Þjóðmál - 01.06.2014, Qupperneq 61

60 Þjóðmál SUmAR 2014
Fánaberar fávísinnar
Þessi tvö verkefni eru engar undan tekn-ingar heldur eru óvísinda legar aðferðir
og langsóttar túlkanir gegn um gang andi
í feminískum rannsóknum . Þetta á ekki
aðeins við um útskriftarverkefni heldur
einnig rannsóknir reyndra fræði manna . Ég
læt nægja að nefna kynjagrein ingu Þor gerð ar
Einarsdóttur og Gyðu Margrét ar Péturs dótt-
ur á skýrslu Rannsóknar nefnd ar Alþingis .
Þann 21 . september 2010 sat ég opinn
fyrirlestur í Öskju, þar sem Þorgerður og
Gyða Margrét kynntu fyrrnefnda rannsókn
sína . Kjarninn í niðurstöðum þeirra var
sá að karlar og karllæg gildi hefðu valdið
bankahruninu og til þess að koma í veg fyrir
að slíkt endurtæki sig væri nauðsynlegt að
auka hlut kvenna í stjórnsýslunni . Reyndar
nefndu þær dæmi um konur sem einnig
bæru ábyrgð en þeirra þáttur var ýmist
skýrður með „styðjandi kvenleika“ eða því
að konan hefði verið „í karlgervi“ . Að sama
skapi töldu þær að þeir stjórnmálakarlar
sem voru „í kvengervi“ hefðu litlu ráðið .
Að fyrirlestrinum loknum gafst áheyr-
endum færi á að varpa fram spurningum . Ég
spurði vísindakonurnar hvernig þær teldu
aukinn hlut kvenna vera lausn fyrst konur
gætu hegðað sér af sama ábyrgðarleysi og
karlar með því að taka á sig karlgervi . Þeirri
spurningu var svarað út í hött .
Ég undrast það hversu fáir virðast sjá
eitthvað athugavert við að hið opinbera leggi
fé í aðra eins þvælu . Hitt er þó alvarlegra að
háskólakennarar skeyti hvorki um vísindaleg
vinnubrögð, né spyrji augljósustu spurninga
áður en þeir setja fram niðurstöður . Eina
vitræna ályktunin sem hægt er að draga af
íslenskum kynjafræðirannsóknum er sú að
kynjafræðin við Háskóla Íslands eigi meira
skylt við forheimskun en vísindi .
Ekki séríslenskt vandamál
Óvísindalegar aðferðir og frjálslegar túlkanir einkenna einnig rannsóknir
margra erlendra feminista sem kynna sig sem
„fræðimenn og aktívista“ . Nefna má Melissu
Farley sem einkum er þekkt fyrir rannsóknir
sínar á klámi og kynlífsiðnaði .8 Ronald
Weitzer, prófessor við George Wash ington-
háskóla hefur bent á stór kost lega galla á
hverjum einasta þætti í rann sóknar aðferð um
Farley og úrvinnslu hennar á gögnum9 og árið
2008 sendu 19 aðilar, aðallega fræðimenn en
einnig stofn anir á sviði félags- og heilbrigðis-
vís inda, ásamt sam tök um kynlífsþjóna, frá
sér yfirl ýsingu þar sem vinnubrögð Farley og
sam starfs manna hennar eru harðlega gagn-
rýnd .10 Yfir lýs ingin hafði þó ekki þau áhrif að
8 Oft er vitnað í Farley í fræðilegri umfjöllun íslenskra
fem inista um kynlífsiðnaðinn, sjá t .d . Bryndís Björk
Ásgeirs dóttir (2003) og verk hennar hafa verið á leslistum
við HÍ .
9 Weitzer (2005) .
10 Sanders o .fl . (2008) .
É g undrast það hversu fáir virðast sjá eitthvað
athugavert við að hið opinbera
leggi fé í aðra eins þvælu . Hitt er
þó alvarlegra að háskólakennarar
skeyti hvorki um vísindaleg
vinnubrögð, né spyrji
augljósustu spurninga áður en
þeir setja fram niðurstöður .
Eina vitræna ályktunin sem
hægt er að draga af íslenskum
kynjafræðirannsóknum er sú að
kynjafræðin við Háskóla Íslands
eigi meira skylt við forheimskun
en vísindi .