaklingar fái meiri vernd en fyr-
irtæki. Jafnframt eru miklir almanna-
hagsmunir fyrir því að kostnaður falli
ekki á skattborgara vegna lána fyrir-
tækja. Samhliða verða gerðar ríkari
kröfur til bankanna um hraðari end-
urskipulagningu skulda fyrirtækja,“
sagði í tilkynningu frá viðskiptaráðu-
neytinu eftir að dómurinn féll.
stjórnvöld leggja línurnar
Mælingar á trausti almennings á fjár-
málafyrirtækjum sýna að það er í lág-
marki. Samkvæmt könnun Capacent
í fyrra treysta 4 prósent bönkunum.
Þeir sem ekki treysta þeim til að reikna
stöðu lánanna út ættu ekki að þurfa að
margir endar lausir þrátt fyrir dóminn:
Heimilin enn í óvissu
breytingAr á höFuðStól
bíLALán 2.000.000 kr. sjö ára
gengistryggt bílalán tekið í janúar 2007.
Til helminga í jenum og frönkum. Ekki
er gert ráð fyrir að lánið hafi verið fryst.
miðað við að staðið hafi verið í skilum.
húSnæðiSLán 20.000.000 kr.
40 ára gengistryggt húsnæðislán tekið
í janúar 2007. Til helminga í jenum og
frönkum. Ekki gert ráð fyrir frystingu.
miðað við að staðið hafi verið í skilum.
AFbOrgun
Erlend mynt
67.333 kr.
upphafleg greiðsluáætlun
27.120 kr.*
dómur Hæstaréttar
17.566 kr.
*LÁNTAkI æTTI INNEIgN EF mIÐAÐ ER
VIÐ SAmNINgSVExTI.
AFbOrgun
Erlend mynt
176.389 kr.
upphafleg greiðsluáætlun
90.097 kr.
dómur Hæstaréttar
161.746 kr.
Erlend mynt Samnings-
vextir
Dómur
Hæstaréttar
Erlend mynt Samnings-
vextir
Dómur
Hæstaréttar
ÚTrEikningar: NORDIk FINANcE FYRIR DV
2.
62
1.
13
4 k
r.
46
.8
40
.3
24
kr
.
17
2.
98
7 k
r.
61
7.
47
1 k
r.
14
.8
03
.6
66
kr
.
23
.5
31
.9
16
kr
.
misjöfn staða skuldara
Þeir sem tóku gengistryggð bílalán eru í
betri málum en þeir sem tóku gengis-
tryggð húsnæðislán.