Þjóðmál - 01.03.2009, Blaðsíða 59
Þjóðmál VOR 2009 57
sauðahúsi? Þar sem móðir ber ábyrgð á því
að ala dóttur sína upp í réttu kynferðislegu
siðferði er móðirin einnig ábyrg ef dóttirin
brýtur gegn því . Þess vegna fékk Mina
enga hjálp frá móður sinni . Þvert á móti .
Móðirin var þeirrar skoðunar að karlmenn
fjölskyldunnar hefðu fullan rétt á að taka
Minu af lífi, eins og móðir Minu sagði við
Storhaug .
Ytri kynfæri skorin burtu
Annar nöturlegur kafli bókarinnar fjallar um kynfæralimlestingar telpna og
kvenna, sem stundaðar eru enn þann dag
í dag . Grípum niður í bókinni: Tæplega 90
prósent stúlkna og kvenna í Egyptalandi eru
limlest . Búið er að skera burt ytri kynfæri
þeirra að hluta eða öllu leyti . Þessi siður kom
fyrst fram við ána Níl á tímum faraóanna
fyrir um 6 .000 árum . Hefðin breiddist út
frá Egyptalandi og festi rætur á belti sem
liggur yfir miðbik Afríku, á Arabíuskaga,
í nokkrum löndum Miðausturlanda, í
héröðum í Kúrdistan og meðal múslima í
Malasíu og Indónesíu . Í dag er þetta iðkað í
rúmlega 30 löndum . Heilbrigðisstofnun SÞ
telur allt að 140 milljónir núlifandi stúlkna
og kvenna í heiminum vera limlestar og
árlega séu minnst tvær milljónir stúlkna
limlestar með þessum hætti . En þar með er
ekki öll sagan sögð: Hefð faraóanna öðlaðist
nýtt líf, þegar innflutningur fólks til Evrópu
hófst frá ríkjum utan Vesturlanda . Í dag lifir
þessi gamla hefð einnig á Norðurlöndum,
en í Noregi búa nú yfir 9 .000 stúlkur á
aldrinum 0–19 ára sem eru upprunnar í
þeim Afríkulöndum þar sem limlesting
kynfæra er tíðkuð . 7 .000 þeirra eru frá
áhættulöndum þar sem 80% stúlkna eru
limlest . Stærsti áhættuhópurinn, stúlkur frá
Sómalíu, er einnig langstærsti hópurinn í
Noregi . Um 4 .300 stúlkur og konur þaðan
búa í Noregi . Fjöldi sérfræðinga telur að
allt að helmingur þeirra stúlkna sem flytja
til Norðurlanda sem börn, verði fyrir þessu .
Þetta þýðir, að 3 .000 til 3 .500 þessara
stúlkna verði fórnarlömb siðar sem kom
fram á tímum faraóanna .
Í bókinni segir:
„Limlesting á kynfærum stúlkna er hug
tak sem nær yfir mismunandi aðferðir kyn
færaumskurðar . Heilbrigðisstofnun SÞ lýsir
fjórum gerðum limlestinga á kynfærum
stúlkna . Við gerð 1 er forhúð fjarlægð
af sníp . Yfirleitt er allur snípurinn eða
hluti hans numinn á brott . Gerð 1 kallast
einnig sunnaumskurður með tilvísun í
að Múhameð spámaður á að hafa mælt
með henni . Við gerð 2 eru bæði snípur og
forhúð skorin burt . Innri skapabarmar eru
einnig skornir af, annað hvort alveg eða að
hluta . Þessi tegund umskurðar getur einnig
fallið undir sunnaheitið . Gerð 3 er þegar
snípur ásamt innri og ytri skapabörmum
eru fjarlægðir alfarið eða að hluta . Því næst
er skeiðaropið saumað saman og aðeins
skilið eftir lítið op . Þessi gerð umskurðar er
kölluð infibúlering eða „samansaumað“ eða
„lokað“ . Hún getur einnig heitið „faraóskur
umskurður“ þar sem þetta á að hafa verið
sá umskurður sem faraóarnir fyrirskipuðu .
Fjórði flokkur limlestinga eru svo allar
aðrar aðferðir sem notaðar eru við umskurð
stúlkna og falla ekki undir þær þrjár fyrstu .
Þetta geta verið stungur, götun eða skurðir
á sníp og/eða skapabörmum, bruni á sníp
og vef umhverfis hann, að hold sé skafið á
brott umhverfis op skeiðarinnar eða hún
rist upp og í hana sett holdætandi efni, eða
jurtir sem valda blæðingum eða fá hana til
að herpast saman .
Um 80% limlestinganna eru af gerð 1
eða 2 . Um 15% eru af gerð 3 sem er öfga
fyllsta útgáfan . Hún er sérstaklega algeng á
horni Afríku og í suðurhluta Egyptalands .
Aldur stúlkna þegar kynfæri þeirra eru
umskorin, er breytilegur frá einu landi til