Þjóðmál - 01.06.2014, Page 62

Þjóðmál SUmAR 2014 61
íslensk ir háskólakennarar tækju Farley út af
leslistum .11
Svo sterk eru áhrif kvenhyggjunnar að hug -
myndir um feminíska nálgun á eðlis vís indi
hafa verið ræddar í fullri alvöru . Moira von
Wright, prófessor í mennta vís ind um, hefur
lýst þeirri skoðun að vís inda samfélagið ætti að
hafna stórum hluta hefð bundinnar eðlisfræði .
Wright telur það mis munun í garð stúlkna að
taka rökhugsun fram yfir upplifun og vill sem
dæmi aðlaga eðlis fræðina þeirri hugmynd að
regnboginn eigi sér áþreifanlegan stað .12 Dr .
Wright segir reyndar að gagnrýnendur hennar
misskilji hana en hún hefur ekki útskýrt í
hverju sá mis skiln ingur felst .13 Það er svo til
marks um gagn rýnisleysi vís indasamfélagsins
hvað varðar feminíska fræðimenn að þrátt
11 Haustið 2008, fáum mánuðum eftir að yfirlýsingin var
birt, var Farley t .d . á leslista í námskeiði Þorgerðar Einars-
dóttur og Katrínar Önnu Guðmundsdóttur, „Klámvæðing
kynþokkans“ við Félags- og mannvísindadeild Háskóla
Íslands .
12 Wright (1998) bls 43–45 .
13 http://fof .se/tidning/2010/4/vetenskapskritisk-rektor
fyrir þessar undarlegu hugmyndir varð Moira
von Wright rektor við sænskan há skóla árið
2010 .14
Meðvirkni vísindasamfélagsins
Ég taldi lengi að gagnrýnisleysi vísinda-sam félagsins á feminískar rannsóknir
staf aði af því að vísindamenn hefðu lítinn
áhuga á öðrum sviðum en sínum eigin . En
vís indasamfélagið er ekki bara skeyt ingar laust,
það spilar með . Sem dæmi má nefna rann-
sókn sem sænska vísindaráðið taldi tilvalið
að styrkja árið 2009 og bar yfirskriftina:
„Trompetinn sem tákn um kyn/kynferði .“
Ein af rannsóknarspurning unum var þessi:
Vilken klang i trumpetens breda klang-
spektrum blir till norm och vilken klang
uppfattas som avvikande och kallas för
kvinnlig respektive manlig? Vad händer
med klangen, när trumpetaren spelar
med en ’kvinnlig klang’?
Í lauslegri þýðingu (þetta er reyndar svo
djúpt að ég efast um að í íslensku séu til orð
sem koma þessari snilld til skila):
Hvaða hljómur í hinu breiða hljómrófi
trompetsins verður að normi og hvaða
hljómur upplifist sem frávik og kallast
karllægur eða kvenlægur? Hvað gerist
varðandi hljóminn þegar trompetleikar-
inn spilar með „kvenlegum hljómi“?15
Þetta flokkar Vísindaráð Svíþjóðar sem
áhugaverða rannsóknarspurningu .
14 Fjallað er um hugmyndir Moiru von Wright og gagnýni
á hana í grein á bloggi Tönju Bergkvist; „Genusvaldet intar
Södertorns Högskola .“ http://tanjabergkvist .wordpress .
com/2010/01/11/genusvaldet-intar-sodertorns-hogskola/
15 Tanja Bergkvist fjallar um trompetrannsóknina í þessari
grein http://www .svd .se/opinion/brannpunkt/vetenskap-
eller-galenskap_2531501 .svd
Í framhaldsskólunum eru það fem inistar sem kenna kynjafræði
og sumarið 2010 gaf mennta mála-
ráðuneytið út Kynungabók, kynja-
fræðinámsefni fyrir framhaldsskóla .
Texti Kynungabókar hefur fræðilegt
yfirbragð og áhersla er lögð á að
jafnréttismál varði bæði kynin .
Engu að síður er hugmyndafræði
kven hyggjunnar undirliggjandi . . .
Bókin er öll lituð af þeirri skoðun
að jafnréttisstefna snúist um konur
og þessi skoðun birtist ekki síður í
því sem er ósagt látið .